بیان السعاده فی مقامات العباده

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] بیان السعادة فی مقامات العبادة (کتاب). بیان السعادة فی مقامات العبادة، تفسیر عرفانی و شیعی قرآن به زبان عربی تألیف سلطان محمد گنابادی است. این کتاب به بیان السعادة مشهور است.
بیان السعادة علاوه بر جنبه عرفانی، جنبه های روایی، فقهی، فلسفی، کلامی و ادبی نیز دارد. این کتاب از جنبۀ نقلی و روایی و بحث دربارۀ شأن نزول آیات مباحث کافی دارد و بیشتر اقوال و مطالب منقول در آن مستند به احادیث و اخبار مروی از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار(ع) است.

[ویکی نور] بیان السعادة فی مقامات العبادة، تفسیر عرفانی و شیعی قرآن به عربی، تألیف حاج ملا سلطان محمد گنابادی (1251 - 1327)، ملقب به سلطان علی شاه و مشهور به سلطان علی گنابادی، از اقطاب متأخر سلسله نعمت اللهی است. مؤلف، آن را به نام مرشد خود، حاج محمد کاظم اصفهانی ملقب به سعادت علی شاه نوشته است.
اهمیت این تفسیر از آن روست که یگانه تفسیر کامل قرآن به مذاق عرفانی شیعه است که برجای مانده است. سبب نگارش آن، چنان که در مقدمه اش.آمده، جمع آوری لطایف و نکات نغزی بوده که در اشارات قرآن و تلویحات اخبار یافته و پیش از آن، نه در کتابی دیده و نه از کسی شنیده بوده است.
عده ای از علما، از جمله آقا محسن مجتهد عراقی و آخوند ملا محمد کاشانی، در مورد این تفسیر چنین فرموده اند: «تفسیر السلطان، سلطان التفاسیر». هم چنین ادیب نیشابوری، شاگردان خود را به مطالعه آن تشویق می کرد..
این تفسیر، در چهار جلد تنظیم شده است. در جلد اول، سوره های فاتحه، البقره و آل عمران و در جلد دوم، از آغاز سوره نساء تا پایان سوره کهف (15 سوره) و در جلد سوم، از آغاز سوره مریم تا پایان سوره ص (20 سوره) و در جلد چهارم، از آغاز سوره زمر تا پایان سوره ناس (76 سوره)، به ترتیبی که در قرآن مذکور است، نه به گونه موضوعی، تفسیر شده است.
کتاب، با مقدمه ای در حقیقت علم و علائم آن و جهل مرکب و ملازمت علم و عمل آغاز گردیده، سپس مؤلف، مطالب جامعی را درباره قرآن و فضیلت آن، تفسیر، تنزیل و تأویل قرآن و دیگر مقدمات لازم برای تفسیر قرآن بیان کرده و آن گاه به ترتیب آیات، به تفسیر تمام آنها همت نهاده است، البته گاه نیز، در ضمن تفسیر، به تناسب موضوع، مقالات مستقلی (غالبا عرفانی) تحت عنوان «تحقیق» نوشته است.

[ویکی فقه] بیان السعاده فی مقامات العباده (ابهام زدایی). بیان السعادة فی مقامات العبادة ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة (کتاب)، تفسیر عرفانی و شیعی قرآن به عربی، تالیف حاج ملاسلطان محمد گنابادی، از اقطاب متاخر سلسله نعمت اللهی• ترجمه بیان السعادة فی مقامات العبادة (کتاب)، ترجمه تفسیر بیان السعادة اثر خامه شیوا و سلیس دانشمندان محمد رضاخانی و حشمت الله ریاضی
...

دانشنامه آزاد فارسی

بَیان السعاده فی مَقامات العِباده
کتابی به عربی در تفسیر عرفانی قرآن، تألیف سلطان علیشاه گنابادی. اساس این تفسیر، استشهاد به اخبار و احادیث ائمۀ اطهار (ع) است و مؤلف در آن نخست، سوره، نام سوره، عدد آیات، محل نزول، فضیلت سوره را می آورد و بعد به تفسیر می پردازد و مباحث مربوط به قرائت، صرف، نحو، لغت و احتمالات تفسیری و گاه اقوال مفسران را می آورد و سپس به نقل روایات از اهل بیت (ع) می پردازد. اولین بار در ۱۳۱۴ق به چاپ رسیده است. ترجمۀ فارسی آن نیز به قلم محمدرضاخانی و حشمت الله ریاضی منتشر شده است.

پیشنهاد کاربران

بیان السعاده فی مقامات العباده، مشهور به بیان السعاده، تألیف حاج سلطان محمد گنابادی ملقّب به سلطانعلیشاه ( ۱۲۵۱–۱۳۲۷ قمری ) ، کتابی در تفسیر عرفانی و شیعی قرآن به زبان عربی است.
این کتاب تألیف عارف قرن چهاردهم هجری حاج سلطان محمد گنابادی ملقّب به سلطانعلیشاه از اقطاب سلسله نعمت اللهی سلطان علیشاهی گنابادی است. این اثر دومین تألیف مؤلّف است و اساس آن مانند دیگر تفسیرهای شیعی بر مبنای استشهاد به اخبار امامان شیعه است. در عین حال اشارات عارفانه همراه با بحث های فلسفی نیز در آن آمده و از نکات کلامی و احکام فقهی نیز غفلت نشده است. از نظر فلسفی، مؤلّف غالباً از ملاصدرا و حاج ملاّهادی سبزواری پیروی کرده است.
...
[مشاهده متن کامل]

این تفسیر امتیازات خاصی دارد:
• مؤلف بین آیات قرآنی که به ترتیب یکدیگر واقع شده، از حیث معنی نیز ارتباط قرار داده است.
• همهٔ آیاتی که مربوط به اصول عقاید و کفر و ایمان است به مقام ولایت تفسیر شده و کفر به خدا را غالباً به کفر به مقام ولایت و همچنین ایمان را نسبت به ولایت تعبیر و تفسیر نموده است. برای کلمهٔ رب دو تعبیر قرار داده: رب مطلق که مقام الوهیت است و رب مضاف که مقام ولایت باشد.
• موضوع های مشکل و مطالبی که از نظر کلامی و عرفانی مورد اشکال است، مانند معراج و معاد را با برخورد عرفانی و فلسفی شرح داده است.
• سعی شده بین اخبار مختلف که در تفسیر یک آیه ذکر شده جمع و تطبیق شود؛ به عنوان مثال: مؤلف شجره منهیه که اخبار در آن باب مختلف است را تفسیر کرده که با همهٔ اقوال وفق می دهد.
این تفسیر با خطبه ای شروع می شود که مؤلف در آن عقاید دینی خود را ذکر نموده است. پس از خطبه یک مقدمه نوشته که مشتمل بر چهارده فصل ( به عدد چهارده معصوم ) است.
آنگاه تفسیر قرآن مجید را شروع کرده است.
تألیف این تفسیر در سال ۱۳۱۱ قمری به اتمام رسید و چاپ اول آن در سال ۱۳۱۴ قمری در دو جلد منتشر شد. این تفسیر در سال۱۳۴۴ ش مجدداً در چهار جلد توسط دانشگاه تهران به صورت منقحی به طبع رسید و به همین صورت در بیروت نیز چاپ شده است. در سال های بعد توضیحات جدیدی به صورت سه کتاب مجزا به نام های رهنمای سعادت، قرآن مجید و سه داستان اسرارآمیز عرفانی، و سه گوهر تابناک از دریای پرفیض کلام الهی به قلم آقای سلطانحسین تابنده رضاعلیشاه چاپ و منتشر شده است. همچنین «متن و ترجمه تفسیر شریف بیان السعاده فی مقامات العباده» توسّط آقایان محمّد آقارضاخانی و حشمت الله ریاضی در ۱۴ جلد بین سال های ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۰ توسّط مرکز چاپ و نشر دانشگاه پیام نور، نشر محسن و انتشارات سر الاسرار ( ناشر هر جلد متفاوت ) منتشر شده است.

بیان السعاده فی مقامات العباده
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/بیان_السعادة_فی_مقامات_العبادة

بپرس