[ویکی فقه] آیه نفی سبیل. آیه ۱۴۱ نساء، درباره نفی هرگونه سلطه کافران بر مسلمانان که به آیه نفی سبیل معروف می باشد، بحث می کند.
به آیه ۱۴۱ سوره نساء (به دلیل بخش آخر آیه) «آیه نفی سبیل» می گویند.
آیه مربوطه
(الذین یتربصون بکم فان کان لکم فتح من الله قالوا الم نکن معکم وان کان للکافرین نصیب قالوا الم نستحوذ علیکم ونمنعکم من المؤمنین فالله یحکم بینکم یوم القیامة ولن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا)؛" همانان که مترصد شمایند پس اگر از جانب خدا به شما فتحی برسد می گویند مگر ما با شما نبودیم و اگر برای کافران نصیبی باشد می گویند مگر ما بر شما تسلط نداشتیم و شما را از (ورود در جمع) مؤمنان باز نمی داشتیم پس خداوند روز قیامت میان شما داوری می کند و خداوند هرگز بر (زیان) مؤمنان برای کافران راه (تسلطی) قرار نداده است ".
نساء/سوره۴، آیه۱۴۱.
کلمه «سبیل» از قبیل «نکره در سیاق نفی» است و معنای عموم می دهد. بنابراین، آیه هرگونه استیلا و سلطه کافران بر مؤمنان را ناشدنی می داند.
عدم سلطه تشریعی
...
به آیه ۱۴۱ سوره نساء (به دلیل بخش آخر آیه) «آیه نفی سبیل» می گویند.
آیه مربوطه
(الذین یتربصون بکم فان کان لکم فتح من الله قالوا الم نکن معکم وان کان للکافرین نصیب قالوا الم نستحوذ علیکم ونمنعکم من المؤمنین فالله یحکم بینکم یوم القیامة ولن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا)؛" همانان که مترصد شمایند پس اگر از جانب خدا به شما فتحی برسد می گویند مگر ما با شما نبودیم و اگر برای کافران نصیبی باشد می گویند مگر ما بر شما تسلط نداشتیم و شما را از (ورود در جمع) مؤمنان باز نمی داشتیم پس خداوند روز قیامت میان شما داوری می کند و خداوند هرگز بر (زیان) مؤمنان برای کافران راه (تسلطی) قرار نداده است ".
نساء/سوره۴، آیه۱۴۱.
کلمه «سبیل» از قبیل «نکره در سیاق نفی» است و معنای عموم می دهد. بنابراین، آیه هرگونه استیلا و سلطه کافران بر مؤمنان را ناشدنی می داند.
عدم سلطه تشریعی
...
wikifeqh: آیه_نفی_سبیل
[ویکی شیعه] آیه نفی سبیل. آیه نفی سَبیل، اشاره به بخش آخر آیه ۱۴۱ سوره نساء، برای اثبات قاعده نفی سبیل که کاربرد زیادی در فروعات احکام، عبادات و معاملات دارد. آیه در حکمی قطعی و دائمی، هر گونه سلطه و برتری کافران بر مؤمنان را نفی کرده و بر این اساس، مؤمنان نیز حق پذیرفتن سلطه کافران را ندارند و باید با آن مقابله کنند.
حکم در این آیه، تشریعی است و کافران هیچ گونه حقی در برابر مؤمنان ندارند. مراد از مؤمنان کسانی هستند که ملتزم به لوازم ایمان بوده و با وحدت و تمسک به خداوند از تفرقه و تنازع خودداری کنند. برخی این حکم را در دنیا و برخی در آخرت دانسته اند چنانکه برخی با تمسک به عموم آیه، نفی تسلط کافران را به صورت مطلق و در دو جهان نافذ می دانند؛ همان طور که با استناد به عموم آیه، نفی تسلط را در تمامی زمینه های نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دانسته اند.
میرزای شیرازی در نهضت تنباکو و علمای زمان فتحعلی شاه در جهاد علیه روسیه با استناد به این آیه و برداشت قاعده نفی سبیل، حکم تحریم و جهاد صادر کردند. برای این آیه، تأییداتی از آیات دیگر قرآن و روایات و حتی حکم عقل ذکر شده است.
حکم در این آیه، تشریعی است و کافران هیچ گونه حقی در برابر مؤمنان ندارند. مراد از مؤمنان کسانی هستند که ملتزم به لوازم ایمان بوده و با وحدت و تمسک به خداوند از تفرقه و تنازع خودداری کنند. برخی این حکم را در دنیا و برخی در آخرت دانسته اند چنانکه برخی با تمسک به عموم آیه، نفی تسلط کافران را به صورت مطلق و در دو جهان نافذ می دانند؛ همان طور که با استناد به عموم آیه، نفی تسلط را در تمامی زمینه های نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دانسته اند.
میرزای شیرازی در نهضت تنباکو و علمای زمان فتحعلی شاه در جهاد علیه روسیه با استناد به این آیه و برداشت قاعده نفی سبیل، حکم تحریم و جهاد صادر کردند. برای این آیه، تأییداتی از آیات دیگر قرآن و روایات و حتی حکم عقل ذکر شده است.
wikishia: آیه_نفی_سبیل