یشم

یَشم یکی از سنگ های بهادار و سنگی سیلیسی است که معمولاً به رنگ قرمز، زرد، قهوه ای یا سبز است. گونه آبی آن کم یاب است. [ ۱]
در اشعار و حکایات زیادی در متون ادبی فارسی به سنگ یشم اشاره شده است:
به دشت شاهِ بهار آمد با تکلفی سخت عظیم از پیلان و خیلستان چنان که سی اسب با شاخ هایِ مرصع به جواهر و پیروزه و یشم. [ ۲]
انگشتریِ یشم داشت، بیرون کشید و گفت این انگشتریِ خداوند سلطان است. [ ۳]

یَشْم (jade)
سنگی نیمه قیمتی، متشکل از ژادییتبا فرمول NaAlSi۲O۶ که نوعی پیروکسناست، یا نفریتبا فرمول Ca۲ (Mg,Fe)۵ Si۸O۲۲ (OH,F)۲ که نوعی آمفیبول است. طیف رنگ آن علاوه بر بی رنگ، بسته به تناسب میزان آهن موجود در آن، دارای سایه هایی از رنگ های سبز تا سیاه است. سختی یشم در مقیاس موسحدود۵.۵ تا۶.۵ است. یشم در آغاز عصر تمدن چین باستان کشف شد. چینی ها آن را از ترکستان شرقی آوردند و هنر کنده کاری روی یشم را به اوج شکوفایی رساندند .اقوام اولمِک، آزتک، مایا، و مائوری نیز از یشم برای ساختن زینت آلات، برگزاری مناسک، و ساخت ابزار استفاده می کردند.