زمین اباد

[ویکی فقه] زمین آباد. زمین آباد از اقسام زمین است.
زمینی است که هنگام استیلای مسلمانان بر آن، آباد باشد.
کاربرد زمین آباد در فقه
از احکام آن در باب خمس و احیاء موات سخن گفته‏اند.
اقسام زمین و احکام آن
زمینهایی که مسلمانان بر آن تسلط یافته‏اند، یا موات اند و یا آباد. نوع دوم یا آبادانی آن طبیعی (بالإصاله) و دست انسان در آبادانی آن نقشی نداشته است، مانند جنگلها و یا عرَضی که به دست انسانها آباد شده و پیش از آن موات بوده است.
قسم نخست از زمین آباد، جزء انفال و ملک امام علیه السّلام است؛
لیکن برخی در انفال بودن آن اشکال کرده‏اند. برخی نیز گفته‏اند: اقوی‏ آن است که این قسم جزو انفال نیست؛ بلکه از مباحات اصلی به شمار می‏رود.
آیا این قسم از زمین با حیازت و استیلا بر آن با سنگ چینی، کشاورزی و مانند آن قابل تملک است یا نه؟ بر اساس دیدگاهی که این قسم زمین را از مباحات اصلی می‏داند، نه انفال، شکی در حصول ملکیت با حیازت نیست؛ لیکن بنابر اینکه از انفال باشد، مسئله اختلافی است.
قسم دوم از زمین آباد، چنانچه با قهر و غلبه لشکریان اسلام بر سپاهیان کفر به دست آمده باشد، در صورتی که جنگ با اذن امام علیه السّلام صورت گرفته باشد، از آنِ مسلمانان است ؛ اما اگر بدون قهر و غلبه به دست آمده باشد، مانند اینکه مالکان آن، زمین را رها کرده و یا با میل و رغبت، آن را تسلیم سپاهیان اسلام کرده باشند، از انفال و ملک امام علیه السّلام است.
البته در صورتی که امام علیه السّلام با آنان این گونه صلح کند که زمین در ازای پرداخت جزیه در ملک صاحبانش باقی بماند یا صاحبان زمین، اسلام اختیار کنند، زمین در ملک آنان باقی می‏ماند.