یعسوب الدین

[ویکی شیعه] یَعسوبُ الدّین یا یَعسوبُ المُؤمنین، از القاب امام علی(ع) به معنای بزرگ، سرپرست و جلودار (رهبر) مؤمنین است که از سوی پیامبر اکرم(ص) به ایشان داده شده است. بنابر روایتی، حضرت علی (ع) نیز از خود و حضرت مهدی به عنوان یعسوب الدین یاد کرده است.
یعسوب در لغت به معنای، امیر و ملکه زنبور عسل است، همچنین به معنای بزرگ، سید و جلودار قوم نیز آمده است. حضرت علی(ع) را یعسوب دین و مؤمنین خوانده اند، زیرا همان گونه که ملکه زنبور عسل جلودار، رئیس و امیر زنبورها است، امیرالمومنین نیز جلودار مؤمنین و دین است. و همچنان که زنبورها از ملکه خود پیروی می کنند، مومنین باید از آن حضرت پیروی کنند. سید رضی یعسوب را مالک (سرپرست) امور مردم معنا کرده است.
پیامبر اکرم(ص)، حضرت علی را به یعسوب الدین و یعسوب المؤمنین ملقب کرده است. و حضرت علی نیز از تعبیر «انا یعسوب الدین» برای خود استفاده کرده است. ابن ابی الحدید در ذیل حدیث «یا علی: انت یعسوب الدین و انت یعسوب المومنین» گفته است: گویا پیامبر او را رئیس مؤمنین و سید اهل ایمان قرار داده است.

[ویکی اهل البیت] یعسوب الدین لقبی است که شیعیان به حضرت علی بن ابی طالب علیه السلام دهند.
لفظ یعسوب به معنی رئیس بزرگ و سرپرست بزرگ است، در لغت آمده: «الیعسوب: الرئیس الکبیر یقال هو یعسوب قومه».
در اصل رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: «یا علیّ انّک سیّدالمسلمین و یعسوبُ المؤمنین و امام المتقین و قائد الغُرّ المحجّلین».
ابن ابی الحدید در شرح کلام امیرالمومنین که فرمود: «انا یعسوب المؤمنین والمال یعسوب الفجار» گوید: این کلمه را رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره آن حضرت فرموده یک دفعه به لفظ: «انت یعسوب الدین» و یکدفعه به لفظ «انت یعسوب المؤمنین» هر دو به یک معنی برمی گردد گویا او را رئیس مؤمنین و سید آن ها قرار داده است.
نگارنده گوید: «گویا» درست نیست بلکه آن حضرت با این کلام او را رهبر مؤمنان قرار داده است نظیر لقب امیرالمؤمنین که به او داد و در مقدمه شرح خویش گفته: در اخبار اهل حدیث کلامی درباره علی علیه السلام از رسول الله صلی الله علیه و آله نقل شده که معنای امیرالمؤمنین می دهد و آن این که فرمود: «اَنتَ یعسوب الدین والمال یعسوب الظّلمَة» و در روایت دیگری «هذا یعسوب الدین» این دو روایت را احمد بن حنبل در مسند خود و ابونعیم در حلیة الاولیاء نقل کرده است.
ناگفته نماند: این منقبت از مناقب منحصر به فرد امام و از دلائل خلافت اوست.