جهنم در قران

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جهنم در قرآن. معرفت ما درباره مسائل مربوط به جهان دیگر هر قدر زیاد هم باشد محدود است، تنها شبحی از دور برای ما نمایان است، اما جزئیات و خصوصیات آن روشن نیست چرا که عالم آخرت به طور کلی جهانی است بالاتر از این عالم، درست مانند عالم جنین نسبت به زندگی بیرون شکم مادر.
بنابراین احاطه کامل بر اسرار آن برای مردم دنیا غیر ممکن است، ولی این امر هرگز مانع معرفت و شناخت اجمالی نخواهد بود.به هر حال برای پی بردن به ماهیت دوزخ به سراغ نام ها و اوصاف و اشارات قرآن در این زمینه می رویم و به آیات زیر که نمونه هایی از اسماء و اوصاف دوزخ را بیان می کند، گوش دل می سپاریم:۱ـ و ان جهنم لموعدهم اجمعین لها سبعة ابواب. و جهنم میعادگاه همه آنها است. هفت در دارد.۲ـ ساصلیه سقر ـ و ما ادراک ما سقر ـ لا تبقی و لا تذر ـ لواحة للبشر (اما) به زودی او را وارد دوزخ می کنیم و تو نمی دانی دوزخ چیست؟ (آتشی است که) نه چیزی را باقی می گذارد و نه چیزی را رها می سازد! پوست تن را به کلی دگرگون می کند!.۳ـ فاتقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة اعدت للکافرین از آتشی بترسید که هیزم آن بدن های مردم (گنهکار) و سنگ ها است! و برای کافران آماده شده است.۴ـ فریق فی الجنة و فریق فی السعیر گروهی در بهشت و گروهی در سعیر (آتش).۵ـ فاما من طغی ـ و آثر الحیاة الدنیا ـ فان الجحیم هی الماوی اما آن کسی که طغیان کرده، و زندگی دنیا را مقدم داشته مسلما «جحیم» جایگاه او است.۶ـ کلا لینبذن فی الحطمة ـ و ما ادراک ما الحطمة ـ نار الله الموقدة ـ التی تطلع علی الافئدة چنین نیست که او می پندارد به زودی در «حطمه» پرتاب می شود و تو چه می دانی «حطمه» چیست؟ آتش برافروخته الهی است، آتشی که از دل ها سر بر می زند!.۷ـ و اما من خفت موازینه ـ فامه هاویة ـ و ما ادراک ما هیه ـ نار حامیة و اما کسی که ترازوهایش سبک است پناهگاهش «هاویه» و تو چه می دانی «هاویه» چیست؟ آتشی سوزان.۸ـ کلا انها لظی ـ نزاعة للشوی ـ تدعوا من ادبر و تولی اما هرگز چنین نیست (که آنها می پندارند) شعله های سوزان آتشی است که دست و پا و پوست سر را می کند و می برد، و کسانی را که به فرمان خدا پشت کردند صدا می زند!.
معروفترین نام های دوزخ
در نخستین آیه به یکی از معروف ترین نام های دوزخ که ۷۷ بار در قرآن مجید تکرار شده ـ یعنی جهنم ـ برخورد می کنیم، این آیه اشاره به پیروان ابلیس کرده، می گوید: «جهنم وعده گاه همه ی آنها است ـ و برای آن هفت در است!».
← جهنم
«نزاعه» به معنی چیزی است که پی در پی جدا می سازد، و «شوی» به معنی دست و پا و اطراف بدن است (هر چند گاهی به معنی بریان کردن نیز آمده، ولی در اینجا مناسب همان معنی اول است چرا که وقتی چیزی را در آتش می افکند اول شاخ و برگ و اطراف آن می سوزد.)بعضی نیز «شوی» را به معنی پوست تن یا پوست سر معنی کرده اند.و از عجائب این آتش سوزان این که دوزخیان را به سوی خود فرا می خواند! آیا واقعا دوزخ از نوعی حیات و درک و شعور برخوردار است و چنین می کند؟ و یا جاذبه ی مرموزی در دوزخ است که مستحقان را به خود جذب می نماید؟.هر دو احتمال امکان پذیر است، ولی ظاهر آیه همان معنی اول می باشد.این نکته قابل توجه است که در روایات اسلامی «نار» از نام های دوزخ ذکر نشده، بلکه هفت نام دیگر آمده، و هر کدام به عنوان یکی از طبقات دوزخ معرفی شده، نه این که این نام های هفت گانه هر کدام مجموعه ی دوزخ را شامل شود.از جمله در حدیثی از امیر مؤمنان علی (علیه السّلام) می خوانیم که فرمود: «جهنم هفت در دارد و این درها طبقاتی هستند که هر یک بالای دیگری است سپس حضرت یک دست خود را بر دیگری نهاد و فرمود: این چنین!. .. پایین ترین طبقه، «جهنم» است، و بالای آن «سعیر» و بالای آن «هاویه» است (ولی در بعضی از روایات آمده که پایین ترین نقطه آن «هاویه» و بالاترین نقطه آن «جهنم» است). (در حدیث ۶۰ نیز در همین زمینه حدیث مبسوطی از امام باقر (علیه السّلام) نقل شده است.)مانعی ندارد که اسامی هفت گانه فوق، گاه بر تمام جهنم اطلاق گردد و گاه بر بخشی از دوزخ، همان گونه که در نام های دنیا نیز دیده می شود که گاه یک نام بر مجموعه یک استان و گاه بر خصوص شهری که بخشی از استان است اطلاق می شود.
عناوین مرتبط
...

پیشنهاد کاربران

بپرس