پیشنهاد‌های دکتر افسانه چراغی (١٧)

در داستان خسرو و شیرین نظامی جایی که از نکیسا خنیاگر خسروپرویز نام می برد، در توصیف او می گوید: نکیسانام مردی بود چنگی ( چنگ نواز ) ندیمی خاص، امیری ...

حکیم نظامی در بیتی از منظومه خسرو و شیرین، از زبان شیرین خطاب به خسرو، به نام این پادشاه اشاره کرده است: ز چین تا روم در توقیع نامت قدرخان بنده و قی ...

حکیم نظامی در منظومه خسرو و شیرین هم بیتی دارد در همین معنای زود، فوری و سرپایی: وگر خواهی که اینجا کم نشینم رها کن کز سر پایت ببینم

در این بیت خاقانی هم �آستین افشاندن� و �دست افشاندن� به همان معانی ترک گفتن و روی گرداندن و اعتنا نکردن است: صبح خیزان کآستین بر آسمان افشانده اند پا ...

�گاهِ وجد و سماع، هر یک را بر دو کون، آستین فشان بینی� یعنی در هنگام سماع که حال خوش عارفانه ای به آنها دست می دهد، می بینی که نسبت به دو عالم ( همه ...

سر دست افشاندن یا دست افشاندن علاوه بر معنی رقصیدن و در روی کسی ایستادن، کنایه از ترک گفتن، رد کردن، نخواستن، اعتنا نکردن و روی گرداندن نیز هست؛ مانن ...

اندام علاوه بر این که به معنی عضو بدن است، به این معنی هم هست: کاری به نظام باشد چنانکه گویند اندام گرفت، هر کاری که آراسته و بااصول باشد. پس بی اند ...

نظامی در خسرو و شیرین خود در نژاد شبدیز می گوید: رُهبان فرهنگی به شاپور توضیح می دهد که سنگ سیاهی در غاری که زیر این دِیر است، وجود دارد. مادیان تکاو ...

در خسرو و شیرین نظامی هم آمده که شاپور، چهره خسرو پرویز را روی کاغذی نقش کرد و بر سر راه شیرین روی شاخه درختی چسبانید: بر آن صورت چو صنعت کرد لَختی ب ...

در خسرو و شیرین نظامی هم آمده: به گرداگرد خرگاه کیانی فروهشته نمدهای الانی

سیمین بهبهانی: کسی که �عَظمِ رَمیم� را دوباره انشا کند به لطف، چو کوه می بخشدم شکوه به عرصۀ امتحانِ خویش از شعر معروف: دوباره می سازمت وطن

در خسرو و شیرین نظامی هم در بخش نژاد شبدیز آمده: ز دشت رم گله در هر قرانی به گشن آید تکاور مادیانی

در خسرو و شیرین نظامی در بخش نژاد شبدیز هم آمده: ز دشت رم گله در هر قرانی به گشن آید تکاور مادیانی

شعر معروفِ �سپلشت آید و زن زاید و مهمان برسد� از جناب غلامرضا روحانی، شاعر و طنزپرداز معاصر است.

فریاد داشتن: فریاد برآوردن، با صدای بلند دیگران را آگاه کردن مرا در منزل جانان چه امن عیش چون هردم جرس فریاد می دارد که بربندید محمل ها

به معنی سرزنش از روی نیکخواهی در بیتی از خسرو و شیرین نظامی: درآمد سرگرفته سر گرفته/ عتابی سخت با من درگرفته البته سر گرفته دوم به معنی آغاز کرده

در لیلی و مجنون نظامی، بخش غزل خواندن مجنون نزد لیلی، این بیت آمده: از تشنگی جمالت ای جان/ جو جو شده ام چو خالت ای جان که به معنی تکه تکه شدن و آشفتگ ...