بنای بر قبور

[ویکی فقه] این مقاله درباره باقی نهادن ساختمان های موجود یا ایجاد سازه جدید بر قبور می باشد.
بنا، مصدر ریشه «ب ـ ن ـ ی» به معنای ساختن و نیز ساختمان و جمع آن «ابنیه» است.
بنای بر قبور به مفهوم گسترش یافته آن در روزگار پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم در چند مورد اتفاق افتاده است. او پس از دفن فاطمه بنت اسد در بخشی از بنای مسجد، بنای آن بخش را باقی نهاد. هم زمان با صلح حدیبیه نیز بنا یا مسجدی بر قبر ابوبصیر به دست ابوجندل ساخته شد و پیامبر از این کار نهی ننمود.
بنای قبر پیامبر
بعد از وفات رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم نیز ساخت بنای جدید بر قبور، با ساختن بناهایی بر قبر ایشان گسترش یافت. او در خانه خویش دفن شد و پس از دفن، به درخواست عایشه، برای نخستین بار دیواری به دست خلیفه دوم میان خانه عایشه و مدفن پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم ساخته شد. از آن زمان، ساخت بنای مرقد نبوی و گسترش آن روز به روز سرعتی بیشتر یافت. ولید بن عبدالملک (حک: ۸۶-۹۶ق.) با هدف گسترش مرقد، خانه پیامبر را ویران کرد و در تجدید بنا، محوطه پیرامون قبر را به آن افزود و حجره او را با رخام تزیین نمود. در دوران متوکل (حک: ۲۳۲-۲۴۷ق.) و مستعصم عباسی (حک: ۶۴۰-۶۵۹ق.) نیز این حجره بازسازی شد. به سال ۶۵۶ق. با مصالح ارسالی از سوی امیر مصر، ملک منصور ایبک صالحی، مرقد نبوی تعمیر و تزیین شد و نخستین قبه به نام «القبة الزرقاء» بر حجره شریفه نصب گشت. در سال های ۷۶۵، ۸۵۳، ۸۸۱، ۸۸۷ و ۸۹۱ ق. به دست خلفای بنی عباس و عثمانی ها، این بنا بازسازی شد و قبه هایی به آن افزوده گشت. اعتراض نکردن مسلمانان به این بازسازی ها و گسترش بناهای مرقد حضرت، با وجود اهمیت فوق العاده توحید و حساسیت صحابه در انجام ندادن اعمال شرک آلود، نشانه درستی رفتار این حاکمان و پیوسته بودن این سیره میان مسلمانان است.
ساخت بنا بر قبور صحابه
...

[ویکی شیعه] بنای بر قبور، اصطلاحی است به معنای ایجاد هرگونه بنا و سازه بر روی قبر مردگان. حکم شرعی ساختن بنا بر قبور از اختلافات شیعیان و اهل سنت از یک سو و وهابیون در سوی دیگر است. مذاهب اسلامی و به خصوص شیعیان در طول قرن ها بر قبور بزرگان و پیشوایان و برخی علمای دینی بنایی ساخته اند. این امر -با توسعه مفهومی که نزد وهابیت دارد- سابقه تاریخی دارد و پیشینه آن به صدر اسلام باز می گردد و بنابر شواهد تاریخی با اعتراض صحابه و تابعین نیز رو به رو نشده است. وهابیون معتقدند که ساخت بنا بر قبر اموات، به نوعی زمینه ساز عبادت آنها و شرک در عبادت است.
بنای بر قبور به دلیل طرح مباحث فراوان فقهی، کلامی و تاریخی درباره آن به یک اصطلاح بدل شده است. این اصطلاح شامل هر نوع ساخت و ساز بر روی قبور از جمله قُبّه(گنبد)، بقعه(بارگاه)، ضریح، مسجد و حتی به نظر برخی، قراردادن سنگ در اطراف قبر می شود.
اصطلاح بنای بر قبور، شامل بنای موجود پیش از دفن نیز می گردد. بنابراین، برخلاف معنایی که از آن به ذهن می رسد، باقی گذاردن سازه هایی را که قبل از دفن ساخته شده نیز شامل می شود.

[ویکی حج] بنای بر قبور به معنای باقی نهادن ساختمان های موجود یا ایجاد سازه جدید بر قبور از جمله: قبّه، ضریح، مسجد و حتی به باور برخی، قرار دادن چند سنگ در پیرامون قبر می باشد.
بنای بر قبور از زمان پیامبر اسلام(ص) در چند مورد اتفاق افتاده و بعد از رحلت پیامبر(ص) نیز با ساخت بنا بر قبر ایشان گسترش یافته و با بنا بر قبور صحابه و امامان اهل سنت ادامه پیدا کرده است. به گزارش سفرنامه نویسان امامان مدفون در بقیع نیز صاحب بقعه و بارگاه بوده اند و گزارشاتی نیز از بقعه دیگر ائمه(ع) و امام زادگان نیز مستند تاریخی دارد.
حکم شرعی ساختن بنا بر قبور از اختلافات شیعیان و اهل سنت با وهابیت است؛ وهابیان معتقد به وجوب تخریب و از بین بردن بناها و آرام گاه ها و حرمت ساخت ضریح و بقعه و ... بر روی قبور هستند، آنها این موارد را نوعی شرک در عبادت و زمینه ساز عبادت مردگان می دانند، و با همین اعتقاد اقدام به تخریب قبور ائمه بقیع و قبر امام حسین(ع) و دیگر ائمه و بزرگان دین کرده اند.