کربن منوکسید یا منوکسید کربن[ ۱] [ ۲] [ ۳] ( به انگلیسی: Carbon monoxide ) ، ( با فرمول شیمیایی CO ) . اگر فرایند سوختن با کمبود اکسیژن همراه شود ( سوختن ناقص ) به جای CO2 و بخار آب، گاز CO و دیگر فراورده ها تولید می شود. این گاز بسیار سمی بوده و واکنش پذیری زیادی دارد، به همین خاطر ناپایدار است اما رنگ و بوی خاصی ندارد. میل به واکنش کربن منوکسید با هموگلوبین خون حدود ۲۰۰ برابر بیشتر از میل واکنش با اکسیژن است. در خون انسان حدود ۵ درصد کربن منوکسید وجود دارد امّا اگر این مقدار به ۲۰ درصد برسد سبب مرگ خواهد شد.
وقتی کربن منوکسید وارد سیستم تنفسی شخصی شود، بلافاصله با هموگلوبین های خون ترکیب شده و ماده ای به نام کربوکسی هموگلوبین را به وجود می آورد باعث می شود که اکسیژن کمتری به بافت های بدن برسد، این ویژگی باعث مسمومیت و فلج کردن سامانهٔ عصبی می شود، به طوری که فرد توانایی انجام کاری را نخواهد داشت. اولین عارضه این مسئله در ابتدا سوزش چشم ها و پس از سپری شدن زمانی بین ۱ الی ۲ ساعت بسته به غلظت گاز کربن منواکسید موجود در مکان فرد احساس خواب آلودگی و خستگی مفرط می کند. در این حالت در اعضای بدن احساس درد ( به زبان عامیانه گزگز کردن ) ایجاد می شود، و اگر بدن شخص حساس باشد دچار خونریزی بینی می شود. اگر شخص سعی کند سرپا بایستد دچار سرگیجه به همراه حالت تهوع شده و چشم ها در این حالت اغلب سیاهی می رود. در ادامه ممکن است شخص دچار بیهوشی شود. البته روند تمام این عوامل بستگی دارد به شرایط فیزیکی بدن فرد و شرایط محل سکون عواملی از جمله شرایط زندگی فرد مورد نظر از جمله سیگاری بودن محیط کاری و … که باعث تغییر در عملکرد ریه ها و دیگر نقاط بدن بستگی دارد اما باز هم نتایج و روند مسمومیت در افراد مختلف با تمام شرایط بالا متغیر است و حتمی نیست.
یکی از نشانه های مسمومیت با کربن منوکسید این است که وقتی شخص محیط خود را تغییر می دهد، بهبودیافته و در قرار گرفتن مجدد در محیط دچار حالات پیشین می گردد. اگر غلظت کربن منوکسید در خون بیشتر از ۳۰ درصد شود ضربان قلب شخص نیز افزایش می یابد. در غلظت های بیش از ۴۰ درصد اختلالت حرکتی، سرگیجه، کاهش حافظه و ناتوانی در حرکت اندام ها می شود.
تمامی وسایل و دستگاه هایی که وظیفه سوزاندن چیزی را به عهده دارند ( مانند یک بخاری گازی یا نفتی، یک آب گرم کن یا حتی موتور یک خودرو ) تا حدودی CO تولید می کنند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفوقتی کربن منوکسید وارد سیستم تنفسی شخصی شود، بلافاصله با هموگلوبین های خون ترکیب شده و ماده ای به نام کربوکسی هموگلوبین را به وجود می آورد باعث می شود که اکسیژن کمتری به بافت های بدن برسد، این ویژگی باعث مسمومیت و فلج کردن سامانهٔ عصبی می شود، به طوری که فرد توانایی انجام کاری را نخواهد داشت. اولین عارضه این مسئله در ابتدا سوزش چشم ها و پس از سپری شدن زمانی بین ۱ الی ۲ ساعت بسته به غلظت گاز کربن منواکسید موجود در مکان فرد احساس خواب آلودگی و خستگی مفرط می کند. در این حالت در اعضای بدن احساس درد ( به زبان عامیانه گزگز کردن ) ایجاد می شود، و اگر بدن شخص حساس باشد دچار خونریزی بینی می شود. اگر شخص سعی کند سرپا بایستد دچار سرگیجه به همراه حالت تهوع شده و چشم ها در این حالت اغلب سیاهی می رود. در ادامه ممکن است شخص دچار بیهوشی شود. البته روند تمام این عوامل بستگی دارد به شرایط فیزیکی بدن فرد و شرایط محل سکون عواملی از جمله شرایط زندگی فرد مورد نظر از جمله سیگاری بودن محیط کاری و … که باعث تغییر در عملکرد ریه ها و دیگر نقاط بدن بستگی دارد اما باز هم نتایج و روند مسمومیت در افراد مختلف با تمام شرایط بالا متغیر است و حتمی نیست.
یکی از نشانه های مسمومیت با کربن منوکسید این است که وقتی شخص محیط خود را تغییر می دهد، بهبودیافته و در قرار گرفتن مجدد در محیط دچار حالات پیشین می گردد. اگر غلظت کربن منوکسید در خون بیشتر از ۳۰ درصد شود ضربان قلب شخص نیز افزایش می یابد. در غلظت های بیش از ۴۰ درصد اختلالت حرکتی، سرگیجه، کاهش حافظه و ناتوانی در حرکت اندام ها می شود.
تمامی وسایل و دستگاه هایی که وظیفه سوزاندن چیزی را به عهده دارند ( مانند یک بخاری گازی یا نفتی، یک آب گرم کن یا حتی موتور یک خودرو ) تا حدودی CO تولید می کنند.
wiki: کربن منوکسید