حروف شفوی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حروف شفوی، حروف تلفظ شده با تکیه به لب ها است.
«شفه» به معنای «لب» است و «حروف شفوی» یا «شفهی» حروفی هستند که از محل لب ها خارج می شوند.
تعداد حروف شفوی
چهار حرف (ف - م - ب - و) را چون با اتکا به لب ها تلفظ می شوند «حروف شفوی» گفته اند.
مخارج حروف شفوی
اینک به مخارج هریک از این حروف اشاره می شود:۱. مخرج «ف:» بردن دیواره میانی لب پایین به سر دندان های ثنایای بالا، به گونه ای که به هم برسند و وصل شوند؛ مانند: «اف»؛۲. مخرج «ب:» به هم رسیدن اندرون دو لب و جدا شدن آن دو از یکدیگر مانند: «اب»؛۳. مخرج «واو» غیر مدی: میان دو لب است؛ به گونه ای که لب ها بدون برخورد و اتصال به هم مانند غنچه جمع شود و از هوای میان دو لب خارج گردد؛۴. مخرج «میم:» قسمت بیرونی دو لب است؛ به طوری که به هم بچسبند و هوا در لب ها و ناحیه خیشوم (بینی) حبس شود؛ مانند: «ام».از میان چهار حرف مذکور، دو حرف باء و میم مورد اتفاق است و دو حرف دیگر اختلافی است.

[ویکی شیعه] حروف شَفوی حروفی است که به وسیله لب ها تلفظ می شوند. چهار حرف باء، میم، واو و فاء از حروف شفوی می باشند. مخرج حرف فاء از برخورد لب پایینی با داندان های بالا به وجود می آید و دو حرف با و میم از اتصال لب ها به هم و حرف واو از جمع شدن لب ها ایجاد می شود. بنابر نظر برخی رعایت دقیق تجویدی این کلمات به خصوص واو لازم نیست؛ اگرچه رعایت آن بهتر است.
حروف شفوی اصطلاحی در علم تجوید است و به حروفی که به وسیله لب ها تلفظ می شوند، گفته می شود؛ به عبارتی دیگر لب ها از اندام های گفتار محسوب می شوند و در تولید آواهای مختلف نقش دارند و به آن در علم تجوید، شفتین گفته می شود و به حروفی که توسط این مخرج تولید می شود حروف شفوی می گویند.
مجموع حروف شفوی چهار حرف است حروف باء، میم، واو و فاء از مخرج لب ها تلفظ می شوند. حرف باء حرف دوم از حروف هجاء است که به صورت شدید و انفجاری از برخورد دو لب و جدا شدن از هم به وجود می آید حرف باء را اولین حرفی دانسته اند که از زبان انسان در جواب سوال خداوند (أَ لَسْتُ بِرَبِّکمْ) صادر شده است؛ چنانکه همه سوره های قرآن نیز با این حرف شروع می شوند. درباره علت و فلسفه وجودی حرف باء روایات و نقل قول هایی از عرفا نقل شده است. حرف فاء حرف بیستم از حروف هجا و به صورت احتکاکی و مستمر تلفظ می شود و حرف میم حرف بیست و چهارم و حرف واو حرف بیست و هفتم از حروف هجاء است که باجمع شدن لب ها به صورت غنچه تلفظ می شود و تلفظ عربی آن با تلفظ فارسی متفاوت است. درباره علت و فلسفه وجودی این حروف نیز نقل قول هایی بیان شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس