خس خس

گیاه خس خس یا وتیور ( Vetiver ) بومی جنوب و جنوب شرقی آسیا بوده و در طول قرن ها برای مشخص نمودن مرزها بر روی خطوط مشخصی که نمایان گر آن بود کاشته می شده است. از شاخه و برگ و ریشهٔ آن به دلیل داشتن بوی مطبوع، برای مصارف گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد به گونه ای که از عصاره و روغن آن که از ریشه استخراج می شود در کارخانهٔ عطر و ادکلن سازی استفاده می شود و از شاخ و برگ آن در صنایع دستی برای ساخت کلاه، کیف دستی، طناب و غیره به کار گرفته می شود.
همچنین از شاخ و برگ آن برای پوشش سقف و به صورت مالچ طبیعی در کف اصطبل و به عنوان علوفه برای تعلیف مورد استفادهٔ دام قرار می گیرد. این گیاه در جنوب و جنوب شرقی آسیا، آفریقا، سواحل اقیانوس آرام، استرالیا، آمریکا و آمریکای جنوبی به منظور استفاده از شاخ و برگ و ریشهٔ آن کشت و مورد بهره برداری قرار می گیرد.
خس خس یکی از گیاهانی است که چشم انداز امیدبخشی را در مبارزه با تخریب زمین گشوده است، این گیاه یک گیاه گرمسیری است که به طور طبیعی در خیلی از مناطق جهان می روید و دامنهٔ رویش این گیاه می تواند از ارتفاعات تا اراضی مسطح با انواع خاک ها در حالت های مختلف را عنوان نمود که در آن ها از خود سازگاری نشان داده است. یکی از گونه های آن که خیلی سریع استقرار می یابد و به رشد خود ادامه می دهد گونهٔ Vetiveria Zizonioides است که معمولاً برای جلوگیری از فرسایش خاک و روان آب در اراضی شیبدار بر روی خطوط تراز کاشته می شود و خیلی سریع به صورت یک دیوار سبز در دامنه های شیب دار خودنمایی می کند و چنان چه با فاصله از یکدیگر کاشت گردد و به صورت انبوه در نقاط کاشته شود با قطری حدود ۳۰ سانتی متر ظاهر می شود و ارتفاع آن به ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی متر که برگ های آن به طور مستقیم بر روی ساقه به صورت خشبی به طول ۷۵ سانتی متر و عرض ۸ میلی متر دیده می شود.
حداکثر گسترش ریشهٔ آن ۳–۴ متر در عمق و از طرفین ۵۰ سانتی متر است که بدین ترتیب باعث حفظ خاک و آب می شود. این گیاه می تواند جانشین ساده و ارزان قیمتی برای دیواره های خاکی که به منظور کاهش فرسایش خاک سطحی در مزارع شیبدار ساخته می شوند باشد. هزینهٔ آن بین «۱ تا ۱۰» درصد سایر روش ها است و هیچ گونه نگهداری هم لازم ندارد. به نظر می رسد که خس خس در هر آب و هوایی می تواند زندگی کند و حتی در خشکسالی های هندوستان هم خود را توانا نشان داده است. [ نیازمند منبع]

خِس خِس (wheezing)
در پزشکی، صداهای خاصی که هنگام تنفس، در شرایطی که مجاری هوایی تنگ شده اند، ایجاد می شود. صدای تنفس بیماران آسمی یا صداهای سوت مانند ناشی از التهاب نایژه ای مزمن از این جمله اند.