سُس کِچاپ ( به انگلیسی: Ketchup ) یا سس قرمز نوعی سس است؛ که معمولاً از گوجه فرنگی رسیده تهیه می شود. مواد اصلی تشکیل دهنده سس کچاپ امروزی، گوجه فرنگی، سرکه، شکر، نمک، فلفل شیرین، میخک و دارچین می باشد. البته گاهی از پیاز، کرفس و ادویه های دیگر هم در تهیه سس کچاپ استفاده می کنند. [ ۱]
سس کچاپ را همیشه از گوجه فرنگی درست نمی کنند. در ابتدا سس کچاپ به نوعی سس گفته می شد که از قارچ یا ماهی که آن را داخل آب نمک گذاشته و با ادویه جات مزه دار کرده بودند تهیه می شد. برخی از موادی که برای تهیه این سس در قدیم به آن اضافه می کردند؛ عبارت بودند از: ماهی کولی، صدف، خرچنگ، گردو، لوبیا قرمز، خیار، لیموترش و انگور. [ ۲]
در دههٔ آغازین قرن ۱۹ میلادی، به هر سسی که با سرکه تهیه می شد، سس کچاپ می گفتند. با گذشت سالیان متمادی، به تدریج سس کچاپ امروزی محبوبیت خود را بدست آورد و آن هم به این دلیل بود که مردمان آمریکا، علاقه خاصی به گوجه فرنگی داشتند. البته تا سال ۱۹۱۳ م، در فرهنگ های لغت هنوز به جای گوجه فرنگی، قارچ ماده اصلی سس کچاپ محسوب می شد. [ ۳]
طرز تهیه سس کچاپی که در زیر ملاحظه می کنید، از کتابی که در سال ۱۸۰۱ چاپ شده گرفته شده است: ـ تعدادی گوجه فرنگی رسیده را بردارید. این گوجه فرنگی ها را با دست آنقدر بچلانید تا تنها گوشت گوجه باقی بماند و گوجه کاملاً له شود. سپس مقداری نمک به آن ها اضافه نمایید ( نیم پوند نمک برای ۱۰۰ عدد گوجه فرنگی ) و به مدت دو ساعت گوجه های له شده را بپزید.
ـ گوجه ها را مرتب بهم بزنید تا ته نگرفته و نسوزد.
ـ زمانی که گوجه ها پختند و هنوز داغ هستند، آن ها را از یک صافی عبور دهید. با پشت قاشق روی صافی بکشید تا همه گوشت گوجه از صافی عبور کرده و تنها پوست گوجه فرنگی باقی بماند. سپس مقداری پوست جوز، ۳ عدد جوز هندی، فلفل شیرین، میخک، دارچین، زنجبیل و مقداری هم فلفل سیاه برای طعم دادن به گوجه فرنگی، اضافه نمایید.
ـ این مخلوط را روی حرارت قرار دهید تا بجوشد و کاملاً غلیظ شود. مخلوط را مرتباً بهم بزنید.
ـ وقتی سس آماده شد، بگذارید تا کاملاً سرد شود و سپس آن را داخل بطری بریزید.
ـ تعداد ۱۰۰ عدد گوجه فرنگی، چهار تا پنج بطری سس تولید می کند که تا مدت ها می توان از آن استفاده نمود.
نمکی که به گوجه فرنگی اضافه می کردند، به عنوان نوعی نگهدارنده و جلوگیری کننده از فساد عمل می کرد و نسبت به سس های امروزی، مزه نسبتاً شوری را به سس کچاپ می داد. تهیه سس کچاپ از این جهت اهمیت داشت که مردمان آمریکای شمالی در دهه آغازین قرن ۱۹، از گوجه فرنگی با وجود همه خواص آن استفاده نمی کردند، چون اعتقاد داشتند که گوجه فرنگی سمی می باشد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفسس کچاپ را همیشه از گوجه فرنگی درست نمی کنند. در ابتدا سس کچاپ به نوعی سس گفته می شد که از قارچ یا ماهی که آن را داخل آب نمک گذاشته و با ادویه جات مزه دار کرده بودند تهیه می شد. برخی از موادی که برای تهیه این سس در قدیم به آن اضافه می کردند؛ عبارت بودند از: ماهی کولی، صدف، خرچنگ، گردو، لوبیا قرمز، خیار، لیموترش و انگور. [ ۲]
در دههٔ آغازین قرن ۱۹ میلادی، به هر سسی که با سرکه تهیه می شد، سس کچاپ می گفتند. با گذشت سالیان متمادی، به تدریج سس کچاپ امروزی محبوبیت خود را بدست آورد و آن هم به این دلیل بود که مردمان آمریکا، علاقه خاصی به گوجه فرنگی داشتند. البته تا سال ۱۹۱۳ م، در فرهنگ های لغت هنوز به جای گوجه فرنگی، قارچ ماده اصلی سس کچاپ محسوب می شد. [ ۳]
طرز تهیه سس کچاپی که در زیر ملاحظه می کنید، از کتابی که در سال ۱۸۰۱ چاپ شده گرفته شده است: ـ تعدادی گوجه فرنگی رسیده را بردارید. این گوجه فرنگی ها را با دست آنقدر بچلانید تا تنها گوشت گوجه باقی بماند و گوجه کاملاً له شود. سپس مقداری نمک به آن ها اضافه نمایید ( نیم پوند نمک برای ۱۰۰ عدد گوجه فرنگی ) و به مدت دو ساعت گوجه های له شده را بپزید.
ـ گوجه ها را مرتب بهم بزنید تا ته نگرفته و نسوزد.
ـ زمانی که گوجه ها پختند و هنوز داغ هستند، آن ها را از یک صافی عبور دهید. با پشت قاشق روی صافی بکشید تا همه گوشت گوجه از صافی عبور کرده و تنها پوست گوجه فرنگی باقی بماند. سپس مقداری پوست جوز، ۳ عدد جوز هندی، فلفل شیرین، میخک، دارچین، زنجبیل و مقداری هم فلفل سیاه برای طعم دادن به گوجه فرنگی، اضافه نمایید.
ـ این مخلوط را روی حرارت قرار دهید تا بجوشد و کاملاً غلیظ شود. مخلوط را مرتباً بهم بزنید.
ـ وقتی سس آماده شد، بگذارید تا کاملاً سرد شود و سپس آن را داخل بطری بریزید.
ـ تعداد ۱۰۰ عدد گوجه فرنگی، چهار تا پنج بطری سس تولید می کند که تا مدت ها می توان از آن استفاده نمود.
نمکی که به گوجه فرنگی اضافه می کردند، به عنوان نوعی نگهدارنده و جلوگیری کننده از فساد عمل می کرد و نسبت به سس های امروزی، مزه نسبتاً شوری را به سس کچاپ می داد. تهیه سس کچاپ از این جهت اهمیت داشت که مردمان آمریکای شمالی در دهه آغازین قرن ۱۹، از گوجه فرنگی با وجود همه خواص آن استفاده نمی کردند، چون اعتقاد داشتند که گوجه فرنگی سمی می باشد.
wiki: کچاپ