تکیه گاه

/tekyegAh/

مترادف تکیه گاه: بالش، متکا، مخده، اتکا، نقطه اتکا، گرانیگاه، پشت وپناه، پشتیبات، حامی، تکیه گه

معنی انگلیسی:
something to lean on, support, resting-place, refuge, fulcrum, backrest, base, bearing, crutch, mainstay, purchase, bastion, refoge

لغت نامه دهخدا

تکیه گاه. [ ت َ ی ِ ] ( اِ مرکب ) محل تکیه و محل آسایش و محل سکون و استراحت و متکا. ( ناظم الاطباء ). مسند. ( آنندراج ). محل اتکا. تکیه جای. آنجا که بدان تکیه کنند :
باغ از حریر حله بر گل زند مظله
مانند سبزکله بر تکیه گاه دارا.
کسائی مروزی.
ای شاه تاجدار که بر تکیه گاه ملک
هم پادشه نشینی هم پادشه نشان.
سوزنی.
مگر فضل من ناقص است ار نه من
بر او تکیه گاهی عجب کردمی.
خاقانی ( دیوان چ سجادی ص 80 ).
تکیه گاه نصیب بعد الیوم
جز بر اکرام ذوالجلال نماند.
خاقانی.
تکیه گاه او فرق فرقدین است و سیرگاه او بر جناح نسرین. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 446 ).
بمعنی توان کرد دعوی درست
دم بیقدم تکیه گاهیست سست.
( بوستان ).
از جهت خانه های رفیع و قصرهای مشید آراسته به تکیه گاه وتخت. ( ترجمه محاسن اصفهان ص 27 ).
آرام و خواب خلق جهان را سبب توئی
زان شد کنار دیده و دل تکیه گاه تو.
حافظ.
از آن زمان که بر این آستان نهادم روی
فراز مسند خورشید تکیه گاه منست.
حافظ.
صباح عید که در تکیه گاه ناز و نعیم
گدا کلاه بسر کج نهاد و شه دیهیم.
عرفی ( ایضاً ).
نقش مراد طرح به اقبال میدهند
جمعی که تکیه گاه خود از بوریا کنند.
صائب ( ازآنندراج ).
بموی کمر ابروان همنشین
سر ناز را تکیه گاه از سرین.
ملاطغرا ( ایضاً ).
تکیه گاهم حلاوت است چو چشم
بالش مخملم شکرخواب است.
مفید بلخی ( ایضاً ).
|| به مجاز، پشت و پناه. ( آنندراج ). پناه و پشتی. ( ناظم الاطباء ) :
نهادم تکیه گاه افسانه ای را
بهشتی کردم آتشخانه ای را.
نظامی.
ای کوته از صفات تو فکر بلندما
داغ تو تکیه گاه دل دردمند ما.
شاهدای گیلانی ( از آنندراج ).
رجوع به تکیه جای و تکیه گه شود.

فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱ - جای تکیه دادن . ۲ - پشتی . ۳ - پشت و پناه . ۴ - نقطه یاسطحی که شئ بدان تکیه کند مانند اهرم که ممکن است تکیه گاه آن در وسط یا انتهای آن قرار گیرد .

فرهنگ معین

( ~. ) [ ع - فا. ] (اِمر. ) ۱ - جای تکیه دادن . ۲ - پشتی . ۳ - پشت و پناه . ۴ - آن چه وزن جسمی را تحمل کند (فیزیک ).

فرهنگ عمید

۱. جای تکیه دادن، پشتی.
۲. [مجاز] پشت وپناه.

فرهنگستان زبان و ادب

{support} [ریاضی] فرمول دار
{fulcrum} [فیزیک] نقطه ای سخت که اهرم حول آن می چرخد

واژه نامه بختیاریکا

پا تِکی؛ داک
هکیم

دانشنامه عمومی

برای این که یک سازه، تحت تأثیر نیروهای خارجی حرکت نکند، باید توسط قیدهایی به محیط ( زمین یا هر جسم دیگر ) متصل گردد. به این قیدها، تکیه گاه ( به انگلیسی: Support ) می گویند.
تکیه گاه ها بر حسب قیدی که در مقابل حرکت به وجود می آورند، به انواع زیر دسته بندی می شوند:
تکیه گاه مفصلی ثابت یا تکیه گاه لولایی ( به انگلیسی: Hinged Support ) نوعی از تکیه گاه است که از تغییر مکان نقطهٔ تکیه گاهی ( در فضا یا در صفحه ) جلوگیری به عمل می آورد، ولی هیچ گونه مقاومتی در برابر دوران سازه، حول محورهای تکیه گاه ندارد؛ بنابراین چنانچه سازه ای به این نوع تکیه گاه متکی باشد، در مقابل چرخش آن حول محورهای پایه، هیچ گونه لنگر واکنشی ایجاد نمی شود و به علت محدود شدن سه امتداد حرکت در فضا و دو امتداد حرکت در صفحه، درحالت کلی سه مؤلفهٔ واکنش تکیه گاهی در فضا و در حالت خاص دو مؤلفهٔ واکنش تکیه گاهی در صفحه ایجاد می شود.
تکیه گاه غلتکی ( به انگلیسی: Roller Support ) یا تکیه گاه مفصلی متحرک ( به انگلیسی: Movable Support ) کاملاً شبیه تکیه گاه لولایی است، با این تفاوت که نسبت به آن درجهٔ آزادی بیشتری دارد. این درجهٔ آزادی، همان حرکت پایه در امتداد حرکت غلتک هاست. در واقع در این نوع تکیه گاه ها تنها یک امتداد حرکت محدود می شود و در نتیجه واکنش تکیه گاهی ایجاد شده، در امتدادی است که از حرکت پایه در آن امتداد جلوگیری شده است. این واکنش تکیه گاهی، عمود بر امتداد قابل حرکت تکیه گاه است که از مرکز مفصل هم می گذرد.
در صفحه، تکیه گاه گیردار ( به انگلیسی: Fixed Support ) از حرکت نقطهٔ تکیه گاهی در امتداد محورهای x و y و همچنین از دوران جسم حول نقطهٔ تکیه گاهی جلوگیری می کند؛ بنابراین سه مؤلفهٔ واکنش تکیه گاهی در این نوع تکیه گاه ایجاد می شود.
یکی از راه های ایجاد تکیه گاه گیر دار جوش دادن قطعه است.
در تکیه گاه ارتجاعی یا تکیه گاه فنری ( به انگلیسی: Elastaic Support ) ، واکنش های تکیه گاهی مؤثر به جسم، متناسب با سختی ( قابلیت تغییر مکان و دوران ) محیط تکیه گاهی در محل اتکا هستند. به عبارت دیگر اگر به جای تکیه گاه ساده، فنری با ضریب سختی K قرار داده شده و در محل اتکا تغییر مکانی برابر Δ در امتداد فنر ایجاد گردد، مقدار واکنش تکیه گاهی از رابطهٔ R=KΔ به دست می آید که در آن K ضریب ثابت فنر می باشد. به همین نحو اگر به جای تکیه گاه گیردار، سیستمی از فنرها با ضریب سختی K قرار داشته و چرخش یا دوران معادل θ در محل اتکا ایجاد گردد، مقدار کوپل مقاوم، از رابطهٔ M=Kθ به دست خواهد آمد.
عکس تکیه گاهعکس تکیه گاهعکس تکیه گاهعکس تکیه گاهعکس تکیه گاهعکس تکیه گاه
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

تکیه گاه (abutment)
در ماشین آلات ، محل ایجاد مقاومت تکیه گاهی. بنابراین، کولاس توپ و انتهای سیلندر بخار تکیه گاه هایی در برابر نیروی انفجار یا انبساط اند. در مهندسی عمران، تکیه گاه سازه ای جامد است که فشار طاق را تحمل می کند.

جدول کلمات

مسند

مترادف ها

back (اسم)
پشت، عقب، جبران، مدد، پشتی، تکیه گاه، پشتی کنندگان

support (اسم)
پشت، تقویت، پا، کمک، طرفداری، تایید، پشت گرمی، تکیه گاه، پشتیبانی، متکا، پشت بند، ملاک، تکیه، نگاهداری، اتکاء، پشتیبان زیر برد، زیر بری

base (اسم)
باز، ریشه، تکیه گاه، زمینه، پایه، پایگاه، اساس، بنیاد، مبنا، مرکز، شالوده، ته، بناء، ته ستون، صدای بم، عنصر

backrest (اسم)
پشتی، تکیه گاه، متکا

staddle (اسم)
تکیه گاه، چوب دستی، عصای زیر بغل، نقطه اتکاء، قسمت تحتانی، درخت کوچک

فارسی به عربی

ظهر ، نُقْطَة (مِحْوَرُ ) اّرتکاز

پیشنهاد کاربران

لری بختیاری
پاتِکی، داک، هکیم، تیلا:تکیه گاه
تکیه گاه: تکیه واژه ی عربی است که پسوند پارسی گاه به آن افزوده شده است؛ همتای پارسی اینهاست:
پادیر pādir، دارفرین dārfarin ( دری )
پاناگ pānāg ( پارتی )
تکیه گاه در معماری به بخشی از سازه گفته می شود که نقش پشتیبان و نگهدارنده و در اصطلاح «تکیه گاه» را برای بخشی دیگر از سازه ایفا می کند. تکیه گاه باید در برابر دو نیروی فشاری که عمودی وارد می شود و نیروی رانشی که افقی وارد می شود تاب بیاورد؛ این نیروها که گاه همزمان و گاه جدا جدا توسط تکیه گاه مهار می شوند سازوکار ویژه و اساسی ای را برای تکیه گاه رقم می زنند؛ بنابراین تکیه گاه را باید بخش جدایی ناپذیر و بنیادین هر نوع سازه ای دانست.
...
[مشاهده متن کامل]

تکیه گاه نظر به نیرویی که مهار می کند به دو گونه کلی تقسیم می شود:
این سازوکار را به طور ویژه در ساخت طاق و گنبد یا هرگونه پوشش چفدی ( خمیده ) اعم از پل و سد می توان یافت. از آنجا که در پوشش های چفدی در کنار نیروی فشاری، نیروی رانشی سهمگینی پدید می آید ازینرو توانایی تاوش ( مقاومت ) و پایداری تکیه گاه نقش ناگزیری در استواری و استحکام سازه خواهد داشت.
تکیه گاه در پوشش های چفدی ( خمیده و قوسی ) همواره یا طبیعی است یا خود بخش دیگری از سازه مانند دیوار است. تکیه گاه های طبیعی می توانند کوه یا کمر یا خرسنگ هایی باشند که در دو سوی یک دهانه برای پوشش قرار گرفته اند و بسته به میزان نیروی رانشی ای که بر آنها وارد می آید از تاب آوری بسنده ای بهره مندند. تکیه گاه های طبیعی را همواره در پل ها، بندها، و سدهایی که به روش چفدی پیاده می شوند می توان مشاهده کرد. نمونه آن در پل ورسک یا سی وسه پل و بسیاری دیگر از پل های کهن و پل های چفدی مدرن به روش بتن مسلح و فولاد دیدنی اند. تکیه گاه اگر خود بخشی از سازه باشد معمولاً دیوار و در موارد کمتری ستون خواهد بود. محاسبه تکیه گاهی دیوار به طور ویژه جستاری به نام جرز را پیش می کشد. بر این پایه جرز ستبرای دیوار است که نظر به میزان فشاری که می باید دیوار از سوی طاق یا گنبد تاب آورد پیمون می شود. این پیمون و اندازه برای نمونه در معماری سنتی ایرانی نسبت دقیقی دارد: دیوار خشتی دست کم باید ۱۲ گره ( ۸۰ سانتی متر ) و دیوار آجری باید ۵ گره و یک بهر ( ۳۶/۳ سانتی متر ) ستبرای جرز داشته باشد؛ وگرنه دیوار در برابر تنش های رانشی از محل دوسش ( اتصال ) با طاق یا گنبد به بیرون می شکند.
این سازوکار در هر گونه سازه ایست که فشار به شکل کاملاً عمودی بر تکیه گاه وارد می شود. به طور ویژه این سازوکار را در تکیه گاه های پوشش های تخت ( در برابر چفدی ) می توان سراغ گرفت خواه سقف خواه پل یا هر سازه دیگر. ستون یک تکیه گاه است که به طور معمول برای مهار نیروهای فشاری در سازه های گوناگون بویژه پل ها ساخته می شود. ستونی که بیشترین فشار را در سازه مهار می کند پیل پا خوانده می شود. گو اینکه ستون می تواند گاه نقش کارآمدی در تاب آوردن نیروی رانشی نیز داشته باشد. همچنانکه در معماری سنتی گهگاه از پیل پاها برای مهار پاره ای از نیروهای رانشی زیر گنبدها بهره می گرفتند.

تکیه گاه
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/تکیه‌گاه_(معماری)
bastion
مسند . . . .
متکا . . . . اتکا . . . . حامی . . . . پشتیبان . . . . . . .
نقطه اتکا
من بزرگ شدم یک شبه
stand
عماد
مسند
مثل کوه پشت ادم بودن
پشتیبان
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٣)

بپرس