ارادان

آرادان. آرادان یا اَرادان یکی از شهرهای ایران در استان سمنان است. از نام های قدیمی این شهر می توان به «اردهان» و «اَردوان» اشاره کرد و در زبان محلی به نام «اَرادون» نامیده می شود.
سابقاً، شهر آرادان دارای قلعه تاریخی بوده که در حال حاضر وضعیت مناسبی ندارد. قلعه تاریخی آرادان، یکی از قدیمی ترین قلاع ایران زمین بوده است. در دوره های مختلف تاریخی به علت مرکزیت حاکم نشین خوار ( گرمسار فعلی ) و ادامه روندهای نظامی، سیاسی و اداری موجب اهمیت این شهر بوده است. بنابراین، با توجه به پژوهش ها و فرضیات صورت گرفته، به نظر می رسد قلعه مزبور دارای کارکرد سیاسی و اداری بوده است. [ ۵] محمود احمدی نژاد، ششمین رئیس جمهور ایران، در این شهر به دنیا آمده است.
آرادان در گذشته مرکز گرمسار یا به اصطلاح آن زمان حاکم نشین خوار بود . این شهر در دوران پارت ها هم جزو مناطق مهم آن ها به شمار می رفته و در تاریخچه گرمسار در دوره امپراطوری اشکانیان نام آرادان آمده است. این احتمال وجود دارد که تعریف شده نام اردوان بوده باشد و به قول احمد کسروی در کتاب اسامی شهرها نام آرادان بمعنی جایگاه رادان آمده است. در سفرنامه ناصر الدین شاه «اردوان» و نام اصیلش «اردون» آمده و از عهد اردوان اشکانی و اردشیر بابکان ساسانی باید باقی مانده باشد. قلعه آرادان که امروزه خرابه ای از آن باقی مانده است، طبق احتمالاتی به دوران اشکانیان تخمین زده می شود و نشان از بنیاد این شهر به قبل از اسلام به ایران دارد. [ ۶]
در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران در وصف آرادان چنین آمده است:
«آرادان - قصبه مرکز دهستان ارادان - بخش گرمسار - شهرستان دماوند. ۱۴ ک شمال خاور گرمسار - ۲ک جنوب راه شوسه شمال راه آهن گرمسار به سمنان - درجلگه معتدل - سکنه ۲۵۰۳ - شیعه - فارسی. رودخانه حبله رود - غلات پنبه، بن شن، انار، انجیر، انگور، شغل زراعت. راه فرعی به ایستگاه یاتری و راه شوسه دارد. شعبه بهداری - دبستان - صندوق پست - تلفن دارد. از آثار قدیمی قلعه خرابه و ساختمان امامزاده سلطان شاهنظر است. مزارع - سرآسیاب - میرزا علی آقا - امیرمحمدی - امامزاده خلیل الله - ماشین خانه - جز این ده می باشد»[ ۷]
در کتاب وجه تسمیه شهرها و روستاهای ایران در وصف آرادان آمده است:
«آرادان در ۱۴ کیلومتری مشرق گرمسار واقع شده و باید از زمان اردوان اشکانی و اردشیر بابکان ساسانی باقیمانده باشد. در مورد نام آن دو روایت مشاهده گردیده است: الف - شاید تحریف شده اردوان باشد. ب - ارادان بمعنی جایگاه رادان می باشد». [ ۸]

آرادان. امامزاده شاه سلطان نظر، شهری در استان سمنان، شهرستان گرمسار، و مرکز اداری بخش آرادان. با ارتفاعی حدود ۸۷۵ متر، در دشتی در۱۴.۵کیلومتری شمال شرقی گرمسار و ۴کیلومتری شمال غربی کهن آباد، کنار آزادراه تهران به دامغان، قرار دارد. اقلیم آن معتدلِ مایل به گرم و خشک و جمعیت آن ۴,۹۶۸ نفر است (۱۳۸۵).