گاردمان

گاردمان ( به ارمنی: Գարդման ) یکی از هشت بخش استان باستانی اوتیک در ارمنستان بزرگ و همزمان همراه با بخش توچکاتاک، یک پادشاهی ارمنی شاهزاده نشین بود. در قرون وسطای آغازین، دولت فئودالی گاردمان در ناحیه آلبانیای قفقاز پدیدار شد. جایگاه کنونی این ناحیه بخش هایی از جمهوری آذربایجان از جمله شهرستان قزاق، شهرستان شمکر، شهرستان آغستفا، شهرستان داش کسن، شهرستان گوی گول، شهرستان توووز، شهرستان گده بی و ارمنستان از جمله استان تاووش را در بر می گرفت. [ ۱]
در دوران ماقبل تاریخ، گروه هایی از مردم گرجی هم در کنار مردم ارمنی زندگی می کردند. [ ۲] نویسندگان معاصر ارمنی از منطقه تاریخی گاردمان به عنوان ناحیه شمالی آرتساخ یاد می کردند. در طول فرمانروایی از سلسله اشکانی ارمنستان ( ۶۶ - ۴۲۸ میلادی ) ، گاردمان بخشی از ناحیه ناخارار پادشاهی اوتیک بود. [ ۳] پس از فروپاشی سلسله پادشاهی ارمنستان، گاردمان در سال ۳۸۷، در سده هفتم این ناحیه به دست سلسله مهرانیان که از تبار پارت ها بودند افتاد. [ ۴] مهرانیان پس از آن که خاندان حاکم بر گاردمان شدند آلبانیای قفقاز را نیز تصرف کردند.
در در سال ۸۵۵ این منطقه توسط اعراب فتح شد. تاریخ نگاران معاصر ارمنستان بارها به حضور دو مکان شناخته شده در گاردمان اشاره داشتند: قلعه ای به نام گتاباکک ( در منطقه کنونی جمهوری آذربایجان و شهرستان گده بی ) و یک معدن مس.
در سال ۹۸۲، گاردمان و پاریسوس، ناحیه شمالی آرتساخ، به پادشاهی ارمنی پاریسوس تبدیل شد که تا سال ۱۰۱۷ ادامه داشت و پس از آن بخشی از پادشاهی لوری شد. [ ۲] در سال ۱۶۰۱، خانواده شاهزاده ملیک - شاه نظریان سلطنت گاردمان را تأسیس کردند. خانواده حاکم به شاخه ای از خاندان خاچن تعلق داشتند و محل اقامت آنها در روستای ووسکناپات بود و به همین دلیل از این ایالت گاهی اوقات به عنوان حاکمان ووسکناپاتی یاد می شد ) . حقوق ارضی ملیک ها پس از تسلط امپراتوری روسیه در منطقه در اوایل سده نوزدهم تثبیت شد. [ ۵] شد.