رابطه روح و بدن

[ویکی فقه] انسانیت انسان به نفس و روح است و بدن چیزی جز ابزار کار نفس در امور مادی نیست.
به لحاظ دو بُعدی بودن انسان ( جسم و روح )، کیفیت و چگونگی رابطه این دو در ابتدای آفرینش و در ادامه و در پایان زندگی و پس از مرگ قابل بررسی است:
← کیفیت تعلق روح به بدن
اما قائلان به معاد جسمانی بیش تر راه نقلی را پیموده اند که ادله قرآنی آن در چند گروه قابل دسته بندی است :
← داستان حضرت ابراهیم و زنده شدن حضرت عزیر
بخشی از احکام فقهی بدن در ارتباط با اهمیت و پاسداشت سلامت بدن در دو ساحت بهداشت و سلامت فردی و حرمت آسیب رساندن به سلامت دیگران، سامان یافته است. در حوزه سلامت فردی، هرگونه آسیب رساندن قابل توجه به بدن خود، قطع کردن یا از بین بردن کارآیی عضو، و خودکشی حرام است و در برخی بابهای فقه مانند طهارت و اطعمه و اشربه نیز احکام واجب و مستحبِ فراهم آورنده سلامت بدن، بازگو شده است. هرگاه عملی ساختن حکمی فقهی ، آسیب دیدگی مکلف را در پی داشته باشد، با تغییر یا تعطیل آن حکم، سلامت بدن مورد توجه قرار می گیرد ، افزون بر این، آیات «لا تُلقوا بِاَیدیکُم اِلَی التَّهلُکَة» و «ما جَعَلَ عَلَیکُم فِی الدّینِ مِن حَرَج» و بعضی قواعد فقهی مانند لاضرر و نفی عسر و حرج ، متضمن توجه به سلامت بدن در همه برداشتهای فقهی است. برای حفظ سلامت بدن از تعرض دیگران نیز احکام دینی بسیاری تشریع شده است. در این احکام افزون بر حرمت تکلیفی آسیب رساندن به دیگران، نظام حقوقی و قضایی گسترده ای در قالب احکام قصاص ، حدود و دیات در فقه اسلامی ترسیم شده است تا سبب بازدارندگی از تعرض و بازستانی حق و جبران خسارت آسیب دیدگان باشد.افزون بر موارد فوق که احکامی فقهی در جهت حفظ سلامت بدن و مصونیت آن از آسیب و تعرض است، احکام فقهی متنوع دیگری نیز مانند وجوب غسل دادن و دفن کردن بدن مرده مسلمان ، حرمت تماس بدن با قرآن و وجوب غسلِ تمام بدن در موارد جنابت و حیض ، بیان شده است. در همین جهت احکامی برای بعضی از اعضای بدن نیز بازگو شده است که هریک در مدخلهای خاص خود می آید.