گالی

گالی ( نام علمی: Sparganium ) جزو گیاهان تک لپه ای، چندساله، مرداب زی و شبیه گراس ها می باشد. گالی جزو اصلی ترکیب گیاهان آبزی اراضی باتلاقی را در مناطق معتدله تا نواحی قطبی تشکیل می دهد.
برای گالی نام های گوناگون دیگر هم ذکر شده است مانند: جَل وزغ، نی خاردار، نی توپی، تُورُوف، جگن کروی و جگن باتلاق. [ ۲]
گالی سرده ای از گیاهان گلدار شامل حدود ۲۰ گونه است که در مناطق معتدل هر دو نیم کره شمالی و جنوبی می روید. این گیاه را پیش از این در تیره اسپرغانیان قرار می دادند. اسپرغان گیاهی چندساله و مردابی است که گل های بی جنس ( Epicene ) دارد و برخی گونه های آن تا ۳٫۵ متر رشد می کنند.
گالی دارای سیستم سلول های آئرانشیم برای انتقال اکسیژن حاصل از فتوسنتز برگ ها و ساقه ها به منطقه ریشه ها است. سیستم ریشه ای گالی از نوع افشان و ریزوم دار است و گاهی غده های کوچکی نیز تولید می شوند.
برگ ها طویل و تسمه ای یا نواری، با رگبرگ های موازی، متناوب، بدون پُرز، فاقد دندانه، فاقد رگبرگ میانی مشخص، غالباً شق و ایستاده و مجزا از همدیگر هستند. قسمت قاعده تا اواسط پهنک برگ های گالی دارای مقطع عرضی V شکل و ناومانند یا مجرادار می باشد. بخش ابتدایی برگ گالی بگونه ای است که به صورت غلافی ساقه را دربر می گیرد و پهنک برگ را حمایت می کند. پهنک برگ گالی بطول ۲/۱–۳/۰ متر و عرض ۱۵–۲ میلی متر است. سطح برگ ها در صورت فشرده شدن حالتی اسفنجی دارد. گالی هایی که در آب های عمیق تری رشد می نمایند، دارای برگ های باریکتری هستند و به تولید برگ های شناور می پردازند. برگ ها و ساقه های گالی به رنگ سبز ملایم هستند و سطح صافی دارند. [ ۳]

گالی (شهر). گالی ( به لاتین: Galle ) یک شهر در سری لانکا است که در استان جنوبی ( سری لانکا ) واقع شده است. [ ۱]
گالی ۱۶٫۵۲ کیلومترمربع مساحت و ۹۹٬۴۷۸ نفر جمعیت دارد و ۰ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است.
شهر فلسن خواهرخواندهٔ گالی ( شهر ) هست.

گالی (گرجستان). گالی ( به لاتین: Gali ) یک شهر در گرجستان است که در ۷۷ کیلومتری جنوب شرق شهر سوخومی واقع شده است. [ ۱]
روزنامه ایزوستیا در ۱۵ آوریل ۱۹۵۳ گزارش داد که ساکنان شهر، تولد مسن ترین ساکن شهر را که مردی ۱۳۲ ساله بوده است جشن گرفته اند.

گالی (کشتی باستانی). گالِی ( انگلیسی: Galley ) که در برخی منابع تاریخی گالر هم ذکر شده، یک نوع از کشتی و به طور عمده شناور قایقرانی است، گالِی نسبتاً طولانی اما بدنهٔ آن باریک و دارای عمق کمی است، در ابتدای ساخت بیشتر در جهت ترخیص کالا از گمرک در دریاها مورد استفاده قرار می گرفت، تقریباً تمام انواع گالِی ها از بادبان کمک می گرفتند و می توانستند از بادهای مطلوب در جهت حرکت استفادهٔ مناسب را ببرند اما قدرت اصلی رانش و هدایت آنها متکی به انسان به عنوان نیروی محرکه اش بود چرا که تمامی گالی های ابتدایی با پارو هدایت می شدند و در موقعیت های مقتضی از جمله جنگ یا فرار از دشمن می توانست از بادبان هایش در جهت سرعت بیشتر استفاده کند.
سرچشمهٔ گالِی ها به طور عمده در میان تمدن های دریانوردی به خصوص در اطراف دریای مدیترانه در اوایل هزارهٔ اول پیش از میلاد است، استفاده از این نوع کشتی ها تا اوایل قرن نوزدهم نیز ادامه داشت، با تغیرات عمده ای که در طول سال ها و قرن ها در گالِی ها ایجاد گردید این مدل از کشتی ها قابلیت شرکت در جنگ، تجارت و دزد دریایی را پیدا کردند و به همین طریق مورد استفاده در اشکال مختلف قرار گرفتند.
گالِی ها در اوایل قدرت نیروی دریایی مدیترانه مورد استفادهٔ جنگی پیدا کردند که از میان آنها می توان به یونانیان و فنیقی ها و رومی ها اشاره داشت، کلاس های مختلفی از این مدل کشتی تا قرن شانزدهم میلادی به جنگ و دزدی دریایی در دریای مدیترانه مشغول بودند، هنگامی که این کشتی ها به عنوان کشتی جنگی در نبرد مورد استفاده قرار می گرفتند انواع سلاح های مختلفی بر روی آنها نصب می شد از جمله کله قوچ، منجنیق، و در قرن های بعدتر توپ نیز به مجموعهٔ سلاح های آنها اضافه شد.
در دوران امپراتوری بیزانس انواع گالی هایی که در نیروی دریایی خدمت می کردند مجهز به آتش یونانی بودن و در صورت نزدیک شدن کشتی های خصم آنها را به آتش می کشیدند ولی در شکل کلی متکی به تعداد خدمه در جهت فتح و غلبه بر دشمن در میدان نبرد بود. نیاز به استفاده از سلاح های مختلف در ادوار گوناگون طراحی و ساختمان گالی ها را دچار تغییرات بسیاری کرد که این تغییرات در قرون وسطی چشم گیرتر بود، یکی از اولین و عمده ترین جنگ مشهوری که گالی ها در آن شرکت داشتند جنگ لپانتو است که در سال ۱۵۷۱ به عنوان یکی از بزرگترین جنگ های دریایی تاکنون شناخته می شود.