تهجد اهل کتاب

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تهجد اهل کتاب (قرآن). شب زنده داری برای تلاوت آیات الهی و عبادت برای او، ملاک برتری برخی از اهل کتاب است.
لیسوا سواء من اهل الکتـب امة قائمة یتلون ءایـت الله ءاناء الیل وهم یسجدون.(آنها همه یکسان نیستند؛ از اهل کتاب، جمعیّتی هستند که (به حق و ایمان) قیام می کنند؛ و پیوسته در اوقات شب ، آیات خدا را می خوانند؛ در حالی که سجده می نمایند.)
امت قائمه
خداوند متعال در آیه ۱۱۳ و ۱۱۴ سوره آل عمران امت قائمه را توصیف می کند و می فرماید: لیسوا سواء من اهل الکتاب، اهل کتاب که عبارتند از یهود و نصارا همه آنها یکسان نیستند بعضی از اینها امت قائمه هستند و امت قائمه چند خصوصیت دارد: یتلون آیات الله آناء اللیل و هم یسجدون اینها آیات خدا را در ساعات شبانه می خوانند در حالیکه در سجده هستند.این تلاوت آیات الله آناء اللیل و هم یسجدون بیانگر واقعیت عبودیت و خضوع و تواضع آنها در برابر مسائلی است که ذات مقدس پروردگار در قرآن بیان کرده است. البته ما در اقسام تهجد، یک قسم تهجدی داریم که این را جزء سیره امام هشتم علیه السّلام نقل کرده اند و روش امام رضا علیه السّلام در تهجد به همین صورتی مذکور بوده است. در تهجد شبانه یک عده اهل نمازند، یک عده اهل دعا و مناجاتند، برخی بخش عمد ای از شب را تهجد می کنند، برخی ثلثی از شب را، و برخی هم زمان سحر (مقارن با صبح) را به تهجد می پردازند. کمیت در تهجد فرقی ندارد اما از نظر کیفیت تهجد این سه مطلب بیان شده است : ۱- یا نماز بخواند که تحت عنوان قیام اللیل در آیات و روایات آمده است که نقل شده است که تهجد حضرت علی علیه السّلام در حال قیام و نماز بوده است. ۲- شب را تا صبح مناجات می کنند که تهجد حضرت سجاد علیه السّلام به این گونه بوده است ۳- نوع دیگر تهجد روش پیغمیر صلی الله علیه و آله وسلّم و امام رضا علیه السّلام بوده: در تهجد شبانه قرآن می خواندند و وقتی که به آیات عذاب یا بهشت می رسیدند به درگاه خدا گریه می کردند و با حضرت حق مناجات می کردند. در این آیه شریفه ویژگی امت قائمه را از نظر عبادت همین نکته را ذکر می کند که می فرماید تهجد شبانه این ها با تلاوت آیات قرآن آنهم در سجده انجام می گرفته است. البته ممکن است که این آیه نمی خواهد روش تهجد را بیان کند، بلکه می خواهد آن ویژگی های روحی و حالت اخلاقی امت قائمه را در درگاه عبودیت و بندگی خدا بیان کند که اینها خضوع و تسلیم شان در برابر پروردگار در حالی بوده است که تحت تاثیر فرمایشات و آیات الهی بوده اند و آیات الهی آنقدر در آنها تاثیر می گذاشته است که آنها را در آن منتهی درجه خضوع و خشوع که حالت سجده است وادار می کرده و به تعبیر دیگر دلدادگی و تحت تاثیر شدید آیات الله، خصوصیت امت قائمه است.
ویژگی امت قائمه
امت قائمه، کتاب اللّه (قرآن) را در لحظاتی از شب تلاوت می کنند : «یَتلونَ ءایتِ اللّهِ ءاناءَ الَّیلِ و هُم یَسجُدون» برخی گفته اند: با توجه به جمله «وهُم یَسجُدون» قرائت قرآن در نماز عشا یا نماز شب مراد است .امّا کسانی که امت قائمه را وصف برای اهل کتابی قرار داده اند که اسلام نیاورده اند، آن را به تلاوت مناجات ها و ادعیه یا بر قرائت بخش تحریف نشده تورات و انجیل حمل کرده اند. این گروه در مورد «و هُم یَسجُدون» گفته اند: یا مراد، معنای لغوی آن یعنی خشوع و خضوع در برابر خداوند یا کنایه از نماز اهل کتاب استو این سجده باید برای خداوند باشد؛ نه دیگران، حتی مسیح نیز شایسته سجده نیست، اگرچه بعضی او را پسر خدا یا خدا بدانند.

پیشنهاد کاربران

بپرس