کینوا

کینوآ. کینوآ گیاهی است که به خاطر دانه های خوراکی اش کاشته می شود. جزو غلات نیست و به خانواده اسفناج شباهت دارد. این گیاه در آمریکای جنوبی می روید و نحوه طبخ دانه های آن مشابه برنج است.
کینوآ گیاه بومی کوه های آند در بولیوی، شیلی و پرو، بسیار خوش هضم و منبع غنی از پروتئین، آهن، فسفر، انواع ویتامین ها و امگا۳ است. این گیاه قدمتی بیش از پنج هزار سال دارد و اکنون نیز در آمریکای جنوبی در سطح وسیعی در حال کشت است. در دهه اخیر کینوآ به عنوان یکی از «دانه های باستانی» و جایگزین سالم تر و جذاب تر گندم در کشورهای غربی شناخته شده است. فیبر موجود در  کینوا  باعث بهبود هضم غذا شده و باعث سلامتی دستگاه  گوارش  می شود. گلوتامیک اسید موجود در  کینوا  در معده به گلوتامین تبدیل شده و باعث سلامت مخاط معده می شود. مقادیر بالای فیبر موجود در  کینوا  به بهبود حرکات روده کمک کرده و باعث پیشگیری و درمان یبوست می شود . [ ۱] گیاه کینوآ، گیاهی مقاوم به شرایط کم آبی و شوری است. میزان برداشت آن در هکتار با توجه به شرایط کشت دو تا شش تن می باشد. [ ۲]
کینوآی خام و نپخته دارای ۱۳٪ آب، ۶۴٪ کربوهیدرات، ۱۴٪ پروتئین، ۶٪ چربی است. تحقیقات نشان داده است که ۱۰۰ گرم کینوآی خام در روز منبع غنی برای پروتیین، فیبر غذایی، ویتامین ب و مواد مغذی معدنی است. [ ۳]
کینوآی پخته، که معمولاً به این صورت مصرف می شود، دارای ۷۲٪ آب، ۲۱٪ کربوهیدرات، ۴٪ پروتئین، ۲٪ چربی است. مواد مغذی کینوآ پس از پختن به صورت محسوسی کاهش پیدا می کند. [ ۴]
۱۰۰ گرم کینوآی پخته ۱۲۰ کالری دارد و منبع غنی منگنز و فسفر است ( به ترتیب ۳۰٪ و ۲۰٪ نیاز روزانه ) و همچنین شامل کمی فیبر غذایی ( ۱۰–۱۹٪ نیاز روزانه ) و سایر مواد مغذی معدنی از جمله آهن، روی و منیزیم است.
در سال ۱۳۸۷، مؤسسه اصلاح تهیه نهال و بذر، با واردات بذر این گیاه تنها توانست عملکرد یک تن در هکتار داشته باشد که موفقیت آمیز نبود. در سال ۲۰۱۳ که سال کینوآ نام گذاری شده بود، فائو برخی ارقام این گیاه را به هشت کشور منتقل کرد که ایران یکی از این کشورها بود عملکرد چهار تنی در آب شیرین به دست آمد. در حال حاضر در ایران تلاش می شود تا کاشت این گیاه در مناطق شور صورت گرفته و افزایش عملکرد به دست آید. کینوآ به عنوان ماده غذایی مجاز برای افرادی که به گلوتن موجود در گندم حساسیت دارند استفاده می شود و در حال حاضر از این گیاه برای تولید آرد، غنی کردن آرد، گندم، تولید بیسکوئیت و پاستا استفاده می شود. [ ۵] [ ۶]