[ویکی فقه] تقریرات الأصول (ابوالفضل نجم آبادی). «الاصول»، تقریرات درس حضرت آیة الله، شیخ حسین نایینی ، متوفای ۱۳۵۳ ق و آقا ضیاء عراقی ، متوفای ۱۶۳۱ ق، است که به قلم آیة الله، میرزا ابو الفضل نجم آبادی متوفای ۱۳۸۵ ق، به زبان عربی ، به رشته تحریر درآمده است.
کتاب، در سه جلد و مجموعا بیش از هزار و هشت صد و سی صفحه تدوین شده و در ضمن مجموعه آثار مؤلف، تحت شماره های ۴ تا ۶ به چاپ رسیده است.جلد نخست، شامل چهار رساله است: اولی، در معانی حرفی، دومی، در مباحث الفاظ، سومی، در نواهی و چهارمی، در مفاهیم و مطلق و مقید است. جلد دوم، مشتمل بر مباحث قطع و ظن و جلد سوم، شامل مباحث استصحاب است.
کتاب، در سه جلد و مجموعا بیش از هزار و هشت صد و سی صفحه تدوین شده و در ضمن مجموعه آثار مؤلف، تحت شماره های ۴ تا ۶ به چاپ رسیده است.جلد نخست، شامل چهار رساله است: اولی، در معانی حرفی، دومی، در مباحث الفاظ، سومی، در نواهی و چهارمی، در مفاهیم و مطلق و مقید است. جلد دوم، مشتمل بر مباحث قطع و ظن و جلد سوم، شامل مباحث استصحاب است.
[ویکی فقه] تقریرات الأصول (میرزاهاشم آملی). «تقریرات الاصول» تقریرات درس اصول آیت الله میرزا هاشم آملی تالیف ضیاء الدین نجفی است که پس از حضور سالیان متمادی در محضر درس استاد مباحث استدلالی و تحقیقات علمیه ایشان را تقریر نموده است.
در این اثر تنها به مباحث مقدماتی اصول و مبحث اوامر پرداخته شده است. عناوین مباحث از تبویب و فصل بندی خاصی برخوردار نیست و عناوین به ترتیب مطرح شده است. مولف اشاره می کند که چون کلمات استاد حول محور نظریات محقق نائینی ، عراقی ، حائری ، و اصفهانی دور می زند لذا محقق باید به کلمات آن اعاظم واقف بوده تا فهم کلمات استاد به آسانی میسر گردد.
در این اثر تنها به مباحث مقدماتی اصول و مبحث اوامر پرداخته شده است. عناوین مباحث از تبویب و فصل بندی خاصی برخوردار نیست و عناوین به ترتیب مطرح شده است. مولف اشاره می کند که چون کلمات استاد حول محور نظریات محقق نائینی ، عراقی ، حائری ، و اصفهانی دور می زند لذا محقق باید به کلمات آن اعاظم واقف بوده تا فهم کلمات استاد به آسانی میسر گردد.
[ویکی نور] تقریرات الاصول (آملی میرزا هاشم). تقریرات الاصول تقریرات درس اصول آیت الله میرزا هاشم آملی تألیف ضیاء الدین نجفی است که پس از حضور سالیان متمادی در محضر درس استاد مباحث استدلالی و تحقیقات علمیه ایشان را تقریر نموده است.
در این اثر تنها به مباحث مقدماتی اصول و مبحث اوامر پرداخته شده است. عناوین مباحث از تبویب و فصل بندی خاصی برخوردار نیست و عناوین به ترتیب مطرح شده است. مؤلف اشاره می کند که چون کلمات استاد حول محور نظریات محقق نائینی، عراقی، حائری، و اصفهانی دور می زند لذا محقق باید به کلمات آن اعاظم واقف بوده تا فهم کلمات استاد به آسانی میسّر گردد.
کتاب با یک سری مباحث مقدماتی آغاز شده است که به طور خلاصه به برخی از آنها اشاره می شود: 1- به نظر مؤلف علم اصول قواعدی است که نتیجه آن در کبرای قیاس در اثبات حکم فقهی الهی بکار می رود و از اینجا فرق میان قواعد اصولی و فقهی دانسته می شود؛ 2- به نظر آخوند مجاز محتاج وضع نیست بلکه استحسان طبع و قبول فطرت کفایت از صحّت آن می کند. مؤلف کلام صاحب کفایه را مورد مناقشه قرار می دهد؛3- به نظر آخوند در اطلاقات چهارگانه لفظ که در آن لفظ در غیر معنای خود بکار می رود چون طبع انسان آنرا نیکو می یابد لذا استعمالات صحیح است و صحّت آنها نیز مانند استعمال مجازی بالطبع است نه بالوضع و کلام آخوند قابل نقد است؛ 4- آیا مرکبات به مجموع هیئت و مواد، موضوع به وضع مستقل هستند یا نه؟ قائلین به لزوم وضع به وجوهی اشاره می کنند که مؤلف دلایل آنها را مورد نقد و بررسی قرار داده است. نویسنده به کیفیّت دلالت لفظ در قضایای کاذبه اشاره کرده و نظریه خود را ارائه می دهد؛ 5-لفظ دارای یکی از حالات (مجاز، اشتراک، تخصیص، نقل، و اضمار) است. به نظر آخوند اگر در استعمال لفظی امر دائر بین ارائه معنای حقیقی و یکی از حالات خمسه باشد بدون شک لفظ بر معنای حقیقی حمل می شود مگر اینکه قرینه صارفه ای در میان باشد؛ 6- معاملات مانند عبادات حقایق شرعیه هستند ولی به طریق امضاء و تصرّف؛ 7- محل نزاع در الفاظ عبادات و معاملات در این جهت است که آیا موضوعٌ له آنها معانی صحیح آنهاست و یا اعمّ از صحیح و فاسد؛8- استعمال لفظ در بیشتر از یک معنا دارای صور مختلفی است و حق آنست که حکم در جمیع شقوق عدم جواز آنست؛9- آیا مشتق فقط در ماتلبّس بالمبداء فی الحال حقیقت است یا اعمّ از ما تلبس بالمبداء فی الحال که شامل ما انقضی عندالمبداء هم بشود. این اختلاف ممکن است از یک جهت فلسفی و از جهت دیگر لغوی باشد.
نویسنده پس از مقدمات به موضوع «اوامر» پرداخته است که برخی از دیدگاه های وی در این بحث عبارتند از:
1- لفظ امر منحصر در دو قسم است: معنای جامعی که به مفهوم شیء نزدیک است و معنایی که مساوق طلب است. به نظر استاد بیشتر علماء در این باره گرفتار خلط بین مفهوم و مصداق شده اند؛ 2- بحث طلب و اراده، از مسائل مشکلی است که موجب انحراف فحول علماء شده است. مشهور در بین امامیه اتحاد طلب و اراده است و در این مورد معتزله با امامیه هم عقیده هستند و این بحث خارج از مباحث اصولی بوده و صرفاً کلامی است؛ 4- صیغه امر مرکب از ماده و هیئت است و ماده آن همان حدث سیال در تمامی اشتقاقات ولی هیئت آن از قبیل معانی حرفیه است؛ 5- صیغه امر دلالت بر مرّه و تکرار ندارد؛ 6- مساله اجزا از مسائل مهم در اصول فقه است که دارای فوائدی است از جمله اجزای عمل اضطراری از واقعی یا جواز عمل به واقعی بعد از اتیان به اضطراری یا وجوب عمل به آن و یا اجزاء عمل ظاهری و عدم آن. البته فوائد کثیری هم هست که مؤلف متعرّض آنها نشده است. 7- مختار مؤلف آنست که اجزای داخلی به وجوب نفسی واجب هستند نه به وجوب غیری پس اجزای داخلی عین کلّ اند نه اینکه مقدمه آنها محسوب شود و بهترین تعبیر آنست که معنایی برای وجود مقدّمات نیست چون آنها در مقام امتثال با کلّ عینیّت دارند.
کتاب فاقد پاورقی است و فهرست مطالب در انتهای اثر آمده است.
در این اثر تنها به مباحث مقدماتی اصول و مبحث اوامر پرداخته شده است. عناوین مباحث از تبویب و فصل بندی خاصی برخوردار نیست و عناوین به ترتیب مطرح شده است. مؤلف اشاره می کند که چون کلمات استاد حول محور نظریات محقق نائینی، عراقی، حائری، و اصفهانی دور می زند لذا محقق باید به کلمات آن اعاظم واقف بوده تا فهم کلمات استاد به آسانی میسّر گردد.
کتاب با یک سری مباحث مقدماتی آغاز شده است که به طور خلاصه به برخی از آنها اشاره می شود: 1- به نظر مؤلف علم اصول قواعدی است که نتیجه آن در کبرای قیاس در اثبات حکم فقهی الهی بکار می رود و از اینجا فرق میان قواعد اصولی و فقهی دانسته می شود؛ 2- به نظر آخوند مجاز محتاج وضع نیست بلکه استحسان طبع و قبول فطرت کفایت از صحّت آن می کند. مؤلف کلام صاحب کفایه را مورد مناقشه قرار می دهد؛3- به نظر آخوند در اطلاقات چهارگانه لفظ که در آن لفظ در غیر معنای خود بکار می رود چون طبع انسان آنرا نیکو می یابد لذا استعمالات صحیح است و صحّت آنها نیز مانند استعمال مجازی بالطبع است نه بالوضع و کلام آخوند قابل نقد است؛ 4- آیا مرکبات به مجموع هیئت و مواد، موضوع به وضع مستقل هستند یا نه؟ قائلین به لزوم وضع به وجوهی اشاره می کنند که مؤلف دلایل آنها را مورد نقد و بررسی قرار داده است. نویسنده به کیفیّت دلالت لفظ در قضایای کاذبه اشاره کرده و نظریه خود را ارائه می دهد؛ 5-لفظ دارای یکی از حالات (مجاز، اشتراک، تخصیص، نقل، و اضمار) است. به نظر آخوند اگر در استعمال لفظی امر دائر بین ارائه معنای حقیقی و یکی از حالات خمسه باشد بدون شک لفظ بر معنای حقیقی حمل می شود مگر اینکه قرینه صارفه ای در میان باشد؛ 6- معاملات مانند عبادات حقایق شرعیه هستند ولی به طریق امضاء و تصرّف؛ 7- محل نزاع در الفاظ عبادات و معاملات در این جهت است که آیا موضوعٌ له آنها معانی صحیح آنهاست و یا اعمّ از صحیح و فاسد؛8- استعمال لفظ در بیشتر از یک معنا دارای صور مختلفی است و حق آنست که حکم در جمیع شقوق عدم جواز آنست؛9- آیا مشتق فقط در ماتلبّس بالمبداء فی الحال حقیقت است یا اعمّ از ما تلبس بالمبداء فی الحال که شامل ما انقضی عندالمبداء هم بشود. این اختلاف ممکن است از یک جهت فلسفی و از جهت دیگر لغوی باشد.
نویسنده پس از مقدمات به موضوع «اوامر» پرداخته است که برخی از دیدگاه های وی در این بحث عبارتند از:
1- لفظ امر منحصر در دو قسم است: معنای جامعی که به مفهوم شیء نزدیک است و معنایی که مساوق طلب است. به نظر استاد بیشتر علماء در این باره گرفتار خلط بین مفهوم و مصداق شده اند؛ 2- بحث طلب و اراده، از مسائل مشکلی است که موجب انحراف فحول علماء شده است. مشهور در بین امامیه اتحاد طلب و اراده است و در این مورد معتزله با امامیه هم عقیده هستند و این بحث خارج از مباحث اصولی بوده و صرفاً کلامی است؛ 4- صیغه امر مرکب از ماده و هیئت است و ماده آن همان حدث سیال در تمامی اشتقاقات ولی هیئت آن از قبیل معانی حرفیه است؛ 5- صیغه امر دلالت بر مرّه و تکرار ندارد؛ 6- مساله اجزا از مسائل مهم در اصول فقه است که دارای فوائدی است از جمله اجزای عمل اضطراری از واقعی یا جواز عمل به واقعی بعد از اتیان به اضطراری یا وجوب عمل به آن و یا اجزاء عمل ظاهری و عدم آن. البته فوائد کثیری هم هست که مؤلف متعرّض آنها نشده است. 7- مختار مؤلف آنست که اجزای داخلی به وجوب نفسی واجب هستند نه به وجوب غیری پس اجزای داخلی عین کلّ اند نه اینکه مقدمه آنها محسوب شود و بهترین تعبیر آنست که معنایی برای وجود مقدّمات نیست چون آنها در مقام امتثال با کلّ عینیّت دارند.
کتاب فاقد پاورقی است و فهرست مطالب در انتهای اثر آمده است.
wikinoor: تقریرات_الأصول_(آملی،_میرزا_هاشم)
[ویکی فقه] تقریرات الاصول (ابهام زدایی). تقریرات الأصول ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • تقریرات الأصول (میرزاهاشم آملی)، تقریرات درس اصول آیت الله میرزا هاشم آملی تالیف ضیاء الدین نجفی• تقریرات اصول (محمود شهابی)، خلاصه تقریرات و دروس اصول فقه محمود شهابی خراسانی• تقریرات الأصول (ابوالفضل نجم آبادی)، تقریرات درس حضرت آیةالله، شیخ حسین نایینی، متوفای ۱۳۵۳ق و آقا ضیاء عراقی، متوفای ۱۶۳۱ق• تقریرات فی أصول الفقه (حسین بروجردی)، اثر آیةالله، شیخ علی پناه اشتهاردی، تقریرات درس خارج اصول آیةالله، حسین بروجردی• تقریرات فی أصول الفقه (عبدالحسین لاری)، اثر آیت الله سید عبدالحسین لاری (متوفای ۱۳۴۲ ق)
...
...
wikifeqh: تقریرات_فی_اصول _الفقه_(ابهام_زدایی)
[ویکی فقه] تقریرات الاصول (ابوالفضل نجم آبادی). «الاصول»، تقریرات درس حضرت آیة الله، شیخ حسین نایینی ، متوفای ۱۳۵۳ ق و آقا ضیاء عراقی ، متوفای ۱۶۳۱ ق، است که به قلم آیة الله، میرزا ابو الفضل نجم آبادی متوفای ۱۳۸۵ ق، به زبان عربی ، به رشته تحریر درآمده است.
کتاب، در سه جلد و مجموعا بیش از هزار و هشت صد و سی صفحه تدوین شده و در ضمن مجموعه آثار مؤلف، تحت شماره های ۴ تا ۶ به چاپ رسیده است.جلد نخست، شامل چهار رساله است: اولی، در معانی حرفی، دومی، در مباحث الفاظ، سومی، در نواهی و چهارمی، در مفاهیم و مطلق و مقید است. جلد دوم، مشتمل بر مباحث قطع و ظن و جلد سوم، شامل مباحث استصحاب است.
گزارش محتوا
کتاب، با رساله ای در معانی حرفیه از مباحث الفاظ آغاز شده است و در آن، موضوعاتی چون فرق بین معانی حرفیه و اسمیه و کلام در اسماء افعال مطرح گردیده است. بخش دوم، رساله ای دیگر در مبحث الفاظ و در موضوع اوامر است که شامل تقریرات درس میرزای نایینی است و به مقولاتی چون فرق بین تعارض و تزاحم ، مقدمات ترتب و تزاحم قیود پرداخته است. سومین نوشتار مجلد نخست، رساله ای در نواهی است و به تقریرات درس آقا ضیاء عراقی اختصاص دارد. اجتماع امر و نهی ، بحث در مندوحه، اقسام مانع و حرمت تشریعیه از مضامین این بخش است. رساله چهارم که در باره مفاهیم و مطلق و مقید است نیز از جمله تقریرات درس آقا ضیاء عراقی می باشد. جلد دوم، مباحث قطع و ظن و برائت را مطرح کرده و موضوعاتی چون حجیت خبر واحد ، بیان ظنی، ادله برائت ، استدلال با اجماع ، شبهه وجوبیه ، کلام در اقل و اکثر و قاعده لا ضرر و... مورد بررسی قرار گرفته است. سومین جلد، به مباحث مرتبط با استصحاب اختصاص یافته که مجموعا تقریرات درس آقا ضیاء عراقی را در بر می گیرد. اقسام استصحاب و حجیت آن، کلام در معنی استصحاب و شرایط آن، بقاء یقینی در قواعد تجاوز و فراغ ، اصالت صحت و اقسام شرط و... مضامین جلد آخر را تشکیل داده اند.
وضعیت کتاب
در آخر هر جلد، فهرست آیات ، احادیث ، منابع و موضوعات ذکر شده است.
کتاب، در سه جلد و مجموعا بیش از هزار و هشت صد و سی صفحه تدوین شده و در ضمن مجموعه آثار مؤلف، تحت شماره های ۴ تا ۶ به چاپ رسیده است.جلد نخست، شامل چهار رساله است: اولی، در معانی حرفی، دومی، در مباحث الفاظ، سومی، در نواهی و چهارمی، در مفاهیم و مطلق و مقید است. جلد دوم، مشتمل بر مباحث قطع و ظن و جلد سوم، شامل مباحث استصحاب است.
گزارش محتوا
کتاب، با رساله ای در معانی حرفیه از مباحث الفاظ آغاز شده است و در آن، موضوعاتی چون فرق بین معانی حرفیه و اسمیه و کلام در اسماء افعال مطرح گردیده است. بخش دوم، رساله ای دیگر در مبحث الفاظ و در موضوع اوامر است که شامل تقریرات درس میرزای نایینی است و به مقولاتی چون فرق بین تعارض و تزاحم ، مقدمات ترتب و تزاحم قیود پرداخته است. سومین نوشتار مجلد نخست، رساله ای در نواهی است و به تقریرات درس آقا ضیاء عراقی اختصاص دارد. اجتماع امر و نهی ، بحث در مندوحه، اقسام مانع و حرمت تشریعیه از مضامین این بخش است. رساله چهارم که در باره مفاهیم و مطلق و مقید است نیز از جمله تقریرات درس آقا ضیاء عراقی می باشد. جلد دوم، مباحث قطع و ظن و برائت را مطرح کرده و موضوعاتی چون حجیت خبر واحد ، بیان ظنی، ادله برائت ، استدلال با اجماع ، شبهه وجوبیه ، کلام در اقل و اکثر و قاعده لا ضرر و... مورد بررسی قرار گرفته است. سومین جلد، به مباحث مرتبط با استصحاب اختصاص یافته که مجموعا تقریرات درس آقا ضیاء عراقی را در بر می گیرد. اقسام استصحاب و حجیت آن، کلام در معنی استصحاب و شرایط آن، بقاء یقینی در قواعد تجاوز و فراغ ، اصالت صحت و اقسام شرط و... مضامین جلد آخر را تشکیل داده اند.
وضعیت کتاب
در آخر هر جلد، فهرست آیات ، احادیث ، منابع و موضوعات ذکر شده است.
wikifeqh: تقریرات_الأصول _(ابوالفضل _نجم آبادی)
[ویکی فقه] تقریرات الاصول (میرزاهاشم آملی). «تقریرات الاصول» تقریرات درس اصول آیت الله میرزا هاشم آملی تالیف ضیاء الدین نجفی است که پس از حضور سالیان متمادی در محضر درس استاد مباحث استدلالی و تحقیقات علمیه ایشان را تقریر نموده است.
در این اثر تنها به مباحث مقدماتی اصول و مبحث اوامر پرداخته شده است. عناوین مباحث از تبویب و فصل بندی خاصی برخوردار نیست و عناوین به ترتیب مطرح شده است. مولف اشاره می کند که چون کلمات استاد حول محور نظریات محقق نائینی ، عراقی ، حائری ، و اصفهانی دور می زند لذا محقق باید به کلمات آن اعاظم واقف بوده تا فهم کلمات استاد به آسانی میسر گردد.
گزارش محتوا
کتاب با یک سری مباحث مقدماتی آغاز شده است که به طور خلاصه به برخی از آنها اشاره می شود: ۱- به نظر مولف علم اصول قواعدی است که نتیجه آن در کبرای قیاس در اثبات حکم فقهی الهی بکار می رود و از اینجا فرق میان قواعد اصولی و فقهی دانسته می شود. ۲-به نظر آخوند مجاز محتاج وضع نیست بلکه استحسان طبع و قبول فطرت کفایت از صحت آن می کند. مولف کلام صاحب کفایه را مورد مناقشه قرار می دهد؛ ۳- به نظر آخوند در اطلاقات چهارگانه لفظ که در آن لفظ در غیر معنای خود بکار می رود چون طبع انسان آنرا نیکو می یابد لذا استعمالات صحیح است و صحت آنها نیز مانند استعمال مجازی بالطبع است نه بالوضع و کلام آخوند قابل نقد است؛ ۴- آیا مرکبات به مجموع هیئت و مواد، موضوع به وضع مستقل هستند یا نه؟ قائلین به لزوم وضع به وجوهی اشاره می کنند که مولف دلایل آنها را مورد نقد و بررسی قرار داده است. نویسنده به کیفیت دلالت لفظ در قضایای کاذبه اشاره کرده و نظریه خود را ارائه می دهد. ۵- لفظ دارای یکی از حالات (مجاز، اشتراک، تخصیص، نقل، و اضمار) است. به نظر آخوند اگر در استعمال لفظی امر دائر بین ارائه معنای حقیقی و یکی از حالات خمسه باشد بدون شک لفظ بر معنای حقیقی حمل می شود مگر اینکه قرینه صارفه ای در میان باشد؛ ۶- معاملات مانند عبادات حقایق شرعیه هستند ولی به طریق امضاء و تصرف؛ ۷- محل نزاع در الفاظ عبادات و معاملات در این جهت است که آیا موضوع له آنها معانی صحیح آنهاست و یا اعم از صحیح و فاسد ؛ ۸- استعمال لفظ در بیشتر از یک معنا دارای صور مختلفی است و حق آنست که حکم در جمیع شقوق عدم جواز آنست؛ ۹- آیا مشتق فقط در ماتلبس بالمبداء فی الحال حقیقت است یا اعم از ما تلبس بالمبداء فی الحال که شامل ما انقضی عندالمبداء هم بشود. این اختلاف ممکن است از یک جهت فلسفی و از جهت دیگر لغوی باشد.
نظر نویسنده درموضوع اوامر
نویسنده پس از مقدمات به موضوع «اوامر» پرداخته است که برخی از دیدگاه های وی در این بحث عبارتند از:۱- لفظ امر منحصر در دو قسم است: معنای جامعی که به مفهوم شی ء نزدیک است و معنایی که مساوق طلب است. به نظر استاد بیشتر علماء در این باره گرفتار خلط بین مفهوم و مصداق شده اند؛ ۲- بحث طلب و اراده ، از مسائل مشکلی است که موجب انحراف فحول علماء شده است. مشهور در بین امامیه اتحاد طلب و اراده است و در این مورد معتزله با امامیه هم عقیده هستند و این بحث خارج از مباحث اصولی بوده و صرفا کلامی است؛ ۴- صیغه امر مرکب از ماده و هیئت است و ماده آن همان حدث سیال در تمامی اشتقاقات ولی هیئت آن از قبیل معانی حرفیه است؛ ۵- صیغه امر دلالت بر مره و تکرار ندارد. ۵-مساله اجزا از مسائل مهم در اصول فقه است که دارای فوائدی است از جمله اجزای عمل اضطراری از واقعی یا جواز عمل به واقعی بعد از اتیان به اضطراری یا وجوب عمل به آن و یا اجزاء عمل ظاهری و عدم آن. البته فوائد کثیری هم هست که مولف متعرض آنها نشده است. ۷- مختار مولف آنست که اجزای داخلی به وجوب نفسی واجب هستند نه به وجوب غیری پس اجزای داخلی عین کل اند نه اینکه مقدمه آنها محسوب شود و بهترین تعبیر آنست که معنایی برای وجود مقدمات نیست چون آنها در مقام امتثال با کل عینیت دارند.
وضعیت کتاب
...
در این اثر تنها به مباحث مقدماتی اصول و مبحث اوامر پرداخته شده است. عناوین مباحث از تبویب و فصل بندی خاصی برخوردار نیست و عناوین به ترتیب مطرح شده است. مولف اشاره می کند که چون کلمات استاد حول محور نظریات محقق نائینی ، عراقی ، حائری ، و اصفهانی دور می زند لذا محقق باید به کلمات آن اعاظم واقف بوده تا فهم کلمات استاد به آسانی میسر گردد.
گزارش محتوا
کتاب با یک سری مباحث مقدماتی آغاز شده است که به طور خلاصه به برخی از آنها اشاره می شود: ۱- به نظر مولف علم اصول قواعدی است که نتیجه آن در کبرای قیاس در اثبات حکم فقهی الهی بکار می رود و از اینجا فرق میان قواعد اصولی و فقهی دانسته می شود. ۲-به نظر آخوند مجاز محتاج وضع نیست بلکه استحسان طبع و قبول فطرت کفایت از صحت آن می کند. مولف کلام صاحب کفایه را مورد مناقشه قرار می دهد؛ ۳- به نظر آخوند در اطلاقات چهارگانه لفظ که در آن لفظ در غیر معنای خود بکار می رود چون طبع انسان آنرا نیکو می یابد لذا استعمالات صحیح است و صحت آنها نیز مانند استعمال مجازی بالطبع است نه بالوضع و کلام آخوند قابل نقد است؛ ۴- آیا مرکبات به مجموع هیئت و مواد، موضوع به وضع مستقل هستند یا نه؟ قائلین به لزوم وضع به وجوهی اشاره می کنند که مولف دلایل آنها را مورد نقد و بررسی قرار داده است. نویسنده به کیفیت دلالت لفظ در قضایای کاذبه اشاره کرده و نظریه خود را ارائه می دهد. ۵- لفظ دارای یکی از حالات (مجاز، اشتراک، تخصیص، نقل، و اضمار) است. به نظر آخوند اگر در استعمال لفظی امر دائر بین ارائه معنای حقیقی و یکی از حالات خمسه باشد بدون شک لفظ بر معنای حقیقی حمل می شود مگر اینکه قرینه صارفه ای در میان باشد؛ ۶- معاملات مانند عبادات حقایق شرعیه هستند ولی به طریق امضاء و تصرف؛ ۷- محل نزاع در الفاظ عبادات و معاملات در این جهت است که آیا موضوع له آنها معانی صحیح آنهاست و یا اعم از صحیح و فاسد ؛ ۸- استعمال لفظ در بیشتر از یک معنا دارای صور مختلفی است و حق آنست که حکم در جمیع شقوق عدم جواز آنست؛ ۹- آیا مشتق فقط در ماتلبس بالمبداء فی الحال حقیقت است یا اعم از ما تلبس بالمبداء فی الحال که شامل ما انقضی عندالمبداء هم بشود. این اختلاف ممکن است از یک جهت فلسفی و از جهت دیگر لغوی باشد.
نظر نویسنده درموضوع اوامر
نویسنده پس از مقدمات به موضوع «اوامر» پرداخته است که برخی از دیدگاه های وی در این بحث عبارتند از:۱- لفظ امر منحصر در دو قسم است: معنای جامعی که به مفهوم شی ء نزدیک است و معنایی که مساوق طلب است. به نظر استاد بیشتر علماء در این باره گرفتار خلط بین مفهوم و مصداق شده اند؛ ۲- بحث طلب و اراده ، از مسائل مشکلی است که موجب انحراف فحول علماء شده است. مشهور در بین امامیه اتحاد طلب و اراده است و در این مورد معتزله با امامیه هم عقیده هستند و این بحث خارج از مباحث اصولی بوده و صرفا کلامی است؛ ۴- صیغه امر مرکب از ماده و هیئت است و ماده آن همان حدث سیال در تمامی اشتقاقات ولی هیئت آن از قبیل معانی حرفیه است؛ ۵- صیغه امر دلالت بر مره و تکرار ندارد. ۵-مساله اجزا از مسائل مهم در اصول فقه است که دارای فوائدی است از جمله اجزای عمل اضطراری از واقعی یا جواز عمل به واقعی بعد از اتیان به اضطراری یا وجوب عمل به آن و یا اجزاء عمل ظاهری و عدم آن. البته فوائد کثیری هم هست که مولف متعرض آنها نشده است. ۷- مختار مولف آنست که اجزای داخلی به وجوب نفسی واجب هستند نه به وجوب غیری پس اجزای داخلی عین کل اند نه اینکه مقدمه آنها محسوب شود و بهترین تعبیر آنست که معنایی برای وجود مقدمات نیست چون آنها در مقام امتثال با کل عینیت دارند.
وضعیت کتاب
...
wikifeqh: تقریرات_الأصول _(میرزاهاشم_آملی)