روش شیخ طوسی در تفسیر تبیان

[ویکی نور] روش شیخ طوسی در تفسیر تبیان تألیف آقای اکبر ایرانی قمی و به زبان فارسی است.نویسنده در این کتاب به بررسی و توضیح روش شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن بن علی الطوسی معروف به شیخ الطائفه از عالمان شیعی قرن چهارم هجری در تفسیر شریف «التبیان»پرداخته است.
مؤلف ابتدا به معرفی شخصیت شیخ طوسی و دیدگاه دانشمندان دربارۀ او پرداخته و ابعاد علمی این شخصیت بزرگ را توضیح می دهد.پس از آن چشم انداز سیاسی و اجتماعی قرن پنجم هجری تصویر و فضای فکری و مذهبی این عصر تشریح می شود.
در ادامه نویسنده به معرفی تبیان و زمان و شرایطی که این کتاب در آن نگاشته شد و نیز نسخه های آن اشاره و دیدگاه عالمان را دربارۀ آن بیان می کند.
منابعی که شیخ در نگارش این تفسیر و روش فراگیر خود از آنها بهره جسته، عمدتا منابع کلامی است و اقوال و احادیث معصومان علیهم السلام نیز به عنوان یکی از مهمترین منابع تفسیری و فقهی تبیان به شمار می رود.
در بخش بعدی، روش شیخ در طرح مباحث تفسیری که روشی است فراگیر مطرح و مورد بررسی قرار می گیرد.اهمیت تفسیرنگاری نزد شیخ طوسی و بررسی شیوه های تفسیری و دیدگاه شیخ دربارۀ آنها، نگرشی به برخی مذاهب تفسیری و اشکال آنها نظیر روش عرفا، روش فلاسفه، روش متکلمان و دیدگاه علمی در تفسیر قرآن، بررسی جایگاه نقل در تفسیر شریف تبیان و روش شیخ در طرح آیات الاحکام و زمینه های بهره گیری از روایات معصومین(ع)در تبیان و ملاک پذیرش روایات تفسیری از دیدگاه شیخ،دیدگاه شیخ دربارۀ تفسیر قرآن به سنت صحابه و تابعین و ویژگی های تفاسیر متأخرین از نظرگاه شیخ از جمله مباحثی است که در این بخش مطرح می شود.

[ویکی فقه] روش شیخ طوسی در تفسیر تبیان (کتاب). «روش شیخ طوسی در تفسیر تبیان» تالیف آقای اکبر ایرانی قمی و به زبان فارسی است.
نویسنده در کتاب روش شیخ طوسی در تفسیر تبیان به بررسی و توضیح روش شیخ طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن بن علی الطوسی معروف به شیخ الطائفه از عالمان شیعی قرن چهارم هجری در تفسیر شریف «التبیان» پرداخته است. مؤلف ابتدا به معرفی شخصیت شیخ طوسی و دیدگاه دانشمندان درباره او پرداخته و ابعاد علمی این شخصیت بزرگ را توضیح می دهد. پس از آن چشم انداز سیاسی و اجتماعی قرن پنجم هجری تصویر و فضای فکری و مذهبی این عصر تشریح می شود. در ادامه نویسنده به معرفی تبیان و زمان و شرایطی که این کتاب در آن نگاشته شد و نیز نسخه های آن اشاره و دیدگاه عالمان را درباره آن بیان می کند. منابعی که شیخ در نگارش این تفسیر و روش فراگیر خود از آنها بهره جسته، عمدتا منابع کلامی است و اقوال و احادیث معصومان -علیهم السّلام - نیز به عنوان یکی از مهمترین منابع تفسیری و فقهی تبیان به شمار می رود. در بخش بعدی، روش شیخ در طرح مباحث تفسیری که روشی است فراگیر مطرح و مورد بررسی قرار می گیرد. اهمیت تفسیرنگاری نزد شیخ طوسی و بررسی شیوه های تفسیری و دیدگاه شیخ درباره آنها، نگرشی به برخی مذاهب تفسیری و اشکال آنها نظیر روش عرفا، روش فلاسفه، روش متکلمان و دیدگاه علمی در تفسیر قرآن، بررسی جایگاه نقل در تفسیر شریف تبیان و روش شیخ در طرح آیات الاحکام و زمینه های بهره گیری از روایات معصومین -علیه السّلام - در تبیان و ملاک پذیرش روایات تفسیری از دیدگاه شیخ، دیدگاه شیخ درباره تفسیر قرآن به سنت صحابه و تابعین و ویژگی های تفاسیر متاخرین از نظرگاه شیخ از جمله مباحثی است که در این بخش مطرح می شود.در آخرین بخش کتاب، جایگاه مباحث کلامی در تبیان مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و دیدگاه شیخ درباره محکمات و متشابهات بیان و مذاهب کلامی درباره آیات متشابهات تبیین می گردد. در ادامه نمونه هایی از تفسیر آیات متشابه در تبیان ارائه می شود. ترسیم سیمای کلامی تبیان که در رد اقوال اشاعره و یا جرح و تعدیل آراء معتزله و نیز اثبات و تایید نظریات امامیه ، در جای جای تبیان مشهود است نیز در این بخش صورت می پذیرد. نویسنده در این بخش به بیان شیوه طرح مباحث کلامی در تبیان پرداخته و شاخصهای تفسیر کلامی در تبیان را بیان می کند. در نهایت هم به عنوان بحث تکمیلی، آراء کلامی شیخ طوسی در تبیان مورد بررسی قرار می گیرد.
ساختار کتاب
کتاب مشتمل بر یک پیشگفتار از نویسنده و مقدمه ای از ایشان در معرفی شخصیت شیخ طوسی ، چشم انداز سیاسی- مذهبی قرن چهارم و پنجم هجری و چهار بخش ذیل می باشد:
← بخش اول
نویسنده کتاب آقای اکبر ایرانی قمی است. چاپ نخست این کتاب در قطع وزیری با جلد شومیز در ۲۳۸ صفحه در سال ۱۳۷۱ شمسی از سوی «سازمان تبلیغات اسلامی» منتشر شده است.