احمد تفضلی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] احمد تفضّلی، ایران شناس، استاد زبانهای ایرانی دانشگاه تهران و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود.
در ۱۶ آذر ۱۳۱۶ در اصفهان به دنیا آمد، دوران دبستان و دبیرستان را در تهران گذراند و در ۱۳۳۵ ش از دبیرستان دارالفنون دیپلم ادبی گرفت. دوره کارشناسی زبان وادبیات فارسی رادر ۱۳۳۸ش در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران با رتبه اول به پایان رساند و بلافاصله دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی را در همان جا آغاز کرد. در ۱۳۴۰ ش وارد دوره کارشناسی ارشد مدرسه مطالعات زبانهای شرقی و افریقایی دانشگاه لندن شد و در ۱۳۴۴ ش این دوره را با موفقیت به پایان رساند. پیش از بازگشت به ایران، در پاریس دوره ای برای تحقیق گذراند. در ۱۳۴۵ش با پایان نامه «تصحیح و ترجمه سوتْکَرْنَسْک و ورشْت مانْسَرنَسْک از دینکرد ۹ و سنجش این دو نَسْک با متنهای اوستایی»، به راهنمایی دکتر صادق کیا ، در رشته زبانهای باستانی، از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران دکتری گرفت. او با زبان عربی کاملاً آشنا بود و به زبانهای انگلیسی، فرانسه و آلمانی نیز تسلط کامل داشت و روسی را به آن اندازه که در مطالعاتش بدان نیاز داشت می دانست. با این که رشته تخصصیِ تحصیلات عالی او فرهنگ و زبانهای باستانی ایران بود، به ادبیات فارسی تسلط کامل داشت و همین موضوع برغنای نوشته های علمی وی افزوده است.
مناصب استاد
تفضّلی از ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۵ ش در استخدام اداره فرهنگ عامه (از ادارات وزارت فرهنگ و هنر سابق) بود. از ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ ش به عنوان پژوهشگر در «بنیاد فرهنگ ایران» به تحقیق پرداخت و به این همکاری تا سالهای نخستین خدمتش در دانشگاه تهران ادامه داد. در ۱۳۴۷ ش استادیار فرهنگ و زبانهای باستانی و رسماً عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد. در همان سال به مدت یک سال به فرانسه رفت و در تهیه ترجمه دینکرد سوم به زبان فرانسه با ژان دومناش همکاری کرد. در ۱۳۵۲ ش به رتبه دانشیاری و در ۱۳۵۷ ش به رتبه استادی نایل شد و تا واپسین روز زندگیش به خدمت در دانشگاه تهران ادامه داد. در ۱۳۵۴ ش نیز فرصت مطالعاتی خود را به مدت یک سال در آلمان گذراند. حدود ده سال ریاست بخش دانشجویان خارجی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران را بر عهده داشت. از ۱۳۷۰ ش عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و از ۱۳۷۳ ش به بعد معاون علمی و پژوهشی آن جا بود.
عضویت مجامع علمی
تفضّلی عضو چندین مجمع علمی داخلی و خارجی بود، از جمله: انجمن آسیایی (فرانسه، از ۱۳۵۰ ش /۱۹۷۱)؛ انجمن بین المللی کتیبه های ایرانی (انگلستان، از ۱۳۵۱ ش /۱۹۷۲)؛ کمیته بین المللی آکتاایرانیکا ( بلژیک ، از۱۳۶۰ ش /۱۹۸۱)؛ هیئت مؤسس انجمن آثار ملی ( ایران ، از ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰ ش)؛ و شورای علمی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی (ایران، از ۱۳۶۶ ش).احمد تفضّلی طی خدمات علمی و دانشگاهی خود، جز شرکت در همایشهای متعدد ایران شناسی در داخل و خارج از کشور و عرضه مطالب ارزنده در آنها، چندبار نیز به دعوت دانشگاههای معتبر خارج برای ایراد سخنرانی یا تدریس به کشورهای دیگر سفر کرد، بدینقرار: در تابستان ۱۳۶۳ و ۱۳۶۴ ش به دعوت دانشگاه کپنهاک به دانمارک، در پاییز ۱۳۶۷ ش به دعوت دانشگاه توکیو به ژاپن، در اسفند و فروردین ۱۳۷۰ـ ۱۳۷۱ به دعوت مدرسه مطالعات عالیِ دانشگاه سوربون پاریس به فرانسه، در تابستان ۱۳۷۱ ش به دعوت دانشگاه پکن به چین، در تابستان ۱۳۷۳ ش به دعوت دانشگاه سن پترزبورگ به روسیه و در اسفند و فروردین ۱۳۷۴ـ۱۳۷۵ به دعوت دانشگاه هاروارد به امریکا.
وفات استاد
...

پیشنهاد کاربران

احمد تفضّلی ( زادهٔ ۱۶ آذر ۱۳۱۶  در اصفهان  –   درگذشتهٔ ۲۴ دی ۱۳۷۵  در تهران ) زبان شناس، ایران شناس، پژوهشگر، مترجم و متخصص زبان پارسیگ، پارتی و استاد زبان های باستانی در دانشگاه تهران بود. وی عضو شورای علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی از سال ۱۳۶۶ و معاون علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی از سال ۱۳۷۰ بود. تفضلی در زمینهٔ زبان های ایرانی میانه به ویژه پارسیگ و پارتی، در پهنهٔ بین المللی یکی از معدود صاحب نظران به شمار می آمد.
...
[مشاهده متن کامل]

او در روز ۲۴ دی ۱۳۷۵ هنگامی که با خودروی خود از دانشگاه به خانه اش می رفت، ناپدید و چند ساعت بعد جنازه او پیدا شد. این قتل هم زمان با کشتارِ شماری از پژوهشگران و روشنفکران رخ داد. از او به عنوان قربانی قتل های زنجیره ای نام برده می شود.
احمد تفضلی در ۱۶ آذر سال ۱۳۱۶ در اصفهان زاده شد. تحصیلات مقدّماتی را در تهران گذراند و در سال ۱۳۳۵ با دریافت مدال درجهٔ اوّل فرهنگ از دارالفنون دیپلم ادبی گرفت. در سال ۱۳۳۸ دانشکدهٔ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران را با احراز رتبهٔ اول به پایان برد. در سال ۱۳۴۰ به انگلستان رفت و وارد رشتهٔ فرهنگ و زبان های باستانی ایران در مدرسهٔ زبان های شرقی دانشگاه لندن شد و در سال ۱۳۴۴ فوق لیسانس گرفت. پیش از بازگشت به ایران دورهٔ تحقیقی کوتاهی را هم در پاریس گذراند. در ۱۳۴۵ در رشتهٔ زبان های باستانی از دانشگاه تهران درجهٔ دکتری گرفت. موضوع پایان نامهٔ او تصحیح و ترجمهٔ سوتکرنسک و ورشت مانسرنسک از دینکرد و سنجش این دو نَسک با متن های اوستایی، به راهنمایی صادق کیا بوده است. از ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۵ ضمن تحصیل، به عنوان پژوهشگر در استخدام ادارهٔ فرهنگ عامه بود. از ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ در بنیاد فرهنگ ایران، به تحقیق پرداخت. در ۱۳۴۷ به تدریس در دانشگاه تهران مشغول شد. در ۱۳۷۰ عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی و از سال ۱۳۷۳ معاون علمی و پژوهشی این فرهنگستان بود. تفضلی افزون بر این که یکی از صاحب نظران در زمینهٔ زبان های باستانی ایران بود، به زبان عربی کاملاً آشنا بود و به زبان های انگلیسی و فرانسوی و آلمانی و ادبیات فارسی تسلّط کامل داشت و همچنین با روسی نیز آشنا بود.
تفضلی در ساعت ۱۲ و نیم روز ۲۴ دی ماه ۱۳۷۵ دفتر کارش را در دانشگاه تهران ترک کرد و راهی منزلش در شمیران شد، امّا هرگز به منزل نرسید. او در همان روز به طرز مشکوکی در خیابان به قتل رسید. قتل او در دنبالهٔ پروندهٔ سرکوب روشنفکران و قتل های زنجیره ای ایران به شمار می رود. احسان یارشاطر اذعان داشت احمد تفضلی به دلیل همکاری با بنیاد ایرانیکا ( به سرویراستاری احسان یارشاطر ) به دستور مسئولان جمهوری اسلامی ترور شد.

احمد تفضلی
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/احمد_تفضلی
دکتر احمد تفضلی ( ۱۳۱۶ اصفهان - ۲۴ دی ۱۳۷۵ تهران ) ، زبان شناس و متخصص زبان پهلوی و استاد زبان های باستانی در دانشگاه تهران.
زندگینامه [ویرایش]
احمد تفضلی در سال ۱۳۱۶ در اصفهان متولد شد. دیپلم ادبی از دارالفنون، کارشناسی زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران با احراز رتبهٔ اول، شروع دکتری ادبیات فارسی در دانشگاه تهران و ادامهٔ آن در رشتهٔ فرهنگ و زبان های باستانی در مدرسهٔ زبان های شرقی و مطالعات آفریقایی دانشگاه لندن، دوره ای در پاریس در محضر دومناش و اخذ درجه دکتری در فرهنگ و زبان های باستانی در تهران، خلاصه ای از کارنامهٔ تحصیلی اوست.
...
[مشاهده متن کامل]

تفضلی در سال ۱۳۴۷ پس از پژوهش گری در ادارهٔ فرهنگ عامه و در بنیاد فرهنگ ایران، رسماً به هیئت علمی دانشگاه تهران پیوست و در حقیقت خانه اش را بازیافت. معلمی دانش مند و موفق که همیشه به استادی دانشگاه تهران افتخار می کرد و در حقیقت افتخار دانشگاه تهران بود. در بنیاد شاهنامه همکار استادانی چون مجتبی مینوی، عباس زریاب خویی و محمدامین ریاحی بود. با دانشنامه ایرانیکا و دائرةالمعارف بزرگ اسلامی همکاری داشت و مقاله های مهمی را در زمینه های مرتبط با زبان های باستانی ایرانی و جامعه ایران دوره ساسانی، برای این دانشنامه ها تألیف کرد. عضویت چندین مجمع علمی داخل و خارج را به عهده داشت. در سال ۱۳۷۰ عضویت پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی را پذیرفت. سه جلد از کتاب هایش جوایز کتاب سال را به دست آورد. از طرف آکادمی فرانسه ؛ جایزه معروف گیرشمن ؛ به او اهدا گردید و دانشگاه سن پترزبورگ در سال ۱۹۹۶ به او دکترای افتخاری داد.
افزون بر این، احمد تفضلی ویژگی هایی برجسته نیز از لحاظ اخلاقی، علمی و عملی داشت که او را بدل به یک شخصیت فرهنگی کم نظیر می کرد: اندیشه و روشی عالمانه داشت، برنامه ریز بود و سازنده، سخت کوش و پرکار و همیشه با روی خوش پاسخ گو و سایه دار بود، «جوان پرور» و دوست داشت استعدادهای جوان را ببالاند. در مسائل علمی کمال طلب بود و در این زمینه به هیچ وجه به کم و ناقص بسنده نمی کرد. در جلسات کم سخن می گفت، ولی همیشه آخرین و منطقی ترین نظر را می داد. در مقاله های خود به اختصار قایل بود و تنها اگر سخنی تازه برای گفتن و مطلبی نو برای نوشتن داشت، لب می گشود و قلم بر می گرفت. انسانی خردگرا بود ولی به موقع، احساساتی به لطافت باران بهاری داشت. از شعر خوب لذت می برد و درجوار کارهای علمی، رُمان می خواند و با موسیقی دم ساز بود و آهنگ دیلمان آهنگ محبوب او. به علم و عالم احترام خاصی می گذاشت و دانش مندان و استادان خود را سخت بزرگ می داشت و خود نیز همیشه مورد احترام بزرگان بود.
در روز ۲۴ دی ماه ۱۳۷۵ هنگامی که با اتومبیل خود از دانشگاه تهران به سوی خانه اش در حرکت بود، حدود ساعت ۲ بعد از ظهر در شمیران ناپدید شد و حدود ساعت ۹ شب ماموران گشت پاسگاه انتظامی باغ فیض، جسد او را در کنار اتومبیلش پیدا کردند. وی از قربانیان قتل های زنجیره ای به شمار می رود.
منابع [ویرایش]
برگرفته از کتاب یادنامه اخمد تفضلی
ویکی پدیای انگلیسی
احمد تفضلی ( ۱۳۱۶ ۱۳۷۵ ) ایرانشناس، ژالهٔ آموزگار
پایگاه اینترنتی معرفی استاد احمد تفضلی و آثار او
[نهفتن]
ن • ب • و
قتل های زنجیره ای ایران
کشته شدگان
داریوش فروهر • پروانه اسکندری • محمد مختاری • محمدجعفر پوینده
متهمان رسمی
سعید امامی • مصطفی کاظمی • مهرداد عالیخانی • خسرو براتی • علی روشنی • محمود جعفرزاده • علی محسنی • حمید رسولی • محمد عزیزی • اصغر سیاح • ابوالفضل مسلمی • مصطفی هاشمی • محمدحسین اثنی عشر • علی صفایی پور • علی ناظری
کشته های نسبت داده شده ( فعالان سیاسی یا فرهنگی )
کاظم سامی • علی اکبر سعیدی سیرجانی • حسین برازنده • احمد خمینی • احمد میرعلائی • غفار حسینی • احمد تفضلی • ابراهیم زال زاده • پیروز دوانی • حمید حاجی زاده • مجید شریف
کشته های نسبت داده شده ( فعالان دینی )
هایک هوسپیان مهر • مهدی دیباج • ملامحمد ربیعی • فاروق فرساد
کشته های نسبت داده شده ( دیگران )
سیامک سنجری • فاطمه قائم مقامی • اشرف السادات برقعی
ترورهای بیرون از کشور
شهریار شفیق • غلامعلی ‏اویسی • عبدالرحمن برومند • شاپور بختیار • فریدون فرخزاد • غلام حسین نقدی • کاظم رجوی • صادق شرفکندی • همایون اردلان • فلاح عبدلی • نوری دهکردی
متهمان ترورهای بیرون از کشور
انیس نقاش • فریدون بویراحمدی • محمد آزادی • علی وکیلی راد • عبدالرحمان بنی هاشمی • کاظم دارابی • عباس حسین راحیل • محمد یوسف امین • علی فلاحیان • علی اکبر ولایتی
دیگر متهمان نسبت داده شده
علی فلاحیان • قربانعلی دری نجف آبادی • غلامحسین محسنی اژه ای • روح الله حسینیان
نوشتارهای وابسته
فرج سرکوهی • ترور میکونوس • بمب گذاری آمیا
رده های صفحه: ایران شناسان اهل ایرانزادگان ۱۳۱۶درگذشتگان ۱۳۷۵زبان شناسان اهل ایراناستادان گروه فرهنگ و زبان های باستانی دانشگاه تهرانقتل های زنجیره ای ایرانزبان شناسان اهل اصفهاناعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسیمدفونان در قطعه هنرمندان بهشت زهرا

بپرس