رزن

رَزَن شهری در شمال استان همدان در غرب ایران است. این شهر مرکز شهرستان رزن و بزرگترین شهر این شهرستان می باشد که در مسیر جاده همدان - تهران قرار گرفته است.
شهر کنونی رزن به واسطه جاده ای که از شمال ایران به خلیج فارس که توسط پهلوی اول ساخته شد و از رزن هم عبور می کرد گسترش یافت، سپس در دوران پس از انقلاب ۵۷ با ورود مهاجرانی از روستاهای اطراف گسترش بیشتری پیدا کرد و به شکل کنونی درآمد. شهر رزن در شمالی ترین نقطه استان همدان در دشت های دامنه خرقان واقع شده است.
صاحب نظران بر این باورند که ریشه نام رزن کلمه «رزان» بوده است که به علت وجود باغ های انگور فراوان در این منطقه به این نام خوانده می شده است، ( رَز به معنای  انگور  است ) ، که بعدها این نام به «رازان» و سپس رزن تغییر شکل داده است. همچنین روایت دیگری نیز نقل شده که رزن را برگرفته از کلمه رایزن می داند که در اصطلاح رایزن به معنی مهمان دار بوده است. نام این شهر ریشه ای  فارسی دارد. [ ۱]
آب و هوای رزن سردسیر می باشد و نسبت به شهرهای دیگر استان هوای سرد تری دارد. اما در تابستان ها از آب و هوای نسبتا معتدلی برخوردار است و میانگین درجه حرارت سالیانه آن به طور متوسط ۱۱ درجه سانتی گراد است. متوسط بارندگی سالیانه این شهرستان نیز حدود ۴۰۰ میلی متر محاسبه شده است و در مجموع با توجه به تقسیم بندی آب و هوایی آب و هوای شهرستان رزن سرد و معتدل کوهستانی محسوب می شود.
رزن در مسیر جادهٔ همدان - قزوین قرار دارد و از این رو رزن به عنوان یکی از شهرهایی که در مسیر مواصلاتی غرب کشور قرار گرفته از اهمیت بالایی برخوردار است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۱۵۳۷۱ نفر بوده است. [ ۲]
مردم شهر رزن به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می کنند مردم این شهر آذری هستند است همچنین ادارات مدارس از زبان فارسی نیز استفاده میشود. . [ ۳] [ ۴]
مردم رزن  آذری ها  هستند که به زبان ترکی آذربایجانی و فارسی صحبت می کنند، در ادارات و مدارس زبان فارسی رایج است. [ ۵]
• تخت خلیل: قلعه ای تاریخی با معماری خشتی مختص به دوران ساسانی که در فاصله ۱۵ کیلومتری جنوب غرب رزن در بر بلندای تپه ای در روستای کاج قرار دارد. ساخت این بنا مربوط به قرن هفتم و هشتم هجری است و در اثر بی توجهی محض سازمان میراث فرهنگی بخش های وسیعی از آن مخروبه شده و دیواره های باقی مانده نیز از استحکام کمی برخوردار است. به گفته منابع محلی آن دورانی که سازمان میراث فرهنگی می توانست تخت خلیل را احیا کند این کار را نکردند و بعد از مخروبه شدن اندک نگاهی به آن دارند. [ ۶]
• خانه تاریخی یگانه: بنای معروف به خانه یگانه با معماری دوران قاجار در سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۰ توسط یکی از خوانین در بافت قدیمی شهر رزن ساخته شده است. این خانه دارای معماری منحصر بفرد دوران قاجار می باشد که در حال حاضر به دلیل مالکیت شخصی بنا و توجه دیرهنگام سازمان میراث فرهنگی بخش های زیادی از سقف و دیواره های آن تخریب شده است.

رزن (زاکسن آنهالت). رزن ( به آلمانی: Reesen ) یک منطقهٔ مسکونی در آلمان است که در بورگ بای ماگدبورگ واقع شده است. [ ۱] رزن ۵۵۶ نفر جمعیت دارد.