[ویکی فقه] ترور صالح (قرآن). مفسدان قوم حضرت صالح علیه السّلام توطئه ای برای ترور وی ریختن که نافرجام ماند.
مفسدان قوم صالح علیه السّلام توطئه ترور برای وی ریختند:ولقد ارسلنا الی ثمود اخاهم صــلحا... • وکان فی المدینة تسعة رهط یفسدون فی الارض ولایصلحون• قالوا تقاسموا بالله لنبیتنه واهله ثم لنقولن لولیه ما شهدنا مهلک اهله...ما به سوی «ثمود»، برادرشان «صالح» را فرستادیم... و در آن شهر، نه گروهک بودند که در زمین فساد می کردند و اصلاح نمی کردند. آنها گفتند: «بیایید قسم یاد کنید به خدا که بر او (صالح) و خانواده اش شبیخون می زنیم (و آنها را به قتل می رسانیم) سپس به ولی دم او می گوییم: ما هرگز از هلاکت خانواده او خبر نداشتیم... .
← تفسیر آیه
۲۱. نافرجام ماندن ترور صالح علیه السّلام به دست مفسدان قومش:ولقد ارسلنا الی ثمود اخاهم صــلحا... • وکان فی المدینة تسعة رهط یفسدون فی الارض ولایصلحون• قالوا تقاسموا بالله لنبیتنه واهله ثم لنقولن لولیه ما شهدنا مهلک اهله... • فانظر کیف کان عـقبة مکرهم انا دمرنـهم وقومهم اجمعین.ما به سوی «ثمود»، برادرشان «صالح» را فرستادیم... و در آن شهر، نه گروهک بودند که در زمین فساد می کردند و اصلاح نمی کردند. آنها گفتند: «بیایید قسم یاد کنید به خدا که بر او (صالح) و خانواده اش شبیخون می زنیم (و آنها را به قتل می رسانیم) سپس به ولی دم او می گوییم: ما هرگز از هلاکت خانواده او خبر نداشتیم... . بنگر عاقبت توطئه آنها چه شد، که ما آنها و قومشان همگی را نابود کردیم.
هلاکت قوم صالح
اما خداوند توطئه آنها را به طرز عجیبی خنثی کرده و نقشه هایشان را نقش بر آب ساخت. هنگامی که آنها در گوشه ای از کوه کمین کرده بودند کوه ریزش کرد و صخره عظیمی از بالای کوه سرازیر شد و آنها را در لحظه ای کوتاه درهم کوبید و نابود کرد! لذا قرآن در آیه بعد می گوید: آنها نقشه مهمی کشیدند و ما هم نقشه مهمی کشیدیم، در حالی که آنها خبر نداشتند! (و مکروا مکرا و مکرنا مکرا و هم لا یشعرون). سپس می افزاید: بنگر که عاقبت توطئه و مکر آنها چگونه بود که ما همه آنها و تمام قوم و طرفداران آنها را نابود کردیم؟! (فانظر کیف کان عاقبة مکرهم انا دمرناهم و قومهم اجمعین).واژه مکر، در ادبیات عرب به معنی هرگونه چاره اندیشی است، و اختصاصی به نقشه های شیطانی و زیانبخش که در فارسی امروز در آن استعمال می شود ندارد، بنابراین هم در مورد نقشه های زیانبخش بکار می رود، و هم چاره اندیشی های خوب. راغب در مفردات می گوید: المکر صرف الغیر عما یقصده. مکر آن است که کسی را از رسیدن مقصودش باز دارند. بنابراین هنگامی که این واژه در مورد خداوند بکار می رود به معنی خنثی کردن توطئه های زیانبار است، و هنگامی که درباره مفسدان بکار می رود به معنی جلوگیری از برنامه های اصلاحی است. فانظر کیف کان عاقبة مکرهم انا دمرناهم و قومهم اجمعین: ببین که چگونه کیفر نیرنگشان را دادیم و به صیحه جبرئیل هلاکشان کردیم. قالوا تقاسموا بالله لنبیتنه و اهله ثم لنقولن لولیه ما شهدنا مهلک اهله و انا لصادقون، کلمه تقاسم، به معنای شرکت در سوگند است. و کلمه تبییت، به معنای سوء قصد در شب است. و کلمه اهل به معنای آن کسی است که: یک خانه، او و مثل او را در خود جمع می کند و یا خویشاوندی و یا دین آنان را جمع می نماید، (پس اهل خانه و اهل دین و اهل بیت، به معنای کسانی است که یک خانه و یک دین و یک دودمان آنها را با هم جمع کند) و شاید مراد از اهله در آیه مورد بحث، همسر و فرزندان باشد، به قرینه اینکه بعد از آن می فرماید: ثم لنقولن لولیه ما شهدنا، آن گاه به ولیش می گوییم ما ناظر نبودیم.و معنای آیه این است که: آن جمعیتی که فساد می کردند به خدا سوگند خوردند و گفتند: ما شبانه او و اهل او را می کشیم، آن گاه صاحب خون آنان را اگر به خونخواهی برخاست و ما را تعقیب کرد، می گوییم که ما حاضر و ناظر در هلاکت اهل او نبوده ایم و ما راست می گوییم، و معلوم است که اگر شاهد و ناظر هلاکت اهل او نباشند، شاهد هلاکت خود او هم نیستند، حالا یا به ملازمه و یا به قول بعضی به اولویت.و چه بسا بعضی گفته اند که جمله و انا لصادقون، حال از فاعل در نقول است، یعنی ما به ولیش چنین و چنان می گوییم، در حالی که در این گفتار راستگو باشیم، چون ما هلاکت خودش و اهلش هر دو را شاهد بودیم: نه هلاکت اهلش به تنهایی را. ولی این وجه دلپسندی نیست و بیهوده خود را به زحمت انداختن است و البته وجوه دیگری هم هست که در آن بیش از این وجه، خود را به زحمت انداخته اند، در حالی که هیچ لزومی ندارد که جمله را حال بگیریم، تا به زحمت بیفتیم.و مکروا مکرا و مکرنا مکرا و هم لا یشعرون، اما مکر قوم صالح، این بود که (بنا بر شهادت سیاق قبلی) بر قصد سوء و کشتن صالح و اهل او تواطی و اتفاق کنند و سوگند بخورند و اما مکر خدای تعالی این بود که (به شهادت سیاق لاحق) هلاکت همه آنان را تقدیر کند.
مفسدان قوم صالح علیه السّلام توطئه ترور برای وی ریختند:ولقد ارسلنا الی ثمود اخاهم صــلحا... • وکان فی المدینة تسعة رهط یفسدون فی الارض ولایصلحون• قالوا تقاسموا بالله لنبیتنه واهله ثم لنقولن لولیه ما شهدنا مهلک اهله...ما به سوی «ثمود»، برادرشان «صالح» را فرستادیم... و در آن شهر، نه گروهک بودند که در زمین فساد می کردند و اصلاح نمی کردند. آنها گفتند: «بیایید قسم یاد کنید به خدا که بر او (صالح) و خانواده اش شبیخون می زنیم (و آنها را به قتل می رسانیم) سپس به ولی دم او می گوییم: ما هرگز از هلاکت خانواده او خبر نداشتیم... .
← تفسیر آیه
۲۱. نافرجام ماندن ترور صالح علیه السّلام به دست مفسدان قومش:ولقد ارسلنا الی ثمود اخاهم صــلحا... • وکان فی المدینة تسعة رهط یفسدون فی الارض ولایصلحون• قالوا تقاسموا بالله لنبیتنه واهله ثم لنقولن لولیه ما شهدنا مهلک اهله... • فانظر کیف کان عـقبة مکرهم انا دمرنـهم وقومهم اجمعین.ما به سوی «ثمود»، برادرشان «صالح» را فرستادیم... و در آن شهر، نه گروهک بودند که در زمین فساد می کردند و اصلاح نمی کردند. آنها گفتند: «بیایید قسم یاد کنید به خدا که بر او (صالح) و خانواده اش شبیخون می زنیم (و آنها را به قتل می رسانیم) سپس به ولی دم او می گوییم: ما هرگز از هلاکت خانواده او خبر نداشتیم... . بنگر عاقبت توطئه آنها چه شد، که ما آنها و قومشان همگی را نابود کردیم.
هلاکت قوم صالح
اما خداوند توطئه آنها را به طرز عجیبی خنثی کرده و نقشه هایشان را نقش بر آب ساخت. هنگامی که آنها در گوشه ای از کوه کمین کرده بودند کوه ریزش کرد و صخره عظیمی از بالای کوه سرازیر شد و آنها را در لحظه ای کوتاه درهم کوبید و نابود کرد! لذا قرآن در آیه بعد می گوید: آنها نقشه مهمی کشیدند و ما هم نقشه مهمی کشیدیم، در حالی که آنها خبر نداشتند! (و مکروا مکرا و مکرنا مکرا و هم لا یشعرون). سپس می افزاید: بنگر که عاقبت توطئه و مکر آنها چگونه بود که ما همه آنها و تمام قوم و طرفداران آنها را نابود کردیم؟! (فانظر کیف کان عاقبة مکرهم انا دمرناهم و قومهم اجمعین).واژه مکر، در ادبیات عرب به معنی هرگونه چاره اندیشی است، و اختصاصی به نقشه های شیطانی و زیانبخش که در فارسی امروز در آن استعمال می شود ندارد، بنابراین هم در مورد نقشه های زیانبخش بکار می رود، و هم چاره اندیشی های خوب. راغب در مفردات می گوید: المکر صرف الغیر عما یقصده. مکر آن است که کسی را از رسیدن مقصودش باز دارند. بنابراین هنگامی که این واژه در مورد خداوند بکار می رود به معنی خنثی کردن توطئه های زیانبار است، و هنگامی که درباره مفسدان بکار می رود به معنی جلوگیری از برنامه های اصلاحی است. فانظر کیف کان عاقبة مکرهم انا دمرناهم و قومهم اجمعین: ببین که چگونه کیفر نیرنگشان را دادیم و به صیحه جبرئیل هلاکشان کردیم. قالوا تقاسموا بالله لنبیتنه و اهله ثم لنقولن لولیه ما شهدنا مهلک اهله و انا لصادقون، کلمه تقاسم، به معنای شرکت در سوگند است. و کلمه تبییت، به معنای سوء قصد در شب است. و کلمه اهل به معنای آن کسی است که: یک خانه، او و مثل او را در خود جمع می کند و یا خویشاوندی و یا دین آنان را جمع می نماید، (پس اهل خانه و اهل دین و اهل بیت، به معنای کسانی است که یک خانه و یک دین و یک دودمان آنها را با هم جمع کند) و شاید مراد از اهله در آیه مورد بحث، همسر و فرزندان باشد، به قرینه اینکه بعد از آن می فرماید: ثم لنقولن لولیه ما شهدنا، آن گاه به ولیش می گوییم ما ناظر نبودیم.و معنای آیه این است که: آن جمعیتی که فساد می کردند به خدا سوگند خوردند و گفتند: ما شبانه او و اهل او را می کشیم، آن گاه صاحب خون آنان را اگر به خونخواهی برخاست و ما را تعقیب کرد، می گوییم که ما حاضر و ناظر در هلاکت اهل او نبوده ایم و ما راست می گوییم، و معلوم است که اگر شاهد و ناظر هلاکت اهل او نباشند، شاهد هلاکت خود او هم نیستند، حالا یا به ملازمه و یا به قول بعضی به اولویت.و چه بسا بعضی گفته اند که جمله و انا لصادقون، حال از فاعل در نقول است، یعنی ما به ولیش چنین و چنان می گوییم، در حالی که در این گفتار راستگو باشیم، چون ما هلاکت خودش و اهلش هر دو را شاهد بودیم: نه هلاکت اهلش به تنهایی را. ولی این وجه دلپسندی نیست و بیهوده خود را به زحمت انداختن است و البته وجوه دیگری هم هست که در آن بیش از این وجه، خود را به زحمت انداخته اند، در حالی که هیچ لزومی ندارد که جمله را حال بگیریم، تا به زحمت بیفتیم.و مکروا مکرا و مکرنا مکرا و هم لا یشعرون، اما مکر قوم صالح، این بود که (بنا بر شهادت سیاق قبلی) بر قصد سوء و کشتن صالح و اهل او تواطی و اتفاق کنند و سوگند بخورند و اما مکر خدای تعالی این بود که (به شهادت سیاق لاحق) هلاکت همه آنان را تقدیر کند.
wikifeqh: ترور_صالح_(قرآن)