افغانی (رمان). افغانی
رمانی نوشتهٔ عارف فرمان، اهل افغانستان است که به زندگی یک مهاجر افغان در ایران پرداخته است. این رمان به
پشتو و
کردی ترجمه شده است. [ ۱]
رمان افغانی روایت
مهاجرت یک شهروند افغانستان در
کشور همسایه، ایران است. این رمان نزدیک به یک دهه از زندگی افغان ها در ایران را روایت می کند. رمان با روی کار آمدن
ببرک کارمل شروع می شود و تا روی کارآمدن دکتر نجیب الله به قدرت، ادامه می یابد. علی، شخص اول داستان، در دورهٔ حکومت کمونیست ها دانشجوی ادبیات فارسی دانشگاه کابل است که در اثر نشست و برخاست با ادیب، حامد، فروزان و همهٔ دختران و پسران دانشکده می خواستند یک شبه رژیم کارمل را سرنگون کنند. نتیجه؛ گرفتار آمدن برخی از رفقا و متواری شدن دیگران بود. علی می گریزد. پدرش را به جای او یک ماه در زندان نگه می دارند و شکنجه می کنند. پدر پس از آزادی به فرزند می گوید: «تو را به
پاکستان می فرستم، از آن جا برو ایران، برایت زندگی کن!» ( ص ۱۳. ) [ ۲] علی، راوی رمان که دانشجو و مبارز سیاسی ضد نظام افغانستان است، برای نجات جانش مجبور به ترک وطن می شود و به صورت قاچاقی به پاکستان و از آن جا به ایران مهاجرت می کند.
بخش اعظم
کتاب شرح مهاجرت علی در ایران می باشد. علی که درس خوانده و باسواد است، هر جا که می رود مورد توهین قرار می گیرد و با عنوان بی سواد، متجاوز، قاچاق بر و معتاد، رانده می شود. راوی فکر می کند به سرزمینی آمده که در آن « اسلام مرز ندارد» اما هر جا که می رود با مرز رو به رو می شود. [ ۳]
افغانی (واحد پول). افغانی واحد پول کشور افغانستان است. هر افغانی، به صد پول تقسیم می شد. مسئولیت کنترل این یکای پول بر عهدهٔ
بانک مرکزی افغانستان است. 085
افغانی اصلی ( کد ISO 4217: AFA ) در سال ۱۹۲۵ میلادی معرفی شد و جایگزین روپیهٔ افغانستان گردید که تا سال ۱۸۹۱ میلادی مورد استفاده قرار گرفت. ۲۰ افغانی پیش از تقسیم به ۱۰۰ ضربان، برابر با یک امانی بود. نرخ تبدیل از روپیه بر اساس محتویات نقرهٔ آخرین سکه های روپیه و نخستین سکه های افغانی، گاهی ۱ افغانی = ۱ روپیه ۶ پیزا نقل می شود. افغانی در شروع حاوی ۹ گرم نقره بود.
به جز در جنگ جهانی اول،
نرخ ارز خارجی توسط بازار آزاد انتخاب شده است. با این وجود، برای برخی دوره ها، یک رژیم نرخ ارز دوگانه در افغانستان وجود دارد: یک نرخ ارزان قیمت که توسط بانک
مرکزی مقرر شده بودجه و یک نرخ ارزان قیمت در بازار آزاد است که با اعمال اجازه و تقاضا در بازار پول کابل به نام سرای شاهزاده تعیین می شد. به عنوان مثال، برای جلوگیری از نوسانات نرخ ارز، نرخ ارز ثابتی در سال ۱۹۳۵ توسط
بانک ملی افغانستان به تصویب رسید که پس از آن سیستم عامل قانونی نرخ و ذخیرهٔ رسمی کشور برای داشتن دارایی بودجه است. بانک ملی با مبادلهٔ افغانی در ۴ افغانی در مقابل ۱ روپیهٔ هند در سال ۱۹۳۵ موافقت کرد. پس از تأسیس افغانستان بانک به عنوان بانک مرکزی افغانستان، چنین نرخ ارزان رسمی ترجیحی همچنان ادامه دارد. این بانک سعی کرد نرخ رسمی خود را نزدیک به نرخ ارز سرای شاهزاده نگه دارد، اما شکست بین نرخ ارز رسمی و بازار آزاد در دههٔ ۱۹۸۰ و در طول جنگ داخلی پس از آن افزایش یافته است.
افغانی در سال ۱۹۷۳ با ۶۷ افغانی به یک
دلار آمریکا معامله شد. پس از شروع جنگ داخلی در سال ۱۹۹۲، ۱ دلار آمریکایی ۱۶٬۰۰۰ افغانی خرید و فروش می شد. اسکناس دورهٔ سلطنت ظاهرشاه از سال ۱۹۹۱ متوقف شد و پس از ایجاد یک دولت ناکارآمد و آغاز جنگ داخلی، جنگ سالاران و جناح های مختلف، قدرت های خارجی و جاعلان هر کدام اسکناس افغانی خود را ساخت تا از این طریق تحت فشار قرار دهد، بدون توجه به استاندارد سازی یا تکرار شمارهٔ سریال.
در دسامبر ۱۹۹۶، اندکی پس از تسلط
طالبان بر روی افغانستان، احسان الله احسان، رئیس بانک مرکزی طالبان، بیشتر اسکناس های افغانی در گردش را بی ارزش اعلام کرد. احسان این شرکت را به ارسال محموله های نو اسکناس افغانی برای رئیس جمهور برکنار شده
برهان الدین ربانی در شمال تخار متهم کرد. نرخ ارز در زمان اعلام احسان ۲۱٬۰۰۰ افغانی به یک دلار آمریکا بودجه. سپس به ۴۳٬۰۰۰ افغانی نسبت به دلار کاهش یافت. عبدالرشید دوستم، تا سال ۱۹۹۸ یک منطقهٔ خودمختار را در شمال افغانستان کنترل می کرد، پول خود را نیز برای منطقه خود چاپ کرد.
