دلمه

واژه دلمه dalame احتمالا ربطی به دلمه dolmeh ندارد و نیز انچنان که دوستی نوشتند که از ریشه " سوراخ کردن" در ترکی هست ، باید یک ربطی منطقی بین این دو پیدا کرد
به هر حال ریشه این واژه بایست توسط زبان شناس بیان شود
بیخود هم فارس و ترک و . . . نکنید ، زبان ها از هم واژه وام می گیرند و یک امر طبیعی هست

• گوشت چرخ کرده:۳۰۰ گرم
• سبزی: ( پیازچه، گشنیز، شوید، تره، مرزه ) ۵۰۰ گرم
• برگ مو: ۲۰۰ گرم ( از گیاه های دیگر مانند برگ کلم یا از بادمجان، سیب زمینی، پیاز و گوجه فرنگی هم می شود استفاده کرد )
توجه داشته باشید که سبزی دلمه های مختلف یکسان نیست. برای دلمه کلم و دلمه بادمجان، کدو و فلفل دلمه ای از نعناع و جعفری استفاده کنید.
• برنج و لپه روی هم ۱ پیمانه
• ۲ تا ۳ لیوان آب
• ۲۵۰ گرم گردو
• برنج و لپه را جداگانه جداگانه در آب بگزارید تا چند ساعت خیس بخورد.
• سبزی ها را باهم خرد می کنید.
• برگ مو را شسته و در صافی می گذارید.
• برنج و لپه خیس خورده را نیم کوب می کنید.
• گوشت و سبزی و برنج و لپه را نمک و فلفل زده و خوب مخلوط می کنید.
• مایه را کمی تفت می دهید تا رنگ گوشت قهوه ای شود.
• مقداری از مایه را بر روی هر برگ قرار می دهید و آن را مانند بقچه می پیچید.
• به دلخواه می توانید مقداری آبلیمو و شکر یا سرکه و شیره را با هم مخلوط کنید و پس از چیدن دلمه ها در قابلمه روی آن ها بریزید.
دلمه برگ مو جدا از موادی که درون برگ مو پیچیده می شود، ارزش غذایی دارد. آهن موجود در هر ۱۰۰ گرم از برگ های تازهٔ انگور هفت برابر مقدار آهنی است که در ۱۰۰ گرم میوه انگور وجود دارد.
• یک دلمه فلفل در کنار دو دلمه برگ مو. دلمه برگ کلم
• دلمه برگ مو
• دلمه بادنجان
• دلمه گوجه فرنگی
• دلمه سیب زمینی
• دلمه کدو
• دلمه فلفل

واژه دلمه. [ دَ ل َ م َ / م ِ ] ( اِ ) شیری که بعد از مایه زدن بسته شود. ( برهان ) ( غیاث ) . پنیر تر. ( الفاظ الادویة ) . شیری که پنیر مایه بر آن زنند تا اندکی غلیظ شود. ( آنندراج ) . شیر تازه بسته راگویند که پنیر تر باشد. ( لغت محلی شوشتر، نسخه خطی ) . پنیر بی نمک تازه سپید و لرزان و خوش طعم. ارنه. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) . شیر پس از مایه خوردن دلمه می شود و آب دلمه در کیسه گرفته می شود و آنچه میماند پنیر است ، و از آن آب پس از جوشاندن �لور� گرفته می شود. ( شرفنامه نظامی چ وحید حاشیه ص 193 ) . || خون بسته. خون بسته شده. رجوع به دلمه شدن شود.
دلمه. [ دُ م َ / م ِ ] ( ترکی ، اِ ) از کلمه ترکی دُلمَق به معنی پر شدن ، و یا از دولدرمق ، به معنی پرکردن. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) . یک نوع طعام از برگ رز یا کلم برگ و یا بادنجان و خیار و فلفل سبز ( بی بو ) و جز آن که از گوشت قیمه کرده آنها را آکنده باشند سازند. ( ناظم الاطباء ) . به ترکی هر چیزی را که از برنج و قیمه پر کنند مانند برگ انگور و بادنجان و پیاز و غیره. ( لغت محلی شوشتر، نسخه خطی ) . برنج و گوشت و لپه پخته که در میان برگ مو پیچند و چاشنی ترش و شیرین زنند. آکنده و انباشته از قیمه و برنج پخته و جز آن در میان برگ مو و بادنجان و طماطه. طعامی ازبرنج و گوشت و لپه و چاشنی شکر و سرکه در میان برگ مو یا برگ کلم و جز آن نهند به اندازه لقمه ای. طعامی که از برگ رز محشو به قیمه ریزه گوشت و لپه و برنج پخته کنند. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) . طعامی است که مواد آنرا برنج و گوشت قیمه کرده و لپه و سبزی ( سبزی دلمه ) تشکیل می دهد که این مواد را گاهی پس از نیم پزکردن و گاهی بصورت خام داخل برگ گیاهانی چون مو و کلم و یا داخل پوست تره بار ( پس از بیرون آوردن مغز آنها ) چون خیار و بادنجان و کدو و فلفل سبز و غیره می کنند و می پزند و چاشنی آنرا گاهی از مواد ترش چون آب لیمو و گاه ترش و شیرین چون سرکه و شکر و یا سرکه و شیره و غیره انتخاب میکنند. انواع دلمه را بنام برگ یا پوستی که مواد را در آن آکنده اند خوانند چون ، دلمه بادنجان ، دلمه برگ ( برگ مو یا رز ) دلمه برگ کلم ، دلمه پیاز، دلمه خیار، دلمه فلفل سبز، دلمه کدو، دلمه گوجه فرنگی ، دلمه طماطه و غیره. . . || زر و سیم در کیسه های خرد یا کاغذ که در عروسیها به مهمانان دهند. نقود طلا که داماد به محفلیان عروس دهد. مسکوک زر پیچده در پاکت یا کاغذی که در عروسیها به میهمانان دهند. نقدی که در پاکتی خرد یا کاغذی پیچیده بصورت دلمه برگ به محفلیان دهند در عروسیها. مسکوکهای زر در کاغذ پیچیده که کسان داماد به هر یک از مدعوین مجلس عروسی دهند. مسکوک زر که به مدعوین عروسی دهند پیچیده در کاغذی. زری که اولیای داماد به مهمانان در کاغذی دهند. || زری که شاهان بروز عید به چاکران دهند. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) .
دلمه. [ دُ م َ / م ِ ] ( اِ ) جانوری است زهردار شبیه به عنکبوت که به عربی رتیلا خوانند. ( برهان ) . رتیلا. ( از منتهی الارب ) . دلمک :
آنرا که گزید دلمه ازبهر بهی
باید که سفوف کرده شونیز دهی
آنگاه به آب گرم و اشخار و نمک
مرهم کنی و به موضع نیش نهی.
یوسف طبیب ( از آنندراج ) .
رجوع به دلمک شود.
دلمه. [ دَ م َ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان مرحمت آباد بخش میاندوآب شهرستان مراغه. واقع در 16هزارگزی جنوب خاوری میاندوآب و 8هزارگزی خاوری شوسه ٔمیاندوآب به بوکان ، با 169 تن سکنه. آب آن از زرینه رود تأمین می شود. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 ) .
دلمه. [ دَ م َ ] ( اِخ ) دهی است از بخش سراسکند، شهرستان تبریز. واقع در 14هزارگزی جنوب خاوری سراسکند، در مسیر خط آهن میانه به مراغه. آب آن از چشمه و محصول آن غلات و حبوباتست. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4 ) .

است. ساختار دل چون به صورت بسته و دارای یک محفظه که محتوای پُر از چیزی دارد قابل استفاده در چیزهای دیگر هم هست. قدیمی ها به سطل آب که از چاه آب می کشیدند دول یا دَلْو می گفتند. بُعد دیگر قضیه واحد بودن تک بودن و یک دانه بودن دل یا قلب هست. یک اصطلاحی که تات های خراسان شمالی هنگام تقسیم کردن خربزه استفاده می کنند کلمه دِلِم دِلِم کردن هست. یعنی دونه دونه کردن. این اصطلاح در مورد نارنگی و پرتقال استفاده نمی شه چون خودش دِلِم دِلِم هست. اصطلاح دَلَمه بستن که برای ماست استفاده می شود برای زمانی هست که ماست از حالت مایع بودن و روان بودن خارج می شود و مثل جگر تیکه تیکه یا دانه دانه می شود.

هر کسی یه نظر داره نظر کسی هم قابل احترام است فقط زشت ترین چیز توهین کردن است که کار آدم غیرمنطقی است.

منبع فرهنگ لغت معین
فرهنگ کوچک زبان پهلوی
فرهنگ واژه های اوستا
حرف مفت یک پان ترکیسم همیشه حرف مفت می زنند بدون منابع یا اگر با منابع حرف بزنند منابع هاشون درست نیست همیشه پان ترکیسم بازهم گویم حرف مفت می زنند یک مشت آدم غیرمنطقی هستند شما بدن منابع یا منبع حرف می زنید شماآقا به خدا این یک توهین به هم وطنی های خودتون محسوب میشه. . پان ترکیسم آدم های غیر منطقی هستند تمام.