کلات

در گذشته معروف به [ کلات نادری ] و یکی از مستحکمترین قلعه های شمال خاوری در مرز ایران بود . امروزه یکی از بخشهای شهرستان دره گز میباشد کوهستانی و سردسیر دارای ۹۳ آبادی و در حدود ۱۵۱۸۳ تن جمعیت دارد . محصول کلات : غله و میوه میباشد . قلعه کلات از جاهای دیدنی و عجیب دنیاست . نادرشاه که اکنون عمارتی بنام خورشیده ساخته که اکنون در شرف خرابی است .
قلعه، ده یاقلعه که برروی کوه ساخته شده باشد
( اسم ) ۱ - قلع. مستحکم حصار : ( گذر بر کلات ایچ گونه مکن گران ره روی خام گردد سخن ... ) . ( کنون بر کلات است و با مادرست جهاندار بافر و با لشکرست ) . ۲ - دهی کوچک
[ گویش مازنی ] /kalaat/ از توابع خرم آباد تنکابن

نام دهی از شهرستان چاه بهار است

بندری از دهستان حمدادی بخش لنگه است که در شهرستان لار واقع است ٠

موضعی بجنوب مکران

( اسم ) فنی است از کشتی که حریف را از کمر گرفته چنان بردارند که پایش بلند شود.

[ گویش مازنی ] /tikelaat/ تی کلاد

ده مرکز دهستان دشمن زیاری بخش کهکیلویه شهرستان بهبهان واقع در ۴۵ هزار گزی شمال شوسه آرو به بهبهان . موقع جغرافیایی آن کوهستانی و هوای آن سردسیری و مالاریایی است .

(کَ) [ طبر. ] (اِ.) قلعه یا ده بزرگی که بر سر کوه و یا پشتة بلندی ساخته باشند.

۱. قلعه: تیر تو از کلات فرود آورد هزبر / تیغ تو از فرات برآرد نهنگ را (دقیقی: ۹۵).
۲. ده یا قلعه که بر روی کوه ساخته شده باشد.

کلات یا نادر دژ، شهری است در شمال شرقی استان خراسان رضوی. کلات به نام نادر شاه رقم خورده است. شهری که در میان کوه های هزارمسجد قرار گرفته است و از مشهد تا آن، ۱۴۵ کیلومتر جاده کوهستانی است. این شهر، از شمال به وسیله تپه ماهورهای نسبتاً پست به طول ۱۸۰ کیلومتر با کشور ترکمنستان همجوار است. از جنوب به کوه هزارمسجد و شهرستان مشهد، از شرق به شهرستان سرخس و از سمت غرب به شهرستان درگز محدود می شود.
کلات در لغت به معنی ارگ، بارو و قلعه است و همان گونه که از نامش پیداست، این منطقه هویتش را از نادر می گیرد و فراز و فرودهای تاریخی اش را با نادر تجربه کرده است.
هنگامی که نادرشاه افشار در خراسان به حکومت رسید، ایران با آسیب جدی ضعف حکومت مرکزی روبه رو بود، اما نادر نه تنها این اتحاد را برای ایرانیان به ارمغان آورد بلکه مهاجمان ایران را نیز به عقب راند و کشورگشایی اش را تا هندوستان ادامه داد. او دستور ساخت کاخی را در کلات نادری داد که هم اکنون به عمارت خورشید یا کاخ خورشید مشهور است. او ظاهراً از این کاخ به عنوان محلی برای حفاظت از گنجینه نادر استفاده می کرده است. این کاخ تا پایان عمر نادر نیز نیمه کاره ماند، اما با همین شرایط در مدت زمان حکومت نادر مورد استفاده قرار می گرفت.
سرزمین کلات با توجه به این که در میان کوه قرار گرفته، به سرزمین دژهای نفوذ ناپذیر شهرت دارد و دلیل انتخاب کلات توسط نادر نیز همین نفوذناپذیری آن بوده است. به عبارت بهتر کاخ خورشید، کاخ و گنجینه گنج های نادر بوده است، تخت طاووس، الماس کوه نور، الماس دریای نور و گنج های حاصل از جهانگشایی او به هندوستان که فراوانی آن و گران بهایی ا ش در تاریخ شهره عام است تا جایی که می گویند نادر هنگامی که هند را فتح کرد، در برابر دریافت کلید گنجینه هندیان پذیرفت که حکمرانی را از حاکم هند سلب نکند و او حاکم هند بماند. او سپس گنجینه ای آنچنان ارزشمند با خود به ایران آورد که تا ۳ سال تمام ایرانیان از پرداخت مالیات معاف شدند.

کلات (Kalat)
ایالت سابق پاکستان. اکنون در بلوچستان ادغام شده است. کلات دارای چراگاه های مناسب برای گله های گاو و گوسفند است.