رگ خونی

رگ های خونی لوله هایی باریک در بدن جانوران و بخشی از دستگاه گردش خون هستند که خون را در سرتاسر بدن حمل می کنند.
طول مجموع رگ های بدن انسان برابر با ۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتر ( ۶۰٬۰۰۰ مایل ) می شود که دو و نیم برابر دور زمین است. [ ۱] دستگاه گردش خون و لنف شامل قلب، سرخرگ ها، سیاهرگ ها، مویرگ ها و رگ های لنفی است. خون پمپ شده از قلب که حاوی مواد غذایی و اکسیژن است توسط سرخرگ ها در بدن توزیع می شوند. سرخرگ ها پس از انشعاب به شاخه های باریک، سرخرگچه ها را به وجود می آورند و سرخرگچه ها نیز به انشعابات باریکتری به نام مویرگ ختم می شوند. مقاومت در یک رگ با افزایش ویسکوزیته و طول رگ افزایش می یابد و با افزایش قطر رگ، مقاومت رگ کاهش می یابد.
مبادله مواد بین خون و سلول های ارگان های مختلف در سطح مویرگ ها انجام می گیرد. پس از مبادله مواد، خون مویرگی به سیاهرگچه های منتقل شده و نهایتاً توسط سیاهرگ های بزرگ مجدداً به قلب برمی گردد. رگ های لنفی نیز به طور بن بست از ارگان های مختلف شروع و پس از جمع آوری لنف یا مایعات میان بافتی ( که عمدتاً از خون منشأ گرفته است ) آن را به سیستم گردش خونی بازمی گرداند.
لایهٔ داخلی ( به انگلیسی: Tunica intima ) این لایه از یک ردیف سلول سنگفرشی ساده مشتق از مزودرم به نام آندوتلیوم و بافت همبند شل زیرین آن به نام طبقه زیر آندوتلیال تشکیل شده است. آندوتلیوم بر روی تیغه پایه قرار گرفته و طبقه زیر آندوتلیال حاوی الیاف الاستیک و رتیکولر و به طور نادر در سرخرگ های الاستیک سلول های عضلانی است.
لایهٔ میانی ( به انگلیسی: Tunica media ) این لایه معمولاً از عضلات صاف تشکیل شده که در بین آن ها الیاف الاستیک، رتیکولر و پروتئوگلیکان ها قرار گرفته اند. مواد بین سلولی در دیواره رگ ها توسط سلول های عضله صاف سنتز می شود.
لایهٔ خارجی یا ادونتیس ( به انگلیسی: Tunica adventita ) خارجی ترین لایه عروق و مرکب از |کلاژنالیاف کلاژن نوع I و الیاف ارتجاعی است که به طور طولی قرار گرفته اند. این لایه معمولاً در امتداد با بافت همبند اطراف رگ ها قرار دارد و تشخیص آن ها از یکدیگر مشکل است. در عروق بزرگ این لایه حاوی رگ های تغذیه کننده خود عروق موسوم به رگ ها است. انواع رگ ها در بدن عبارتند از: سرخرگ ها، سیاهرگ ها و مویرگ ها در رگ های لنفی
• سرخرگ
• مانند سرخرگ آئورت که بزرگ ترین سرخرگ بدن است. ( البته لازم است ذکر شود که سطح مقطع آئورت به نسبت جمع سرخرگچه ها یا جمع سرخرگچه های کوچک یا جمع مویرگ ها از همه کمتر است )
• مانند سرخرگ چه ها که کوچک ترین سرخرگ های بدن هستند.