توپ

توپ (جنگ افزار). به تفنگ های با توان آتش بالا، توپ می گویند. توپ یک وسیله جنگی با گونه های مختلف است. این اسلحه در دسته های جداگانه ای تقسیم بندی شده است، مانند توپ ضدتانک، توپ پشتیبانی و غیره.
توپ های سرپُر ( توپ هایی که انتهای آن ها بسته بود و ابتدا مواد منفجره و سپس گلوله در آن ها قرار می گرفت ) در زبان فارسی در آغاز «توپ» نام گرفتند. با پیشرفت فناوری توپ های سرپُر جای خود را به تفنگ که گلوله به همراه مواد منفجره از انتها وارد لولهٔ سلاح می شود، دادند.
بااین حال، در زبان فارسی واژهٔ توپ کماکان برای توصیف تفنگ های با توان آتش بالاتر باقی ماند و تفنگ های با توان آتش پایین تر تفنگ نامیده شدند.
بااین همه، توپ های سرپُر هنوز هم در بسیاری از ارتش های جهان به کار برده می شود که در زبان فارسی آن را خمپاره انداز می نامند.
• توپ ( به انگلیسی: cannon ) سلاحی با توانایی اجرای آتش به صورت مستقیم، کشیده، و قائم است.
• تفنگ ( به انگلیسی: gun ) : سلاحی که فقط به صورت مستقیم تیراندازی می کند.
• خمپاره انداز ( به انگلیسی: mortar ) : سلاحی که به صورت قائم تیراندازی می کند.

توپ (ورزش). توپ جسمی است که معمولاً گِرد و گاهی تخم مرغی شکل است و کاربردهای گوناگونی دارد. این وسیله در بازی های توپی کاربرد دارد. در این بازی ها، وضعیت بازی به محل قرارگیری توپ و اینکه آیا به بازیکنان برخورد می کند یا توسط بازیکنان به آن ضربه زده می شود یا خیر، وابسته است. همچنین از توپ در فعالیت های ساده تری مانند تیله بازی یا حرکت های نمایشی استفاده می شود. توپ هایی که از مواد بسیار سخت و مقاوم ساخته شده باشند کاربرد مهندسی دارند و از آن ها هنگامی که می خواهیم کمترین میزان اصطکاک را داشته باشیم، استفاده می شود. غلتک ها از این دسته اند. همچنین در اسلحه های باروت دار، از توپ های سنگی وفلزی به عنوان پرتابه استفاده می شود.
امروزه توپ های زیادی از جنس کائوچو پیدا می شود اما این توپ در خارج از قارهٔ آمریکا پیش از سفر کریستف کلمب کاملاً ناشناخته بود. اسپانیایی ها نخستین اروپاییانی بودند که توپی را می دیدند که کائوچویی است و جهش دارد. این گونه از توپ در دوران پیشاکلمبی در بازی های توپی آن منطقه کاربرد داشت. در دیگر نقاط جهان توپ ها بیشتر از پوست یا آبدان حیوانات که با مواد گوناگون پر شده بود، ساخته می شد.
چون توپ آشناترین جسم گرد برای انسان ها است، هرگاه بخواهیم جسم گِرد یا نیمه گِردی را توصیف کنیم از واژهٔ «توپ» برایش استفاده می کنیم.
• فوتبال
• بسکتبال
• والیبال
• هندبال
• واترپولو
• راگبی
• فوتبال استرالیایی
• فوتبال آمریکایی
• تنیس
• سافت بال
• بولینگ
• بیسبال
• هندبال
• پینگ پنگ
• هفت سنگ
• وسطی
• تیله بازی
• بدن سازی ( مدیسن بال )

توپ (cannon)
جنگ افزاری سنگین و آتشین که بر روی وسیلۀ کِشندۀ متحرک یا سکویی ثابت نصب می شود و با پرتاب گلوله های حاوی مواد منفجرۀ مخرب، دشمن و استحکامات او را هدف می گیرد. اساس توپ، لولۀ ضخیم و بلندی است که از فلزات و آلیاژهای محکم و مقاوم ساخته می شود و درون لوله شیارهای مارپیچ باریکی به نام خان دارد که به گلولۀ شلیک شده سرعت، و دقت نشانه گیری بیشتر می دهد. اختراع توپ را عموماً به راهب آلمانی برتولت شوارتز (اوایل قرن ۱۴م) نسبت می دهند. در توپ های اولیه از باروت برای پرتاب سنگ یا گلوله های فلزی استفاده می شد. این سلاح را از دهانۀ لوله پر می کردند (توپ سرپُر) و با هر شلیک عقب می نشست (لگدزنی) و احتمال انفجار آن نیز می رفت. پیشرفت فنون ذوب فلزات در اواخر قرن ۱۹ توپ را به صورت مهم ترین سلاح نظامی درآورد و سبب تغییر تاکتیک های جنگی شد. توپ های اولیه ثابت بودند و نخستین بار فرانسوی ها در قرن ۱۵ از توپ چرخ دار استفاده کردند. در قرن ۱۹ از تمرکز آتش توپخانه برای درهم شکستن دفاع دشمن بهره گرفته شد. با اختراع تانک، توپخانه قابلیت تحرک بسیار پیدا کرد. در جنگ های کره و ویتنام توپخانه با مهمات ضد زرهی و ضد نفر پشتیبان نیروی زمینی بود. امروزه به منظور انهدام تانک ها و نفرات دشمن از گلوله های هدایت شوندۀ لیزری و برای نابودی سربازان متمرکز در فاصلۀ نزدیک از کلاهک های موسوم به کندوی زنبور استفاده می شود. این کلاهک ها با صدها قطعۀ فلزی نوک تیز پر می شوند. در توپ های بسیار پیشرفتۀ امروزی با استفاده از رایانه به توپ های متحرک امکان داده می شود که با شناسایی مواضع دشمن خودبه خود در میدان حرکت، توقف و شلیک کنند و به سرعت تغییر موضع دهند و از مهمات هوشمند استفاده برند. از انواع توپ در کشتی ها و هواپیما های جنگی نیز استفاده می شود.