تیرانوسارید

تیرانوسارید ( نام علمی: Tyrannosauridae ) یک خانواده از دایناسورهای گوشت خوار بزرگ است که در دور کرتاسه پسین در آمریکای شمالی و آسیا زندگی می کردند. سنگواره های این جانوران تاکنون در ایالات متحده آمریکا، کانادا، چین و مغولستان کشف شده است. بیدادگرخزندگان از آخرین دایناسورهای گوشت خوار غول پیکر محسوب می شدند ولی خودشان از بیدادگرخزنده ریختان اولیه که دایناسورهای گوشت خوار اغلب کوچک تا متوسطی بودند فرگشت یافتند. این خانواده از دایناسورها به دو زیرخانواده آلبرتوسوریان و تیرانوسوریان تقسیم می شوند. از زیرخانواده آلبرتوسوریان تاکنون تنها ۲ سرده یعنی آلبرتوسور و گورگوسور کشف شده ولی از زیرخانواده تیرانوسوریان تاکنون ۱۳ سرده از جمله تیرانوسور، تاربوسور و داسپلتوسور کشف شده است.
تمام بیدادگرخزندگان بزرگ بودند و کوچک ترین گونه های آن ها دست کم ۱ تن وزن داشتند. همچنین همگی آن ها دارای جمجمه های بزرگ، دندان های چاقومانند و ضخیم، دست های کوچک و دو انگشتی و پاهای قوی و بلند بودند. بسیاری از ویژگی های این درندگان مانند راه رفتن روی دوپا، داشتن استخوان های توخالی ( به منظور کاهش وزن بدن ) و نیز احتمالاً داشتن پر در نیاکان این دایناسورها نیز وجود داشت.
بیدادگرخزندگان شکارچی رأس هرم غذایی در زیستگاه خود بودند و شکارهایشان شامل انواع دایناسورهای گیاه خوار بزرگ از جمله اردک منقاران، شاخ چهرگان و خزنده پایان بود. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد دست کم برخی بیدادگرخزندگان مانند آلبرتوسور و داسپلتوسور به صورت گروهی زندگی و شکار می کردند. روش شکار گروهی این دایناسورها احتمالاً به این صورت بوده که جوان ترهای گروه که سریع تر و چالاک تر بودند شکار را تعقیب و خسته می کردند و سپس بزرگسالان گروه که از تجربه و قدرت بدنی بیشتری برخوردار بودند شکار را از پا درمی آوردند.