یقطین بن موسی بغدادی

[ویکی فقه] یقطین بن موسی، محدث و از کارگزاران خلافت عباسیان بود.
ابوالحسن یقطین بن موسی بغدادی (د ۱۸۶ق/۸۰۲م)، محدّث و از کارگزاران خلافت عبّاسیان. او در کوفه زاده شد و در همان جا زیست. به دلیل مخالفت با امویان و هواخواهی از عباسیان از سوی مروان حمار (د ۱۳۲ق/۷۴۹م) تعقیب شد. و از این رو همراه خانواده اش به مدینه گریخت. پس از سقوط امویان و قدرت یافتن عباسیان به بغداد آمد. هنگامی که مروان، ابراهیم امام (د ۱۳۱ق/۷۴۸م) را دستگیر و زندانی کرد، پیروان او اندیشیدند که پس از کشته شدن وی از چه کسی فرمان برند. یقطین به عنوان بازرگان از خلیفه خواست اجازه دهد وی با ابراهیم، که به او بدهکار است، دیدار کند و طلب خود را بخواهد. خلیفه پذیرفت. او هنگام دیدار با ابراهیم با رمز گفت: ای دشمن خدا، پس از تو اموالم را از چه کسی بخواهم؟ گفت: از ابن حارثیّه (این، اشاره به سفّاح برادرش بود). یقطین پیام را دریافت. از این رو پس از کشته شدن ابراهیم امام، پیروان او با ابوالعباس سفّاح بیعت کردند. این ماجرا نقش مهم او را در قدرت یافتن عباسیان می نمایاند.
درایت سیاسی
یقطین که هوشمند بود و از درایت سیاسی و قدرت جنگاوری کافی بهره داشت، نزد دو تن از نخستین خلفای عباسی (ابوالعبّاس سفّاح: ۱۰۴-۱۳۶ق/۷۲۲-۷۵۳م و ابوجعفر منصور: ۹۵-۱۵۸ق/۷۱۳-۷۴۴م) پایگاهی بلند یافت. در ۱۶۷ق/۷۸۳م که خلیفه مهدی عبّاسی (۱۲۷-۱۶۹ق/۷۴۴-۷۸۵م) فرمان داد مسجد الحرام در مکه و مسجد النّبی در مدینه بازسازی شود و گسترش یابد، یقطین از سوی خلیفه مأمور اجرای این فرمان گردید. ابن اثیر این رویداد را در ۱۶۴ق/۷۸۱م می داند.
مذهب وی
با این که برخی دربارۀ شیعی بودن او تردید کرده اند، شیعه بودن او قطعی می نماید. به گزارش بیش تر محدّثان و مورخان شیعی، او در پنهان با امام جعفر صادق (علیه السلام) (۸۰ یا ۸۳-۱۴۸ق/۶۹۹ یا ۷۰۲-۷۶۵م) پیوند ارادات داشت و حقوق اموال را به آن حضرت می پرداخت. سرانجام نزد منصور و مهدی از او سعایت شد، اما آسیبی به او نرسید. می توان این احتمال را پذیرفت که با وجود شیعی بودن یقطین، حضور او در دستگاه خلافت، به دلایل خاص سیاسی و ضرورت ها با اشارۀ امام صادق (علیه السلام) باشد.
وفات
...

[ویکی شیعه] ابوالحسن یقطین بن موسی بغدادی (درگذشت ۱۸۶ق/۸۰۲م) محدث شیعی و از کارگزاران دستگاه خلافت عباسی بوده است.
یقطین در کوفه به دنیا آمد و در همان جا زیست. به دلیل مخالفت با امویان و هواخواهی از عباسیان، از سوی مروان حمار (درگذشت ۱۳۲ق/۷۴۹م) تعقیب شد و از این رو همراه خانواده اش به مدینه گریخت. پس از سقوط امویان و قدرت یافتن عباسیان به بغداد آمد.
یقطین که هوشمند بود و از هوش و فهم سیاسی و قدرت جنگاوری کافی بهره داشت، نزد دو تن از نخستین خلفای عباسی، ابوالعبّاس سفّاح (۱۰۴-۱۳۶ق/۷۲۲-۷۵۳م) و ابوجعفر منصور (۹۵-۱۵۸ق/۷۱۳-۷۴۴م) جایگاه خوبی پیدا کرد. در ۱۶۷ق/۷۸۳م که خلیفه مهدی عبّاسی (۱۲۷-۱۶۹ق/۷۴۴-۷۸۵م) فرمان داد مسجدالحرام در مکه و مسجدالنّبی در مدینه بازسازی شود و گسترش یابد، یقطین از سوی خلیفه مأمور اجرای این فرمان شد. ابن اثیر این رویداد را در ۱۶۴ق/۷۸۱م می داند.