بونادئا

بونادئا ( به انگلیسی: Bona Dea ) ، که بدان ایزدبانوی خوب هم گفته می شود، در اساطیر روم به ایزدبانویی گفته می شد که مورد پرستش زنان خانه دار یا کدبانوان رمی قرار می گرفت. [ ۱] این الهه، از سویی با مفاهیمی همچون باروری و بکارت و از سوی دیگر با شفابخشی و برکت در ارتباط است و نماد مار که اغلب برای معرفی آن به کار گرفته شده، بخاطر آنکه از یک طرف مارهای آسکلپیوس ( که سمبل دانش پزشکی هستند ) را به خاطر می آورد و از طرف دیگر، یادآور قضیب ( آلت تناسلی مردان ) می باشد، نماد مناسبی برای آن بنظر می رسد.
آیین اسرار، که مجموعه جشن های سالانهٔ خاصّ زنان در روم باستان بود، به افتخار این الهه برگزار می شد.
اساساً معنای واقعی کلمهٔ بونادئا، همان «الهه خوب» می باشد و این ایزدبانو باعنوان ایزدبانوی باروری، شفا و بکارت نیز شناخته می شد. این ایزدبانو، که دختر ایزدی موسوم به فانوس Faunus محسوب می شد و اغلب به عنوان فون یا فائونا نیز مورد اشاره قرار می گرفت، گاهی نیز ایزدبانوی زنان نامیده می شد. [ ۲]
بونادئا یک الهه یا ایزدبانوی همیشه باکره و دائماً دست نخورده بود، که با بکارت و باروری در زنان ارتباط داشت. وی همچنین با درمان و شفابخشی همراهی داشت، و متمایل بود تا با با بیمار شدن افراد، آنان را در باغ معبد خود و به وسیلهٔ گیاهان دارویی شفا بخشد. شهروندانی که به طبقات پایین اجتماع تعلق داشتند، بردگان و همین طور زنانی که برای بیماری یا ناباروری خود بدنبال شفا می گشتند، برای این الهه احترام بسیار زیادی قائل بودند. [ ۲]
بونادئا در معبدی که بر فراز تپه آونتین Aventine قرار داشت، مورد پرستش قرار می گرفت، اما جشن ها یا آیین های مخفیانه خاص او نیز وجود داشت، که در خانه های قضات یا دادرسان برجستهٔ رومی به انجام می رسید. [ ۲]
زنان خانه دار یا کدبانویان رومی همه ساله به افتخار این ایزدبانو جشن باشکوهی برگزار می کردند که آیین اسرار ( Mysteries ) نامیده می شد. شرکت کردن مردان در «آیین اسرار بونادئا» ممنوع بود و حضور مرد در این مراسم، بی حرمتی و توهین بزرگی نسبت به مقدسات محسوب می شد. [ ۱]
این مناسک مخصوص در تاریخ چهارم دسامبر هر سال برگزار می شد، و تنها شرکت کنندگان آن زنان بودند و حتی در آن از وجود نقاشی ها یا حکاکی هایی که مردان یا حیوانات نر را نشان می دادند، منع می شد. همچنین به کارگیری واژه «شراب» و «گل تلفونی» ، در این مراسم ممنوع بود. چرا که بونادئا یک بار توسط ایزد فانوس Faunus با چوب یا ساقه گل تلفونی و در حالیکه مست بود، مورد ضرب و شتم قرار گرفته بود. [ ۲] در این مورد به بخش افسانه ها در ذیل توجه فرمائید.