تیرانوسوروس ( نام علمی: Tyrannosaurus ) یک سرده از دایناسورهای گوشت خوار دوپا از دوره کرتاسه[ و ۱] است. گونه نماد این سرده با نام تیرانوسوروس رکس شناخته می شود که به صورت عامیانه به تی رکس[ و ۲] مختصر می شود و در فرهنگ عامه دنیا ماندنی شده است.
تیرانوسوروس رکس که یک واژه ترکیبی به زبان یونانی به معنای «ستمگر» و «مارمولک» و واژه لاتین «پادشاه» است، بین ۶۸ تا ۶۶ میلیون سال پیش در اواخر دوره کرتاسه زندگی می کرد تا این که در اثر تغییراتی در کره زمین که بسیاری آن ها را ناشی از برخورد شهاب سنگ ها با کره زمین می نامند به زندگی آن ها و دیگر دایناسورها پایان داده شد. [ ۱] تیرانوسوروس رکس در سرزمین های غرب آمریکای شمالی امروزی زندگی می کرد و نسبت به بقیهٔ بیدادگرخزندگان از پراکندگی بیشتری برخوردار بود. همانند بیدادگرخزندگان دیگر، تیرانوسوروس نیز یک گوشت خوار دوپا با یک جمجمه بزرگ بود که با دم بزرگش تعادل خود را ایجاد می کرده است. نسبت به پاهای بزرگ و نیرومند عقب، دست های تیرانوسوروس کوچک و باریک بودند. تیرانوسوروس دایناسورهای اردک منقار ( هادروسور ) [ و ۳] و تریسراتوپس ( سه شاخ چهره ) از شاخ چهره[ و ۴] را شکار می کرده و برخی متخصصان نیز تیرانوسوروس را یک لاشه خوار می دانند که این فقط در صورتی اتفاق می افتاد که تیرانوسوروس نمی توانست شکار کند.
سنگواره های موجود از تیرانوسورس رکس، به دو میلیون سال آخر دورهٔ کرتاسه یعنی تقریباً ۶۸ تا ۶۶ میلیون سال پیش است. این جانور در میان آخرین دایناسورهای غیرپرنده ای بود که پیش از وقوع رویداد انقراض کرتاسه - پالئوژن[ و ۵] می زیستند.
تاکنون فسیل های بیش از ۵۰ تی رکس پیدا شده و اکثر آن ها کامل اند. بیش از صد سال از کشف تیرانوسوروس رکس می گذرد و از آن زمان از این جانور به عنوان یکی از درنده ترین، بزرگ ترین و قوی ترین جانوران تاریخ یاد می شود.
نخستین اسکلت تی رکس در سال ۱۹۰۲ توسط بارنوم براون، از دیرین شناسان موزه تاریخ طبیعی آمریکا کشف شد. [ ۲]
تیرانوسوروس از بزرگ ترین گوشت خوارهای تمام ادوار تا کنون بوده است. تخمین زده می شود که بزرگ ترین تیرانوسورها می توانستند تا ۱۳٫۲ متر طول و ۴ متر ارتفاع تا کپل داشته باشند. در مورد وزن تیرانوسوروس ها در سال های مختلف تخمین های مختلفی زده شده است. از حداکثر ۸٫۸ تن تا حداقل ۶٫۹ تن و تحقیقات بعدی وزن را بین ۷ تا ۱۰٫۶ تن تخمین می زنند؛ ولی جدیدترین تحقیقات وزنش را بین ۱۰ تا ۱۲ تن تخمین زده اند با این وجود هنوز اندازه حقیقی وزن این جانور به درستی مشخص نیست. در هر حال تیرانوسوروس بزرگ تر از معروف ترین ددپا دوره ژوراسیک یعنی آلوسور بوده است؛ و مقدار کمی از گوشت خوارهای غول پیکر دوره کرتاسه مثل اسپینوسور و جیگانوتوسور کوچک تر بوده است. تی رکس یکی از بزرگ ترین درندگان زمین شناخته شده است که حدود ۱۲٫۳ تا ۱۳٫۲ متر طول۳ تا ۴ متر ارتفاع و حدود ۱۰ تا ۱۲ تن وزن داشته است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفتیرانوسوروس رکس که یک واژه ترکیبی به زبان یونانی به معنای «ستمگر» و «مارمولک» و واژه لاتین «پادشاه» است، بین ۶۸ تا ۶۶ میلیون سال پیش در اواخر دوره کرتاسه زندگی می کرد تا این که در اثر تغییراتی در کره زمین که بسیاری آن ها را ناشی از برخورد شهاب سنگ ها با کره زمین می نامند به زندگی آن ها و دیگر دایناسورها پایان داده شد. [ ۱] تیرانوسوروس رکس در سرزمین های غرب آمریکای شمالی امروزی زندگی می کرد و نسبت به بقیهٔ بیدادگرخزندگان از پراکندگی بیشتری برخوردار بود. همانند بیدادگرخزندگان دیگر، تیرانوسوروس نیز یک گوشت خوار دوپا با یک جمجمه بزرگ بود که با دم بزرگش تعادل خود را ایجاد می کرده است. نسبت به پاهای بزرگ و نیرومند عقب، دست های تیرانوسوروس کوچک و باریک بودند. تیرانوسوروس دایناسورهای اردک منقار ( هادروسور ) [ و ۳] و تریسراتوپس ( سه شاخ چهره ) از شاخ چهره[ و ۴] را شکار می کرده و برخی متخصصان نیز تیرانوسوروس را یک لاشه خوار می دانند که این فقط در صورتی اتفاق می افتاد که تیرانوسوروس نمی توانست شکار کند.
سنگواره های موجود از تیرانوسورس رکس، به دو میلیون سال آخر دورهٔ کرتاسه یعنی تقریباً ۶۸ تا ۶۶ میلیون سال پیش است. این جانور در میان آخرین دایناسورهای غیرپرنده ای بود که پیش از وقوع رویداد انقراض کرتاسه - پالئوژن[ و ۵] می زیستند.
تاکنون فسیل های بیش از ۵۰ تی رکس پیدا شده و اکثر آن ها کامل اند. بیش از صد سال از کشف تیرانوسوروس رکس می گذرد و از آن زمان از این جانور به عنوان یکی از درنده ترین، بزرگ ترین و قوی ترین جانوران تاریخ یاد می شود.
نخستین اسکلت تی رکس در سال ۱۹۰۲ توسط بارنوم براون، از دیرین شناسان موزه تاریخ طبیعی آمریکا کشف شد. [ ۲]
تیرانوسوروس از بزرگ ترین گوشت خوارهای تمام ادوار تا کنون بوده است. تخمین زده می شود که بزرگ ترین تیرانوسورها می توانستند تا ۱۳٫۲ متر طول و ۴ متر ارتفاع تا کپل داشته باشند. در مورد وزن تیرانوسوروس ها در سال های مختلف تخمین های مختلفی زده شده است. از حداکثر ۸٫۸ تن تا حداقل ۶٫۹ تن و تحقیقات بعدی وزن را بین ۷ تا ۱۰٫۶ تن تخمین می زنند؛ ولی جدیدترین تحقیقات وزنش را بین ۱۰ تا ۱۲ تن تخمین زده اند با این وجود هنوز اندازه حقیقی وزن این جانور به درستی مشخص نیست. در هر حال تیرانوسوروس بزرگ تر از معروف ترین ددپا دوره ژوراسیک یعنی آلوسور بوده است؛ و مقدار کمی از گوشت خوارهای غول پیکر دوره کرتاسه مثل اسپینوسور و جیگانوتوسور کوچک تر بوده است. تی رکس یکی از بزرگ ترین درندگان زمین شناخته شده است که حدود ۱۲٫۳ تا ۱۳٫۲ متر طول۳ تا ۴ متر ارتفاع و حدود ۱۰ تا ۱۲ تن وزن داشته است.
wiki: تیرانوسوروس