[ویکی فقه] تمثل شیطان (قرآن). شیطان هر انسانی او را به سوی کفر دعوت نموده و برای اینکه دعوتش را بپذیرد متاع های زندگی دنیا را در نظرش زینت داده، و روگردانی از حق را با وعده های دروغی و آرزوهای بی جا در نظر وی جلوه می دهد، و او را گرفتار کفر می سازد، و در این اغواگری در برخی موارد شیطان برای بعضی افراد متمثل گشته است که در قرآن کریم به تعدادی از آنها اشاره شده است.
قرآن کریم در مورد تمثل شیطان، در برابر برصیصای عابد و دعوت او به کفر می فرماید:«کمثل الشیطـن اذ قال للانسـن اکفر فلما کفر قال انی بریء منک انی اخاف الله رب العــلمین» کار آنها همچون شیطان است که به انسان گفت کافر شو (تا مشکلات تو را حل کنم!) اما هنگامی که کافر شد گفت: من از تو بیزارم، من از خداوندی که پروردگار عالمیان است بیم دارم! (بنا به نقل مفسران، ممکن است منظور از انسان در آیه، ] از قوم بنی اسرائیل باشد که پس از تجاوز ـ به زنی که برای شفا نزدش آورده بودند و حامله شده بود ـ او را به قتل رسانید. برادران زن و سایر مردم شهر او را به دار آویختند. در آن حالت، شیطان در نظرش مجسم شد و به وی گفت: من تو را به این روز افکندم. اگر فقط بر من، یک سجده کنی تو را نجات می دهم. برصیصا با اشاره، برای شیطان سجده کرد و کافر از دنیا رفت. )
مراد از شیطان و انسان
و باز از ظاهر سیاق استفاده می شود که منظور از شیطان، ابلیس، و منظور از انسان، آدم ابوالبشر نیست؛ بلکه منظور از اولی جنس شیطان، و از دومی جنس آدمیان است شیطان هر انسانی او را به سوی کفر دعوت نموده و برای اینکه دعوتش را بپذیرد متاع های زندگی دنیا را در نظرش زینت داده، و روگردانی از حق را با وعده های دروغی و آرزوهای بیجا در نظر وی جلوه می دهد، و او را گرفتار کفر می سازد؛ به طوری که در طول عمر از کفر خود خرسندی هم می کند تا آنکه نشانه های مردن یکی پس از دیگری برسند، آن وقت به تدریج می فهمد آرزوهایی که شیطانش در دلش افکنده سرابی بیش نبوده و یک عمر فریب آن سراب را خورده، و با خیال بازی می کرده، آن وقت همان شیطان خود را کنار کشیده، می گوید: من از تو و رفتار تو بیزارم، و نه تنها به وعده هایش عمل نمی کند، بلکه این سوز را هم به او می گذارد که «انی بری ء منک انی اخاف الله رب العالمین».
مثل منافقین
از ظاهر سیاق برمی آید که این مثل بیانگر حال منافقین باشد، که بنی النضیر را فریب داده، وعده نصرتشان دادند، و به آن عمل نکرده، در هنگام حاجت و سختی تنهایشان گذاشتند. و کوتاه سخن آنکه: مثل منافقین در اینکه مردم بنی النضیر را به مخالفت با رسول خدا (صلی الله علیه وآله) واداشته، و وعده نصرتشان دادند، و سپس بی وفایی کرده، وعده خود را خلف نمودند، نظیر مثل شیطان در اینکه انسان را به سوی کفر می خواند، و با وعده های دروغیش فریبش داده، به کفر وادارش می کند. و در آخر از او بیزاری جسته، بعد از یک عمر کفر ورزیدن، در روزی که بسیار به کمک نیازمند است، تنهایش می گذارد.
همکاری با اهل نفاق
...
قرآن کریم در مورد تمثل شیطان، در برابر برصیصای عابد و دعوت او به کفر می فرماید:«کمثل الشیطـن اذ قال للانسـن اکفر فلما کفر قال انی بریء منک انی اخاف الله رب العــلمین» کار آنها همچون شیطان است که به انسان گفت کافر شو (تا مشکلات تو را حل کنم!) اما هنگامی که کافر شد گفت: من از تو بیزارم، من از خداوندی که پروردگار عالمیان است بیم دارم! (بنا به نقل مفسران، ممکن است منظور از انسان در آیه، ] از قوم بنی اسرائیل باشد که پس از تجاوز ـ به زنی که برای شفا نزدش آورده بودند و حامله شده بود ـ او را به قتل رسانید. برادران زن و سایر مردم شهر او را به دار آویختند. در آن حالت، شیطان در نظرش مجسم شد و به وی گفت: من تو را به این روز افکندم. اگر فقط بر من، یک سجده کنی تو را نجات می دهم. برصیصا با اشاره، برای شیطان سجده کرد و کافر از دنیا رفت. )
مراد از شیطان و انسان
و باز از ظاهر سیاق استفاده می شود که منظور از شیطان، ابلیس، و منظور از انسان، آدم ابوالبشر نیست؛ بلکه منظور از اولی جنس شیطان، و از دومی جنس آدمیان است شیطان هر انسانی او را به سوی کفر دعوت نموده و برای اینکه دعوتش را بپذیرد متاع های زندگی دنیا را در نظرش زینت داده، و روگردانی از حق را با وعده های دروغی و آرزوهای بیجا در نظر وی جلوه می دهد، و او را گرفتار کفر می سازد؛ به طوری که در طول عمر از کفر خود خرسندی هم می کند تا آنکه نشانه های مردن یکی پس از دیگری برسند، آن وقت به تدریج می فهمد آرزوهایی که شیطانش در دلش افکنده سرابی بیش نبوده و یک عمر فریب آن سراب را خورده، و با خیال بازی می کرده، آن وقت همان شیطان خود را کنار کشیده، می گوید: من از تو و رفتار تو بیزارم، و نه تنها به وعده هایش عمل نمی کند، بلکه این سوز را هم به او می گذارد که «انی بری ء منک انی اخاف الله رب العالمین».
مثل منافقین
از ظاهر سیاق برمی آید که این مثل بیانگر حال منافقین باشد، که بنی النضیر را فریب داده، وعده نصرتشان دادند، و به آن عمل نکرده، در هنگام حاجت و سختی تنهایشان گذاشتند. و کوتاه سخن آنکه: مثل منافقین در اینکه مردم بنی النضیر را به مخالفت با رسول خدا (صلی الله علیه وآله) واداشته، و وعده نصرتشان دادند، و سپس بی وفایی کرده، وعده خود را خلف نمودند، نظیر مثل شیطان در اینکه انسان را به سوی کفر می خواند، و با وعده های دروغیش فریبش داده، به کفر وادارش می کند. و در آخر از او بیزاری جسته، بعد از یک عمر کفر ورزیدن، در روزی که بسیار به کمک نیازمند است، تنهایش می گذارد.
همکاری با اهل نفاق
...
wikifeqh: تمثل_شیطان_(قرآن)