[ویکی فقه] تذکرة الخواص (کتاب). کتاب تذکرة الخواص نوشته سبط بن جوزی به زبان عربی و در مورد مناقب حضرت علی (ع) و جنگهای ایشان و ...به بحث می پردازد.
سبط ابن جوزی ، شمس الدین ابو المظفر یوسف ابن حسام الدین قز اوغلی بن عبدالله ترکی عونی هبیری بغدادی (۵۸۲- ۶۵۴) واعظ و مورخ. مادرش رابعه دختر عبد الرحمن بن جوزی بود و به همین سبب به سبط ابن جوزی معروف شد. پدرش حسام الدین از بردگان عون الدین یحیی بن هبیره وزیر و به منزله فرزند او بود. چون شمس الدین به دنیا آمد مادرش مرد و ابن جوزی تحت توجه جدش ابو الفرج عبد الرحمن بن جوزی پرورش یافت. در بغداد از جد خویش و از عبد المنعم بن کلیب ، ابن قبیطی ، عبدالله بن ابی بکر معروف به ابن سدان حربی، ابو حفص بن طبرزد و برخی دیگر حدیث شنید. ادب را نزد ابو البقاء و فقه را نزد حصیری خواند و به دست شیخ ضیاء الدین عبد الوهاب ابن سکینه خرقه پوشید. وی در سال ۶۰۰ ق از بغداد به شام سفر کرد و در دقوقا با خطیب و واعظ آنجا که حجت نامیده می شد دیدار کرد و از او حدیث شنید. از آنجا به اربل رفته و با شیخ محیی الدین ساقانی ملاقات کرد، بعد به موصل و از آنجا به حران رفته و از فخر الدین محمد بن تیمیه، ابن طباخ و... حدیث شنید. سپس به حلب و از آنجا به دمشق رفت و جلساتی در قاسون نزدیک فارسیه تشکیل داد که خود آن جلسات را به غرفه های بهشت تشبیه کرده است. از آنجا به بیت المقدس و پس از آن به قاسیون و از آنجا به حلب بازگشته و در شام از تاج الدین کندی ، و... استفاده کرد. مجالس وعظ وی در دمشق به سبب خوش سیمایی و شیرین سخنی وی قبول تام یافت. شمس الدین به هنگام منازعات امرای ایوبی در مصر بوده است. در ۶۴۳ به قاسمیون بازگشت و مریض شد. سال بعد روانه عراق شد. او بیشتر به وعظ مشغول بود. در مجالس او اهل ذمه نیز حاضر می شدند. برخی او را شیعه دانسته اند. وی مردی ظریف، متواضع، هوشیار، دارای محفوظات زیاد و صاحب خطی خوش بود. با اهل علم و فضل منصف و با ارباب جبر و جهل ناسازگار بود. حدود ۵۰ سال نزد عوام و خواص مقامی والا داشت و مجلس وعظ او نشاط انگیز و خوشایند بود سرانجام وی در ۷۲ سالگی در خانه خویش در جبل صالحیه دمشق درگذشت. مهمترین اثر وی «مرآة الزمان فی تاریخ الاعیان» است. قطب الدین یونینی آن را مختصر کرده و بر آن ذیلی نوشته است. « تذکرة الخواص »، « الانتصار و الترجیح للمذهب الصحیح »، « کنز الملوک فی کیفیة السلوک » و... از جمله آثار وی به شمار می روند.
سبط ابن جوزی ، شمس الدین ابو المظفر یوسف ابن حسام الدین قز اوغلی بن عبدالله ترکی عونی هبیری بغدادی (۵۸۲- ۶۵۴) واعظ و مورخ. مادرش رابعه دختر عبد الرحمن بن جوزی بود و به همین سبب به سبط ابن جوزی معروف شد. پدرش حسام الدین از بردگان عون الدین یحیی بن هبیره وزیر و به منزله فرزند او بود. چون شمس الدین به دنیا آمد مادرش مرد و ابن جوزی تحت توجه جدش ابو الفرج عبد الرحمن بن جوزی پرورش یافت. در بغداد از جد خویش و از عبد المنعم بن کلیب ، ابن قبیطی ، عبدالله بن ابی بکر معروف به ابن سدان حربی، ابو حفص بن طبرزد و برخی دیگر حدیث شنید. ادب را نزد ابو البقاء و فقه را نزد حصیری خواند و به دست شیخ ضیاء الدین عبد الوهاب ابن سکینه خرقه پوشید. وی در سال ۶۰۰ ق از بغداد به شام سفر کرد و در دقوقا با خطیب و واعظ آنجا که حجت نامیده می شد دیدار کرد و از او حدیث شنید. از آنجا به اربل رفته و با شیخ محیی الدین ساقانی ملاقات کرد، بعد به موصل و از آنجا به حران رفته و از فخر الدین محمد بن تیمیه، ابن طباخ و... حدیث شنید. سپس به حلب و از آنجا به دمشق رفت و جلساتی در قاسون نزدیک فارسیه تشکیل داد که خود آن جلسات را به غرفه های بهشت تشبیه کرده است. از آنجا به بیت المقدس و پس از آن به قاسیون و از آنجا به حلب بازگشته و در شام از تاج الدین کندی ، و... استفاده کرد. مجالس وعظ وی در دمشق به سبب خوش سیمایی و شیرین سخنی وی قبول تام یافت. شمس الدین به هنگام منازعات امرای ایوبی در مصر بوده است. در ۶۴۳ به قاسمیون بازگشت و مریض شد. سال بعد روانه عراق شد. او بیشتر به وعظ مشغول بود. در مجالس او اهل ذمه نیز حاضر می شدند. برخی او را شیعه دانسته اند. وی مردی ظریف، متواضع، هوشیار، دارای محفوظات زیاد و صاحب خطی خوش بود. با اهل علم و فضل منصف و با ارباب جبر و جهل ناسازگار بود. حدود ۵۰ سال نزد عوام و خواص مقامی والا داشت و مجلس وعظ او نشاط انگیز و خوشایند بود سرانجام وی در ۷۲ سالگی در خانه خویش در جبل صالحیه دمشق درگذشت. مهمترین اثر وی «مرآة الزمان فی تاریخ الاعیان» است. قطب الدین یونینی آن را مختصر کرده و بر آن ذیلی نوشته است. « تذکرة الخواص »، « الانتصار و الترجیح للمذهب الصحیح »، « کنز الملوک فی کیفیة السلوک » و... از جمله آثار وی به شمار می روند.
[ویکی نور] تذکرة الخواص من الأئمة فی ذکر خصائص الأئمة، نوشته یوسف بن قزاوغلی مشهور به سبط ابن جوزی، از مشهورترین عالمان اهل سنت قرن هفتم هجری قمری است.
«تذکرة الخواص» از جمله آثار حدیثی اهل سنت بشمار می رود و بنای نویسنده بر آن بوده که اخبار را به صورت مسند ذکر کند.
از این کتاب به گونه های مختلف نام برده شده است:
«تذکرة الخواص من الأمة بذکر خصائص الأئمة»؛ «تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة»؛ «تذکرة خواص الأمة فی معرفة الأئمة»؛ «مناقب» و «مناقب علی(ع)».
مصحح کتاب، عنوان اول را برگزیده و در مقدمه نویسنده هم همین عنوان ضبط شده است.
کتاب، مشتمل است بر ترجمه مؤلف، مقدمه و دوازده باب.
«تذکرة الخواص» از جمله آثار حدیثی اهل سنت بشمار می رود و بنای نویسنده بر آن بوده که اخبار را به صورت مسند ذکر کند.
از این کتاب به گونه های مختلف نام برده شده است:
«تذکرة الخواص من الأمة بذکر خصائص الأئمة»؛ «تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة»؛ «تذکرة خواص الأمة فی معرفة الأئمة»؛ «مناقب» و «مناقب علی(ع)».
مصحح کتاب، عنوان اول را برگزیده و در مقدمه نویسنده هم همین عنوان ضبط شده است.
کتاب، مشتمل است بر ترجمه مؤلف، مقدمه و دوازده باب.
wikinoor: تذکرة_الخواص
[ویکی فقه] تذکره الخواص (کتاب). کتاب تذکرة الخواص نوشته سبط بن جوزی به زبان عربی و در مورد مناقب حضرت علی (ع) و جنگهای ایشان و ...به بحث می پردازد.
سبط ابن جوزی ، شمس الدین ابو المظفر یوسف ابن حسام الدین قز اوغلی بن عبدالله ترکی عونی هبیری بغدادی (۵۸۲- ۶۵۴) واعظ و مورخ. مادرش رابعه دختر عبد الرحمن بن جوزی بود و به همین سبب به سبط ابن جوزی معروف شد. پدرش حسام الدین از بردگان عون الدین یحیی بن هبیره وزیر و به منزله فرزند او بود. چون شمس الدین به دنیا آمد مادرش مرد و ابن جوزی تحت توجه جدش ابو الفرج عبد الرحمن بن جوزی پرورش یافت. در بغداد از جد خویش و از عبد المنعم بن کلیب ، ابن قبیطی ، عبدالله بن ابی بکر معروف به ابن سدان حربی، ابو حفص بن طبرزد و برخی دیگر حدیث شنید. ادب را نزد ابو البقاء و فقه را نزد حصیری خواند و به دست شیخ ضیاء الدین عبد الوهاب ابن سکینه خرقه پوشید. وی در سال ۶۰۰ ق از بغداد به شام سفر کرد و در دقوقا با خطیب و واعظ آنجا که حجت نامیده می شد دیدار کرد و از او حدیث شنید. از آنجا به اربل رفته و با شیخ محیی الدین ساقانی ملاقات کرد، بعد به موصل و از آنجا به حران رفته و از فخر الدین محمد بن تیمیه، ابن طباخ و... حدیث شنید. سپس به حلب و از آنجا به دمشق رفت و جلساتی در قاسون نزدیک فارسیه تشکیل داد که خود آن جلسات را به غرفه های بهشت تشبیه کرده است. از آنجا به بیت المقدس و پس از آن به قاسیون و از آنجا به حلب بازگشته و در شام از تاج الدین کندی ، و... استفاده کرد. مجالس وعظ وی در دمشق به سبب خوش سیمایی و شیرین سخنی وی قبول تام یافت. شمس الدین به هنگام منازعات امرای ایوبی در مصر بوده است. در ۶۴۳ به قاسمیون بازگشت و مریض شد. سال بعد روانه عراق شد. او بیشتر به وعظ مشغول بود. در مجالس او اهل ذمه نیز حاضر می شدند. برخی او را شیعه دانسته اند. وی مردی ظریف، متواضع، هوشیار، دارای محفوظات زیاد و صاحب خطی خوش بود. با اهل علم و فضل منصف و با ارباب جبر و جهل ناسازگار بود. حدود ۵۰ سال نزد عوام و خواص مقامی والا داشت و مجلس وعظ او نشاط انگیز و خوشایند بود سرانجام وی در ۷۲ سالگی در خانه خویش در جبل صالحیه دمشق درگذشت. مهمترین اثر وی «مرآة الزمان فی تاریخ الاعیان» است. قطب الدین یونینی آن را مختصر کرده و بر آن ذیلی نوشته است. « تذکرة الخواص »، « الانتصار و الترجیح للمذهب الصحیح »، « کنز الملوک فی کیفیة السلوک » و... از جمله آثار وی به شمار می روند.
معرفی کتاب
«تذکرة الخواص» کتابی است در ذکر مناقب علی بن ابی طالب علیه السّلام و ائمه اثنا عشریه ، که گویا به سبب همین تالیف، او را شیعه دانسته اند. کتاب با یاد کرد نسب امام علی بن ابی طالب علیه السّلام آغاز می شود. در فصل اول به وجه تسمیه علی علیه السّلام پرداخته و در فصل دوم به کنیه حضرت و در فصل بعد به اوصاف ایشان می پردازد. در فصل دیگر به ایمان ابو طالب پرداخته و روایتی را در این زمینه نقل می کند. بعد از ذکر نام مادر علی علیه السّلام به یادکرد نام فرزندان آن مخدره می پردازد. در باب دوم فضائل حضرت را بیان کرده و از جمله حدیث غدیر خم را مورد توجه قرار می دهد. در باب سوم اسامی فرزندان حضرت را بیان می کند. در باب چهارم به بررسی ایام خلافت حضرت از جمله جنگ جمل ، جریان تحکیم و جنگ نهروان و... می پردازد. در ابواب بعدی تا پایان کتاب بررسی زندگانی ائمه علیهم السّلام و اوصاف و فضایل ایشان را مورد توجه قرار می دهد.
نسخه شناسی
این کتاب در سال ۱۲۸۵ ق در تهران چاپ سنگی شده (با توجه به مقدمه کتاب استنساخ و تصحیح این نسخه در کردستان انجام گرفته است)، و بار دیگر در ۱۳۶۹ ق، در نجف اشرف به صورت سربی به چاپ رسید. نسخه های خطی تذکره در کتابخانه های مرکزی دانشگاه ، ملی ملک، ظاهریة، بوهار ، بانکیپور نگهداری می شود. نسخه مورد استفاده در برنامه با مقدمه سید محمد صادق بحر العلوم ، در سال ۱۴۱۸ ق توسط «منشورات الشریف الرضی» به چاپ رسیده است.
منبع
...
سبط ابن جوزی ، شمس الدین ابو المظفر یوسف ابن حسام الدین قز اوغلی بن عبدالله ترکی عونی هبیری بغدادی (۵۸۲- ۶۵۴) واعظ و مورخ. مادرش رابعه دختر عبد الرحمن بن جوزی بود و به همین سبب به سبط ابن جوزی معروف شد. پدرش حسام الدین از بردگان عون الدین یحیی بن هبیره وزیر و به منزله فرزند او بود. چون شمس الدین به دنیا آمد مادرش مرد و ابن جوزی تحت توجه جدش ابو الفرج عبد الرحمن بن جوزی پرورش یافت. در بغداد از جد خویش و از عبد المنعم بن کلیب ، ابن قبیطی ، عبدالله بن ابی بکر معروف به ابن سدان حربی، ابو حفص بن طبرزد و برخی دیگر حدیث شنید. ادب را نزد ابو البقاء و فقه را نزد حصیری خواند و به دست شیخ ضیاء الدین عبد الوهاب ابن سکینه خرقه پوشید. وی در سال ۶۰۰ ق از بغداد به شام سفر کرد و در دقوقا با خطیب و واعظ آنجا که حجت نامیده می شد دیدار کرد و از او حدیث شنید. از آنجا به اربل رفته و با شیخ محیی الدین ساقانی ملاقات کرد، بعد به موصل و از آنجا به حران رفته و از فخر الدین محمد بن تیمیه، ابن طباخ و... حدیث شنید. سپس به حلب و از آنجا به دمشق رفت و جلساتی در قاسون نزدیک فارسیه تشکیل داد که خود آن جلسات را به غرفه های بهشت تشبیه کرده است. از آنجا به بیت المقدس و پس از آن به قاسیون و از آنجا به حلب بازگشته و در شام از تاج الدین کندی ، و... استفاده کرد. مجالس وعظ وی در دمشق به سبب خوش سیمایی و شیرین سخنی وی قبول تام یافت. شمس الدین به هنگام منازعات امرای ایوبی در مصر بوده است. در ۶۴۳ به قاسمیون بازگشت و مریض شد. سال بعد روانه عراق شد. او بیشتر به وعظ مشغول بود. در مجالس او اهل ذمه نیز حاضر می شدند. برخی او را شیعه دانسته اند. وی مردی ظریف، متواضع، هوشیار، دارای محفوظات زیاد و صاحب خطی خوش بود. با اهل علم و فضل منصف و با ارباب جبر و جهل ناسازگار بود. حدود ۵۰ سال نزد عوام و خواص مقامی والا داشت و مجلس وعظ او نشاط انگیز و خوشایند بود سرانجام وی در ۷۲ سالگی در خانه خویش در جبل صالحیه دمشق درگذشت. مهمترین اثر وی «مرآة الزمان فی تاریخ الاعیان» است. قطب الدین یونینی آن را مختصر کرده و بر آن ذیلی نوشته است. « تذکرة الخواص »، « الانتصار و الترجیح للمذهب الصحیح »، « کنز الملوک فی کیفیة السلوک » و... از جمله آثار وی به شمار می روند.
معرفی کتاب
«تذکرة الخواص» کتابی است در ذکر مناقب علی بن ابی طالب علیه السّلام و ائمه اثنا عشریه ، که گویا به سبب همین تالیف، او را شیعه دانسته اند. کتاب با یاد کرد نسب امام علی بن ابی طالب علیه السّلام آغاز می شود. در فصل اول به وجه تسمیه علی علیه السّلام پرداخته و در فصل دوم به کنیه حضرت و در فصل بعد به اوصاف ایشان می پردازد. در فصل دیگر به ایمان ابو طالب پرداخته و روایتی را در این زمینه نقل می کند. بعد از ذکر نام مادر علی علیه السّلام به یادکرد نام فرزندان آن مخدره می پردازد. در باب دوم فضائل حضرت را بیان کرده و از جمله حدیث غدیر خم را مورد توجه قرار می دهد. در باب سوم اسامی فرزندان حضرت را بیان می کند. در باب چهارم به بررسی ایام خلافت حضرت از جمله جنگ جمل ، جریان تحکیم و جنگ نهروان و... می پردازد. در ابواب بعدی تا پایان کتاب بررسی زندگانی ائمه علیهم السّلام و اوصاف و فضایل ایشان را مورد توجه قرار می دهد.
نسخه شناسی
این کتاب در سال ۱۲۸۵ ق در تهران چاپ سنگی شده (با توجه به مقدمه کتاب استنساخ و تصحیح این نسخه در کردستان انجام گرفته است)، و بار دیگر در ۱۳۶۹ ق، در نجف اشرف به صورت سربی به چاپ رسید. نسخه های خطی تذکره در کتابخانه های مرکزی دانشگاه ، ملی ملک، ظاهریة، بوهار ، بانکیپور نگهداری می شود. نسخه مورد استفاده در برنامه با مقدمه سید محمد صادق بحر العلوم ، در سال ۱۴۱۸ ق توسط «منشورات الشریف الرضی» به چاپ رسیده است.
منبع
...
wikifeqh: تذکره_الخواص