[ویکی فقه] حکم گواهی (قرآن). گواهی دادن یکی از مواردی هست که در اسلام احکام خاصی برایش وضع شده است.
گواهی انبیا بر پیمان گرفته شده از آنان، درباره پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) و تحمل و ادای شهادت از سوی انبیا، بر پیمان گرفته شده از آنان، درباره یاری کردن یکدیگر یک امر واجب است.«واذ اخذ الله میثـق النبیین لما ءاتیتکم من کتـب وحکمة ثم جاءکم رسول مصدق لما معکم لتؤمنن به ولتنصرنه قال ءاقررتم واخذتم علی ذلکم اصری قالوا اقررنا قال فاشهدوا وانا معکم من الشـهدین؛ و (به خاطر بیاورید) هنگامی را که خداوند، از پیامبران (و پیروان آنها)، پیمان مؤکّد گرفت، که هرگاه کتاب و دانش به شما دادم، سپس پیامبری به سوی شما آمد که آنچه را با شماست تصدیق می کند، به او ایمان بیاورید و او را یاری کنید! سپس (خداوند) به آنها گفت: آیا به این موضوع، اقرار دارید؟ و بر آن، پیمان مؤکّد بستید؟ گفتند: (آری) اقرار داریم!(خداوند به آنها) گفت: پس گواه باشید! و من نیز با شما از گواهانم.».(از دیدگاه برخی مفسران پیمان یاد شده از انبیا، درباره پیامبراسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) است، برخی با دید انتقادی به این برداشت گفته اند: آیه عام است، گرچه برداشت قبلی از سیاق آیات قابل استفاده است.)
شاهد بر اجرای حد
احضار گروهی از مؤمنان، برای شاهد بودن بر اجرای حد زنا واجب می باشد.«الزانیة والزانی فاجلدوا کل وحد منهما مائة جلدة ولاتاخذکم بهما رافة فی دین الله ان کنتم تؤمنون بالله والیوم الاخر ولیشهد عذابهما طـائفة من المؤمنین؛ هر یک از زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید؛ و نباید رأفت (و محبّت کاذب) نسبت به آن دو شما را از اجرای حکم الهی مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ایمان دارید! و باید گروهی از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده کنند!».(برخی با استناد به آیه مزبور وجوب احضار گروهی از مؤمنان را برای گواهی دادن بر اجرای حد استفاده کرده اند.) در پایان این آیه به نکته دیگری برای تکمیل نتیجه گیری از این مجازات الهی اشاره کرده می گوید:(و باید گروهی از مؤمنان حضور داشته باشند و مجازات آن دو را مشاهده کنند)(و لیشهد عذابهما طائفة من المؤ منین).
رعایت تقوای بر شاهدان وصیت
رعایت تقوای الهی بر شاهدان وصیت، در مقام سوگند خوردن یک امر لازم است.«یـایها الذین ءامنوا شهـدة بینکم اذا حضر احدکم الموت حین الوصیة اثنان ذوا عدل منکم او ءاخران من غیرکم ان انتم ضربتم فی الارض فاصـبتکم مصیبة الموت تحبسونهما من بعد الصلوة فیقسمان بالله ان ارتبتم... •... •... واتقوا الله واسمعوا...؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد، در موقع وصیت باید از میان شما، دو نفر عادل را به شهادت بطلبد؛ یا اگر مسافرت کردید، و مصیبت مرگ شما فرا رسید، (و در آن جا مسلمانی نیافتید) دو نفر از غیر خودتان را به گواهی بطلبید، و اگر به هنگام ادای شهادت، در صدق آنها شک کردید، آنها را بعد از نماز نگاه می دارید تا سوگند یاد کنند که:ما حاضر نیستیم حق را به چیزی بفروشیم، هر چند در مورد خویشاوندان ما باشد! و شهادت الهی را کتمان نمی کنیم، که از گناهکاران خواهیم بود!•...•این کار، نزدیکتر است به اینکه گواهی بحق دهند،(و از خدا بترسند) و یا (از مردم) بترسند که (دروغشان فاش گردد، و) سوگندهایی جای سوگندهای آنها را بگیرد.از (مخالفت) خدا بپرهیزید، و گوش فرا دهید! و خداوند، جمعیّت فاسقان را هدایت نمی کند.».
شهادت به حق
...
گواهی انبیا بر پیمان گرفته شده از آنان، درباره پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) و تحمل و ادای شهادت از سوی انبیا، بر پیمان گرفته شده از آنان، درباره یاری کردن یکدیگر یک امر واجب است.«واذ اخذ الله میثـق النبیین لما ءاتیتکم من کتـب وحکمة ثم جاءکم رسول مصدق لما معکم لتؤمنن به ولتنصرنه قال ءاقررتم واخذتم علی ذلکم اصری قالوا اقررنا قال فاشهدوا وانا معکم من الشـهدین؛ و (به خاطر بیاورید) هنگامی را که خداوند، از پیامبران (و پیروان آنها)، پیمان مؤکّد گرفت، که هرگاه کتاب و دانش به شما دادم، سپس پیامبری به سوی شما آمد که آنچه را با شماست تصدیق می کند، به او ایمان بیاورید و او را یاری کنید! سپس (خداوند) به آنها گفت: آیا به این موضوع، اقرار دارید؟ و بر آن، پیمان مؤکّد بستید؟ گفتند: (آری) اقرار داریم!(خداوند به آنها) گفت: پس گواه باشید! و من نیز با شما از گواهانم.».(از دیدگاه برخی مفسران پیمان یاد شده از انبیا، درباره پیامبراسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) است، برخی با دید انتقادی به این برداشت گفته اند: آیه عام است، گرچه برداشت قبلی از سیاق آیات قابل استفاده است.)
شاهد بر اجرای حد
احضار گروهی از مؤمنان، برای شاهد بودن بر اجرای حد زنا واجب می باشد.«الزانیة والزانی فاجلدوا کل وحد منهما مائة جلدة ولاتاخذکم بهما رافة فی دین الله ان کنتم تؤمنون بالله والیوم الاخر ولیشهد عذابهما طـائفة من المؤمنین؛ هر یک از زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید؛ و نباید رأفت (و محبّت کاذب) نسبت به آن دو شما را از اجرای حکم الهی مانع شود، اگر به خدا و روز جزا ایمان دارید! و باید گروهی از مؤمنان مجازاتشان را مشاهده کنند!».(برخی با استناد به آیه مزبور وجوب احضار گروهی از مؤمنان را برای گواهی دادن بر اجرای حد استفاده کرده اند.) در پایان این آیه به نکته دیگری برای تکمیل نتیجه گیری از این مجازات الهی اشاره کرده می گوید:(و باید گروهی از مؤمنان حضور داشته باشند و مجازات آن دو را مشاهده کنند)(و لیشهد عذابهما طائفة من المؤ منین).
رعایت تقوای بر شاهدان وصیت
رعایت تقوای الهی بر شاهدان وصیت، در مقام سوگند خوردن یک امر لازم است.«یـایها الذین ءامنوا شهـدة بینکم اذا حضر احدکم الموت حین الوصیة اثنان ذوا عدل منکم او ءاخران من غیرکم ان انتم ضربتم فی الارض فاصـبتکم مصیبة الموت تحبسونهما من بعد الصلوة فیقسمان بالله ان ارتبتم... •... •... واتقوا الله واسمعوا...؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد، در موقع وصیت باید از میان شما، دو نفر عادل را به شهادت بطلبد؛ یا اگر مسافرت کردید، و مصیبت مرگ شما فرا رسید، (و در آن جا مسلمانی نیافتید) دو نفر از غیر خودتان را به گواهی بطلبید، و اگر به هنگام ادای شهادت، در صدق آنها شک کردید، آنها را بعد از نماز نگاه می دارید تا سوگند یاد کنند که:ما حاضر نیستیم حق را به چیزی بفروشیم، هر چند در مورد خویشاوندان ما باشد! و شهادت الهی را کتمان نمی کنیم، که از گناهکاران خواهیم بود!•...•این کار، نزدیکتر است به اینکه گواهی بحق دهند،(و از خدا بترسند) و یا (از مردم) بترسند که (دروغشان فاش گردد، و) سوگندهایی جای سوگندهای آنها را بگیرد.از (مخالفت) خدا بپرهیزید، و گوش فرا دهید! و خداوند، جمعیّت فاسقان را هدایت نمی کند.».
شهادت به حق
...
wikifeqh: حکم_گواهی_(قرآن)