رساله فی الادویه القلبیه

[ویکی فقه] رسالة فی الأدویة القلبیة (کتاب). کتاب ادویه قلبیه از جمله آثاری است که بنا بر نظر بسیاری از مورخین نگاشته ابن سینا است. نگارش این اثر به پیروی از نظریه ارسطو است.
وی بر این باور است که همه قوا و ارواحی که به جسم انسان سیطره دارد از قلب منشا می گیرد. ابن سینا نیز با پذیرش این نظریه دست به نگارش رساله ای پیرامون ادویه قلبی زده است و از این رو در این اثر از روح و منشا آن و چگونگی استقرار آن در اعضا سخن می گوید.این کتاب به خواهش شخصی به نام شریف ابو الحسین بن علی بن حسین حسینی نگاشته است. ابن سینا در این باره می گوید: ورد علی امر السید ان اجمع لمجلسه مقاله تشتمل علی احکام الادویه القلبیه فیها الاختصار فتلقیته بالطاعه. در معرفی این اثر مؤلف در کتاب مشهور القانون فی الطب می گوید: ان لنا فی الادویه القلبیه مقاله مفرده اذا جمع الانسان بین معرفته بالطب و معرفته بالاصول (ای الفلسفه و العلوم الطبیعته) التی هی اعم من الطب انتفع بها.

[ویکی نور] کتاب ادویه قلبیه از جمله آثاری است که بنا بر نظر بسیاری از مورخین نگاشته ابن سینا است. نگارش این اثر به پیروی از نظریه ارسطو است. وی بر این باور است که همه قوا و ارواحی که به جسم انسان سیطره دارد از قلب منشأ می گیرد. ابن سینا نیز با پذیرش این نظریه دست به نگارش رساله ای پیرامون ادویه قلبی زده است و از این رو در این اثر از روح و منشأ آن و چگونگی استقرار آن در اعضا سخن می گوید.
این کتاب به خواهش شخصی به نام شریف ابو الحسین بن علی بن حسین حسینی نگاشته است. ابن سینا در این باره می گوید: ورد علی امر السید ان اجمع لمجلسه مقالۀ تشتمل علی احکام الادویۀ القلبیۀ فیها الاختصار فتلقیته بالطاعۀ. (الادویه القلبیۀ، ص221).
در معرفی این اثر مؤلف در کتاب مشهور القانون فی الطب می گوید: ان لنا فی الادویۀ القلبیۀ مقالۀ مفردۀ اذا جمع الانسان بین معرفته بالطب و معرفته بالاصول (ای الفلسفۀ و العلوم الطبیعته) التی هی اعم من الطب انتفع بها. (القانون فی الطب، ج2، ص261- 265).
این اثر در 16 فصل به تحریر درآمده است. مباحث مطرح شده در فصول از این قرار است.
فصل دوم: بحث پیرامون حیات و روح انسانی.

[ویکی فقه] رساله فی الادویه القلبیه (کتاب). کتاب ادویه قلبیه از جمله آثاری است که بنا بر نظر بسیاری از مورخین نگاشته ابن سینا است. نگارش این اثر به پیروی از نظریه ارسطو است.
وی بر این باور است که همه قوا و ارواحی که به جسم انسان سیطره دارد از قلب منشا می گیرد. ابن سینا نیز با پذیرش این نظریه دست به نگارش رساله ای پیرامون ادویه قلبی زده است و از این رو در این اثر از روح و منشا آن و چگونگی استقرار آن در اعضا سخن می گوید.این کتاب به خواهش شخصی به نام شریف ابو الحسین بن علی بن حسین حسینی نگاشته است. ابن سینا در این باره می گوید: ورد علی امر السید ان اجمع لمجلسه مقاله تشتمل علی احکام الادویه القلبیه فیها الاختصار فتلقیته بالطاعه. در معرفی این اثر مؤلف در کتاب مشهور القانون فی الطب می گوید: ان لنا فی الادویه القلبیه مقاله مفرده اذا جمع الانسان بین معرفته بالطب و معرفته بالاصول (ای الفلسفه و العلوم الطبیعته) التی هی اعم من الطب انتفع بها.
ساختار کتاب
این اثر در ۱۶ فصل به تحریر درآمده است. مباحث مطرح شده در فصول از این قرار است.فصل اول: تشریح قلب . فصل دوم: بحث پیرامون حیات و روح انسانی. فصل سوم: بحث پیرامون شادی ، غم ، ترس و غضب .فصل چهارم: شادی و فرح و اسباب و اضداد آن.فصل پنجم: اسباب فرح و غم که از جوهر روح سرچشمه می گیرد.فصل ششم: اسباب فرح و غم که از اسباب نفسانی ای غیر از جوهر روح سرچشمه می گیرد.فصل هفتم: ضعف و توحش قلب.فصل هشتم: خون ، غم و غضب و نقش آنها در فرح.فصل نهم: حسد و نقش آن در حالات قلب.فصل دهم: ادویه ای که باعث تفریح قلب می شود و انواع آنها.فصل یازدهم: تعریف خاصیت و طبیعت.فصل دوازدهم: خواص کلی ادویه ها .فصل سیزدهم: ادویه سود مندی برای قلب به حسب خواص آنها. فصل چهاردهم: ادویه مفرده سودمند برای قلب. این فصل بیشترین حجم کتاب را به خود اختصاص می دهد.فصل پانزدهم: ادویه مرکبه سودمند برای قلب.فصل شانزدهم: مستدرک فصل پانزدهم. در این فصل مؤلف ادویه ای را ذکر می کند که بعد از نگارش فصل پانزدهم تجربه کرده است.
گزارش محتوا
رساله ادویه قلبیه اولین و مهم ترین اثری است که به شکل تخصصی به این مبحث پرداخته است. البته کتب طبی- چه پس از این رساله و چه بعد از آن- به این مطلب اشاراتی داشته اند ولی این تدوین و ترتیب و این تفصیل کار بدیعی است که تا قبل از ابن سینا سراغ نداریم. حتی پس از روزگار ابن سینا نیز این تالیف جایگاه ارزنده ای داشته به گونه ای که بعضی همانند حکیم احمد الله خان دهلوی آن را ترجمه نموده اند و بعضی دیگر همانند حکیم سید محمد باقر موسوی (پزشک دربار صفوی ) مباحث آن را شرح و توضیح داده اند. افزون بر این، مباحث مطرح شده در فصل یازدهم و دوازدهم مباحث کلی ای است که تنها مختص به ادویه قلبیه نیست بلکه کلیاتی برای شناخت همه ادویه و استعمال آنها است.
وضعیت کتاب
...