ابن جلجل سلیمان بن حسان اندلسی

[ویکی فقه] «ابن جلجل، سلیمان بن حسان اندلسی، ابوداوود» پزشک و گیاه داروشناس مشهور اندلسی قرن ۴ ق است. به رغم شهرت این پزشک، اطلاعات دقیقی از زندگی او در دست نداریم و مهم ترین منبع ما در این باره، نوشته ابن ابار است که احتمالا آن را از شرح حالی که ابن جلجل خود نوشته، برگرفته است.
وی در قرطبه زاده شد و از ۱۰ سالگی به تحصیل علم پرداخت و از کسانی چون احمد بن فضل دینوری و ابوالحزم وهب بن مسره فقیه و محدث در مراکز گوناگون علمی قرطبه حدیث آموخت و در جوانی از محدثانی مانند احمد بن سعید صدفی و ابوعبدالله محمد بن هلال روایت شنید.در سال ۳۵۸ ق در ۲۶ سالگی ادب عرب و « الکتاب » سیبویه را نزد محمد بن یحیی رباحی ، ادیب و فقیه مشهور اندلس فراگرفت و در همان روزگار، ملازمت ابوبکر بن قوطیه و ابوایوب سلیمان بن ایوب را برگزید.وی از ۱۴ سالگی به پزشکی گرایش یافت. اگرچه از استادان او در این علم ، در منابع ما یاد نشده، ولی با توجه به آنچه ابن ابی اصیبعه به نقل از مقدمه « تفسیر اسماء الادویه المفرده » ابن جلجل آورده است، می توان دانست که وی به ملازمت دانشمندان و پزشکانی که به ریاست حسدای بن شبروط اسرائیلی ، پزشک و وزیر مشهور عبدالرحمان الناصر اموی با نیکلای راهب همکاری می کردند، درآمد و از آنان پزشکی آموخت. وی چندان در آن فن پیش رفت که در ۲۴ سالگی، در پزشکی، صاحب رای و نظر شد و به سبب همین مهارت در پزشکی و داروشناسی، منصب طبابت خاص خلیفه هشام دوم المؤید اموی یافت. پزشک و داروشناس مشهور، ابوعثمان سعید بن محمد بن بغونش در دوران اوج علمی ابن جلجل ، از طلیطله به قرطبه آمد و چندی نزد او دانش آموخت.
تالیفات
۱. تفسیر اسماء الادویة المفردة که بر کتاب « الادویة المفردة » یا « الحشائش دیسقوریدس » نوشته است.۲. مقالة فی ذکر الادویة التی لم یذکرها دیسقوریدس فی کتابه .۳. رساله التبیین فیما غلط فیه بعض المتطببین ، درباره اشتباهاتی که برخی از پزشکان مرتکب می شده اند.۴. مقاله فی ادویه التریاق .۵. طبقات الاطباء و الحکماء ؛ که مهم ترین اثر او می باشد.
منبع
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی(نور)