گراش
لغت نامه دهخدا
گراش. [ گ ِ ] ( اِخ ) قصبه ای است از دهستان حومه بخش مرکزی شهرستان لار، واقع در 22هزارگزی باختر لار و کنار راه فرعی لاربه خنج. از نقاط گرمسیری و مالاریائی است. دارای 832تن سکنه میباشد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 7 ).
گراش. [ گ َ ] ( اِخ ) سه فرسخی مغربی شهر لار است. ( فارسنامه ناصری ص 291 ).
فرهنگ فارسی
۱ - ( اسم ) خراش . ۲ - ( صفت ) پریشان پراکنده
فرهنگ معین
دانشنامه عمومی
گِراش ( تلفظ راهنما·اطلاعات ) شهری است در جنوب استان فارس که در فاصلهٔ ۳۵۵ کیلومتری جنوب شرقی شیراز و ۲۷۰ کیلومتری شمال غربی بندرعباس قرار دارد. این شهر مرکز شهرستان گراش است. جمعیت گراش بنابر آخرین سرشماری سراسری، ۳۴٬۴۶۹ تن ( شامل ۱۰٬۲۰۷ خانوار ) گزارش شده است. [ ۳] که از این لحاظ پانزدهمین شهر استان فارس و دویست و چهل و سومین شهر ایران به شمار می رود. دین مردم شهرستان گراش اسلام است مذهب آنها شیعه است .
گراش در ارتفاع ۹۱۴ متری از سطح دریا، [ ۴] در منطقهٔ ناودیسی زاگرس واقع شده است. این شهر در دشت گراش از شمال و جنوب به وسیلهٔ کوه های سرخ و کوه های سیاه محصور شده است. [ ۵] بلندترین قلهٔ مشرف به شهر، بُنِ مُرُک نام دارد که یکی از قله های کوه سیاه در جنوب غربی شهر است. آب و هوای گراش گرم و خشک است و در سال ۲۰۱۸ میلادی، میانگین دمای طول روز آن بین ۱۷ تا ۲۶ درجهٔ سلسیوس متغیر بوده است. [ ۶]
بنای اولیهٔ شهر گراش حول قلعهٔ همایون دژ شکل گرفته است که در بالای کوه کلات قرار دارد. این قلعه به صورت متناوب مرکز حکومتی نیمه خودمختار بوده که با نام حکام لارستان و بنادر شناخته می شده اند. کوه کلات امروزه در مرکز شهر قرار گرفته و به نماد شهر تبدیل شده است. [ ۷]
مردم گراش اچمی بوده و زبان رایج ایشان نیز اَچُمی است. شهر گراش با دارا بودن ۱۵ اثر تاریخی از دوره های مختلف که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند، یکی از شهرهای تاریخی جنوب استان فارس محسوب می شود. [ ۸] برکهٔ کَل که بزرگترین آب انبار ایران لقب گرفته است، یکی از آثار تاریخی شناخته شدهٔ این شهر است. [ ۹] [ ۱۰]
در ریشه شناسی نام گراش، محمودرضا دستغیب بهشتی در تشابه با نام چند شهر دیگر، «گراش» را به معنی «جای خوب» می داند. «گِ» به معنی خوب و «راش» مانند «راز» و «ریز» در اسامی برخی شهرها چون شیراز نشانهٔ مکان است. [ ۱۱]
پیش از این چهار نظر دیگر درمورد معنای کلمه گراش مطرح شده بود. نظریات مطرح شده در مورد ریشه نام گراش بیشتر معطوف به گمانه زنی بر اساس ویژگی های محلی بوده است.
بر اساس یکی از این دیدگاه ها، گَراش هم ریشهٔ «خَراش» و «غَراش» است که به معنی پراکنده و پریشان ثبت شده است[ ۱۲] [ ۱۳] [ ۱۴] و به پراکندگی آبادی های گذشته در منطقهٔ کنونی شهر اشاره دارد. [ ۱۵]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفگراش در ارتفاع ۹۱۴ متری از سطح دریا، [ ۴] در منطقهٔ ناودیسی زاگرس واقع شده است. این شهر در دشت گراش از شمال و جنوب به وسیلهٔ کوه های سرخ و کوه های سیاه محصور شده است. [ ۵] بلندترین قلهٔ مشرف به شهر، بُنِ مُرُک نام دارد که یکی از قله های کوه سیاه در جنوب غربی شهر است. آب و هوای گراش گرم و خشک است و در سال ۲۰۱۸ میلادی، میانگین دمای طول روز آن بین ۱۷ تا ۲۶ درجهٔ سلسیوس متغیر بوده است. [ ۶]
بنای اولیهٔ شهر گراش حول قلعهٔ همایون دژ شکل گرفته است که در بالای کوه کلات قرار دارد. این قلعه به صورت متناوب مرکز حکومتی نیمه خودمختار بوده که با نام حکام لارستان و بنادر شناخته می شده اند. کوه کلات امروزه در مرکز شهر قرار گرفته و به نماد شهر تبدیل شده است. [ ۷]
مردم گراش اچمی بوده و زبان رایج ایشان نیز اَچُمی است. شهر گراش با دارا بودن ۱۵ اثر تاریخی از دوره های مختلف که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند، یکی از شهرهای تاریخی جنوب استان فارس محسوب می شود. [ ۸] برکهٔ کَل که بزرگترین آب انبار ایران لقب گرفته است، یکی از آثار تاریخی شناخته شدهٔ این شهر است. [ ۹] [ ۱۰]
در ریشه شناسی نام گراش، محمودرضا دستغیب بهشتی در تشابه با نام چند شهر دیگر، «گراش» را به معنی «جای خوب» می داند. «گِ» به معنی خوب و «راش» مانند «راز» و «ریز» در اسامی برخی شهرها چون شیراز نشانهٔ مکان است. [ ۱۱]
پیش از این چهار نظر دیگر درمورد معنای کلمه گراش مطرح شده بود. نظریات مطرح شده در مورد ریشه نام گراش بیشتر معطوف به گمانه زنی بر اساس ویژگی های محلی بوده است.
بر اساس یکی از این دیدگاه ها، گَراش هم ریشهٔ «خَراش» و «غَراش» است که به معنی پراکنده و پریشان ثبت شده است[ ۱۲] [ ۱۳] [ ۱۴] و به پراکندگی آبادی های گذشته در منطقهٔ کنونی شهر اشاره دارد. [ ۱۵]
wiki: گراش
دانشنامه آزاد فارسی
پیشنهاد کاربران
مردم گراش از گروه قومی فارس ( پارس ) میباشند که خود را اچمی یا خودمونی مینامند. همچنین زبان این مردم از گویش های به جا مانده از زبان فارسی پهلوی، مربوط به دوره ساسانیان و پیش از آن می باشد.
این نام که به صورت های مختلف تغییر یافته است و در گذشته های دور تحت عنوان " گریش" از ان سخن به میان آمده و با صورت های دیگر زبانی نیز درآمیخته است" گریش ، جریش، گراش و جراش "، حالت گونه تحول یافته " گرشه= geresha , میباشد و گرشه به رگه هایی از سنگ های سست اهگی میگویند
... [مشاهده متن کامل]
بنابراین با توجه به رگه هایی که هم اکنون نیز در کلات قابل مشاهده میباشد نام گذاری شده است .
... [مشاهده متن کامل]
بنابراین با توجه به رگه هایی که هم اکنون نیز در کلات قابل مشاهده میباشد نام گذاری شده است .
گراش شهری است در جنوب استان فارس و در ۲۶۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز و ۲۱۰ کیلومتری شمال غربی بندرعباس قرار دارد. جمعیت این شهر بالغ بر ۴۹۰۰۰ نفر است.
گراش در ۲۷ درجه و ۳۹ دقیقه و ۳۵ ثانیه عرض شمالی و ۵۴ درجه و ۸ دقیقه و ۱۵ثانیه طول شرقی نصف النهار گرینویچ قرار دارد. شهر گراش در ۱۵ کیلومتری «لارستان» که شامل شهرها و روستاهای: «خور، براک، لطیفی، لار و بائن» در استان تاریخی فارس است. این شهر، که در ناحیه گرم و خشک بیابانی جای گرفته، از دریای آزاد ۹۱۵ متر ارتفاع دارد. مساحت دشت گراش بالغ بر ۳۰۰۰ هکتار می باشد، که حدود ۶۰۰ هکتار آن را بافت شهری و بقیه را نخلستان، باغها، مزارع کشاورزی و زمین های بایر تشکیل می دهد.
... [مشاهده متن کامل]
جغرافیای طبیعی
گراش را می توان از خشک ترین شهرهای ایران قلمداد کرد، کشاورزی در این منطقه وابستگی شدید به ریزش باران، در فصول پاییز و زمستان دارد و به علت خشونت آب و هوا، مردم در شرایط نامساعدی روزگار می گذرانند. سطح رطوبت بسیار پایین و دمای هوا از صفر تا ۴۲ درجه سانتی گراد متغیر است. همچنین یک دوره خشک از اردیبهشت تا آبان در منطقه وجود دارد. البته این دوره همیشگی نیست و گاهی اوقات در تیر و مرداد بارندگیهای اتفاقی که مدت چهل روز ادامه می یابد و به «چهل پسین» معروف است، شهر را از شادابی سرشار می سازد.
این شهر در میان ناهمواری هایی که ادامه رشته کوههای زاگرس می باشد، قرار گرفته، در سمت شمالی آن ارتفاعات سه گروه، کوه تنگ نرگس و گوه چاقو در قسمت شرقی و جنوب شرقی ارتفاعات بادامی، کوه سیاه، کوه بن بش و در جنوب غربی آن ارتفاعات معروف به دره زیتون به چشم می خورد.
گراش به علت کوههای مرتفعی که پیرامونش واقع شده، هیچ رابطه ای با اوضاع و احوال خلیج فارس ندارد. مهمترین عاملی که بر آب و هوای شهر تاثیر می نهد. بادهای خشکی است که از سوی صحرا و کویر عربستان می وزند و کمترین بخار آب ممکن را به ارمغان می آورند.
فراوانی روزهای آفتابی، کمی بارندگی، جمعیت اندک، دامپروری پراکنده. دورافتادگی و بطور کلی محرومیت آب و هوایی مردم را به ذخیره سازی آب واداشته است . بدین ترتیب برکه های گوناگون در منطقه پدید آمده است. برکه هایی که چون تاولی بر پوست کشیده صحرا روییده اند و نشان از ناسازگاری آسمان با زمین دارند. برکه ها مخزن همیشگی آبند که سقفی گنبدین بر فرازشان قرار گرفته است. نحوه ساخت این مخزن ها نبوغ خاص مردمان منطقه را آشکار می سازد. این آب انبار ها در جهت رفع نیازهای حیاتی منطقه در دل زمین حفر شده اند و با وجود تعداد زیادشان همگی از یگ شیوهٔ هماهنگ پیروی می کنند؛ یک حوض یا گودال عمیق ( دایره ای یا مستطیلی ) و یک سقف گنبدی شکل که از کنار هم قرارگرفتن دایره وار آجر یا خشت، پدید آمده است.
گراش یعنی چه؟
این نام که به گونه های مختلف تغییر پیدا کرده است ودر گذشته های دور تحت عنوان «گریش» از آن سخن به میان آمد، با صورتهای دیگر زبانی نیز در آمیخته است. گریش، جریش، گراش و جراش، در حقیقت حالت تطور یافتهٔ «گرشه» ( geresha ) است. و گرشه به رگه هایی از سنگهای سست آهکی می گویند که طبقه مانند بر روی هم قرار می گیرند. بنابر این با توجه به رگه هایی که هم اینک نیز در«کلات» قابل دیدن است، نام گزاری بدین اسم قابل توجیه می نماید. این شهر با دو محله بزرگی که محله های کوچکتر را در خود جای داده، در دو سوی شهر گراش گسترده شده است: محله بله لئز ( برق روز ) و ناساگ.
گراش در ۲۷ درجه و ۳۹ دقیقه و ۳۵ ثانیه عرض شمالی و ۵۴ درجه و ۸ دقیقه و ۱۵ثانیه طول شرقی نصف النهار گرینویچ قرار دارد. شهر گراش در ۱۵ کیلومتری «لارستان» که شامل شهرها و روستاهای: «خور، براک، لطیفی، لار و بائن» در استان تاریخی فارس است. این شهر، که در ناحیه گرم و خشک بیابانی جای گرفته، از دریای آزاد ۹۱۵ متر ارتفاع دارد. مساحت دشت گراش بالغ بر ۳۰۰۰ هکتار می باشد، که حدود ۶۰۰ هکتار آن را بافت شهری و بقیه را نخلستان، باغها، مزارع کشاورزی و زمین های بایر تشکیل می دهد.
... [مشاهده متن کامل]
جغرافیای طبیعی
گراش را می توان از خشک ترین شهرهای ایران قلمداد کرد، کشاورزی در این منطقه وابستگی شدید به ریزش باران، در فصول پاییز و زمستان دارد و به علت خشونت آب و هوا، مردم در شرایط نامساعدی روزگار می گذرانند. سطح رطوبت بسیار پایین و دمای هوا از صفر تا ۴۲ درجه سانتی گراد متغیر است. همچنین یک دوره خشک از اردیبهشت تا آبان در منطقه وجود دارد. البته این دوره همیشگی نیست و گاهی اوقات در تیر و مرداد بارندگیهای اتفاقی که مدت چهل روز ادامه می یابد و به «چهل پسین» معروف است، شهر را از شادابی سرشار می سازد.
این شهر در میان ناهمواری هایی که ادامه رشته کوههای زاگرس می باشد، قرار گرفته، در سمت شمالی آن ارتفاعات سه گروه، کوه تنگ نرگس و گوه چاقو در قسمت شرقی و جنوب شرقی ارتفاعات بادامی، کوه سیاه، کوه بن بش و در جنوب غربی آن ارتفاعات معروف به دره زیتون به چشم می خورد.
گراش به علت کوههای مرتفعی که پیرامونش واقع شده، هیچ رابطه ای با اوضاع و احوال خلیج فارس ندارد. مهمترین عاملی که بر آب و هوای شهر تاثیر می نهد. بادهای خشکی است که از سوی صحرا و کویر عربستان می وزند و کمترین بخار آب ممکن را به ارمغان می آورند.
فراوانی روزهای آفتابی، کمی بارندگی، جمعیت اندک، دامپروری پراکنده. دورافتادگی و بطور کلی محرومیت آب و هوایی مردم را به ذخیره سازی آب واداشته است . بدین ترتیب برکه های گوناگون در منطقه پدید آمده است. برکه هایی که چون تاولی بر پوست کشیده صحرا روییده اند و نشان از ناسازگاری آسمان با زمین دارند. برکه ها مخزن همیشگی آبند که سقفی گنبدین بر فرازشان قرار گرفته است. نحوه ساخت این مخزن ها نبوغ خاص مردمان منطقه را آشکار می سازد. این آب انبار ها در جهت رفع نیازهای حیاتی منطقه در دل زمین حفر شده اند و با وجود تعداد زیادشان همگی از یگ شیوهٔ هماهنگ پیروی می کنند؛ یک حوض یا گودال عمیق ( دایره ای یا مستطیلی ) و یک سقف گنبدی شکل که از کنار هم قرارگرفتن دایره وار آجر یا خشت، پدید آمده است.
گراش یعنی چه؟
این نام که به گونه های مختلف تغییر پیدا کرده است ودر گذشته های دور تحت عنوان «گریش» از آن سخن به میان آمد، با صورتهای دیگر زبانی نیز در آمیخته است. گریش، جریش، گراش و جراش، در حقیقت حالت تطور یافتهٔ «گرشه» ( geresha ) است. و گرشه به رگه هایی از سنگهای سست آهکی می گویند که طبقه مانند بر روی هم قرار می گیرند. بنابر این با توجه به رگه هایی که هم اینک نیز در«کلات» قابل دیدن است، نام گزاری بدین اسم قابل توجیه می نماید. این شهر با دو محله بزرگی که محله های کوچکتر را در خود جای داده، در دو سوی شهر گراش گسترده شده است: محله بله لئز ( برق روز ) و ناساگ.