[ویکی فقه] اِبْنِ هَمّامِ اِسْکافی، ابوعلی محمد بن ابی بکر همام بن سهیل بن بیزان، ملقب به کاتب (۲۵۸-۱۹ جمادی الآخر ۳۳۶ق/۸۷۲-۵ ژانویۀ ۹۴۸م)، از محدثان ایرانی تبار امامی مذهب است.
سبب انتساب وی به اسکاف (از نواحی نهروان بین بغداد و واسط) روشن نیست، ولی احتمال می رود نیاکانش که زرتشتی بوده اند، در آن جا سکنی داشته اند.همچنین به سبب انتساب وی به جدش بیزان، سمعانی او را بیزانی خوانده است.
← سابقه گرایش به اسلام
(۱) محمد ابن ادریس، السرائر، قم، ۱۴۱۰ق.(۲) محمدبن علی ابن بابویه، کمال الدین، به کوشش علی اکبر غفاری، تهران، ۱۳۹۰ق.(۳) جعفربن احمد ابن رازی، «نوادر الاثر»، همراه جامع الاحادیث، تهران، ۱۳۶۹ق.(۴) محمدبن علی ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب –علیه السلام-، قم، چاپخانۀ علمیه.(۵) عبدالکریم بن احمد ابن طاووس، فرحه الغری، نجف، ۱۳۶۳ق.(۶) علی بن موسی ابن طاووس، اقبال الاعمال، تهران، ۱۳۹۰ق.(۷) علی بن موسی ابن طاووس، الیقین، نجف، ۱۳۶۹ق/۱۹۵۰م.(۸) جعفربن محمد ابن قولویه، کامل الزیارات، نجف، ۱۳۵۶ق.(۹) ابن ندیم، الفهرست.(۱۰) احمدبن محمد ابوغالب زراری، رساله فی ذکر آل اعین، به کوشش محمدرضا حسینی، قم، ۱۴۱۱ق.(۱۱) الاصول السته عشر، به کوشش حسن مصطفوی، تهران، ۱۳۷۱ق.(۱۲) تاریخ اهل البیت، -علیه السلام-، به کوشش محمدرضا حسینی، قم، ۱۴۱۰ق.(۱۳) التمحیص، منسوب به ابن همام اسکافی، قم، ۱۴۰۴ق.(۱۴) محمدبن حسن حر عاملی، وسائل الشیعه، به کوشش محمد رازی، تهران، ۱۳۸۹ق.(۱۵) علی بن محمد خزاز، کفایه الاثر، قم، ۱۴۰۱ق.(۱۶) احمد بن علی خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.(۱۷) دلائل الامامه، منسوب به ابن رستم طبری، نجف، ۱۳۸۳ق/۱۹۶۳م.(۱۸) الرساله الذهبیه، به کوشش محمد مهدی نجف، قم، ۱۴۰۲ق/۱۹۸۲م.(۱۹) عبدالکریم بن محمد سمعانی، الانساب، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۳ق/۱۹۶۳م.(۲۰) محمدبن حسن طوسی، رجال، به کوشش محمدصادق بحرالعلوم، نجف، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۱م.(۲۱) محمدبن حسن طوسی، الغیبه، قم، ۱۴۱۱ق.(۲۲) محمدبن حسن طوسی، الفهرست، به کوشش محمدصادق بحرالعلوم، نجف، کتابخانۀ مرتضویه.(۲۳) علی بن ابراهیم قمی، تفسیر، به کوشش طیب موسوی جزائری، نجف، ۱۳۸۷ق.(۲۴) عیون المعجزات، منسوب به حسین بن عبدالوهاب، نجف، ۱۳۶۹ق/۱۹۵۰م.(۲۵) حسین بن عبیداللـه غضائری، «تکلمه رساله ابی غالب»، همراه رساله فی ذکر آل اعین (نک : هم ، ابوغالب زراری).(۲۶) کتاب سلیم بن قیس، بیروت، مؤسسه الاعلمی.(۲۷) محمد کشی، معرفه الرجال، اختیار طوسی، به کوشش حسن مصطفوی، مشهد، ۱۳۴۸ش.(۲۸) محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.(۲۹) محمدبن محمد مفید، الامالی، به کوش غفاری و استادولی، قم، ۱۴۰۳ق.(۳۰) محمدبن محمد مفید، المزار، قم، ۱۴۰۹ق.(۳۱) احمدبن علی نجاشی، الرجال، به کوشش موسی شبیری زنجانی، قم، ۱۴۰۷ق.(۳۲) محمدبن ابراهیم نعمانی، الغیبه، به کوشش علی اکبر غفاری، تهران، کتابخانۀ صدوق.
سبب انتساب وی به اسکاف (از نواحی نهروان بین بغداد و واسط) روشن نیست، ولی احتمال می رود نیاکانش که زرتشتی بوده اند، در آن جا سکنی داشته اند.همچنین به سبب انتساب وی به جدش بیزان، سمعانی او را بیزانی خوانده است.
← سابقه گرایش به اسلام
(۱) محمد ابن ادریس، السرائر، قم، ۱۴۱۰ق.(۲) محمدبن علی ابن بابویه، کمال الدین، به کوشش علی اکبر غفاری، تهران، ۱۳۹۰ق.(۳) جعفربن احمد ابن رازی، «نوادر الاثر»، همراه جامع الاحادیث، تهران، ۱۳۶۹ق.(۴) محمدبن علی ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب –علیه السلام-، قم، چاپخانۀ علمیه.(۵) عبدالکریم بن احمد ابن طاووس، فرحه الغری، نجف، ۱۳۶۳ق.(۶) علی بن موسی ابن طاووس، اقبال الاعمال، تهران، ۱۳۹۰ق.(۷) علی بن موسی ابن طاووس، الیقین، نجف، ۱۳۶۹ق/۱۹۵۰م.(۸) جعفربن محمد ابن قولویه، کامل الزیارات، نجف، ۱۳۵۶ق.(۹) ابن ندیم، الفهرست.(۱۰) احمدبن محمد ابوغالب زراری، رساله فی ذکر آل اعین، به کوشش محمدرضا حسینی، قم، ۱۴۱۱ق.(۱۱) الاصول السته عشر، به کوشش حسن مصطفوی، تهران، ۱۳۷۱ق.(۱۲) تاریخ اهل البیت، -علیه السلام-، به کوشش محمدرضا حسینی، قم، ۱۴۱۰ق.(۱۳) التمحیص، منسوب به ابن همام اسکافی، قم، ۱۴۰۴ق.(۱۴) محمدبن حسن حر عاملی، وسائل الشیعه، به کوشش محمد رازی، تهران، ۱۳۸۹ق.(۱۵) علی بن محمد خزاز، کفایه الاثر، قم، ۱۴۰۱ق.(۱۶) احمد بن علی خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.(۱۷) دلائل الامامه، منسوب به ابن رستم طبری، نجف، ۱۳۸۳ق/۱۹۶۳م.(۱۸) الرساله الذهبیه، به کوشش محمد مهدی نجف، قم، ۱۴۰۲ق/۱۹۸۲م.(۱۹) عبدالکریم بن محمد سمعانی، الانساب، حیدرآباد دکن، ۱۳۸۳ق/۱۹۶۳م.(۲۰) محمدبن حسن طوسی، رجال، به کوشش محمدصادق بحرالعلوم، نجف، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۱م.(۲۱) محمدبن حسن طوسی، الغیبه، قم، ۱۴۱۱ق.(۲۲) محمدبن حسن طوسی، الفهرست، به کوشش محمدصادق بحرالعلوم، نجف، کتابخانۀ مرتضویه.(۲۳) علی بن ابراهیم قمی، تفسیر، به کوشش طیب موسوی جزائری، نجف، ۱۳۸۷ق.(۲۴) عیون المعجزات، منسوب به حسین بن عبدالوهاب، نجف، ۱۳۶۹ق/۱۹۵۰م.(۲۵) حسین بن عبیداللـه غضائری، «تکلمه رساله ابی غالب»، همراه رساله فی ذکر آل اعین (نک : هم ، ابوغالب زراری).(۲۶) کتاب سلیم بن قیس، بیروت، مؤسسه الاعلمی.(۲۷) محمد کشی، معرفه الرجال، اختیار طوسی، به کوشش حسن مصطفوی، مشهد، ۱۳۴۸ش.(۲۸) محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.(۲۹) محمدبن محمد مفید، الامالی، به کوش غفاری و استادولی، قم، ۱۴۰۳ق.(۳۰) محمدبن محمد مفید، المزار، قم، ۱۴۰۹ق.(۳۱) احمدبن علی نجاشی، الرجال، به کوشش موسی شبیری زنجانی، قم، ۱۴۰۷ق.(۳۲) محمدبن ابراهیم نعمانی، الغیبه، به کوشش علی اکبر غفاری، تهران، کتابخانۀ صدوق.
wikifeqh: محمد_بن _همام _اسکافی
[ویکی شیعه] محمد بن ابی بکر همام بن سهیل بن بیزان (۲۵۸-۳۳۶ق)، مشهور به اِبْنِ هَمّامِ اِسْکافی و ملقب به کاتب، از علما و محدثان شیعه ایرانی قرن سوم و قرن چهارم هجری قمری و نویسنده کتاب منتخب الانوار فی تاریخ الائمة الاطهار است. او در دوره غیبت صغری، نقش قابل توجهی در تبیین مسائل مربوط به امام زمان(ع) و غیبت آن حضرت و اخبار مربوط به نواب اربعه داشته است.
اسکاف منطقه ای از نواحی نهروان است که بین بغداد و واسط واقع شده است. سبب انتساب ابن همام به اسکاف روشن نیست، ولی احتمال می رود اجداد زرتشتی اش در آنجا سکونت داشته اند. همچنین به سبب انتساب وی به جدش بیزان، برخی او را بیزانی خوانده اند. زادگاه ابن همام دانسته نیست، اما می دانیم که در بغداد سکونت داشته است.
به گفته خطیب بغدادی و طوسی ابن همام در ۳۳۲ق و به گفته نجاشی در ۳۳۶ق درگذشته است. او در بغداد درگذشت و در مقابر قریش به خاک سپرده شد.
اسکاف منطقه ای از نواحی نهروان است که بین بغداد و واسط واقع شده است. سبب انتساب ابن همام به اسکاف روشن نیست، ولی احتمال می رود اجداد زرتشتی اش در آنجا سکونت داشته اند. همچنین به سبب انتساب وی به جدش بیزان، برخی او را بیزانی خوانده اند. زادگاه ابن همام دانسته نیست، اما می دانیم که در بغداد سکونت داشته است.
به گفته خطیب بغدادی و طوسی ابن همام در ۳۳۲ق و به گفته نجاشی در ۳۳۶ق درگذشته است. او در بغداد درگذشت و در مقابر قریش به خاک سپرده شد.
wikishia: ابن_همام_اسکافی