کثرت تشکیکی

[ویکی فقه] کثرت تشکیکی را می توان یکی از مباحث فلسفی دانست که شیخ اشراق برای اولین بار مطرح کرد. مشائین معتقد بودند عوامل کثرت به طور کلی سه تاست؛ اما شیخ اشراق با بررسی مواردی از کثرت معتقد شد چنین نیست و نوع چهارمی از کثرت نیز وجود دارد که نام آن را کثرت تشکیکی گذاشت.
در تعریف کثرت تشکیکی گفته می شود هرگاه مابه الاشتراک و مابه الامتیاز امور متکثری یک نحو حقیقت باشد، چنین اموری را مشکک و چنین نحو تمایز و کثرتی را تشکیکی می نامند. از این تعریف می توان خصوصیات و شرایطی را برای کثرت تشکیکی انتزاع کرد.
ویژگی کثرت تشکیکی
ویژگی های کثرت تشکیکی، عبارت اند از:
← تحقق اشیا به صورت کامل و ناقص
اکنون سؤال مهمی که باید پاسخ داده شود این است که موصوف حقیقی کثرت تشکیکی چیست؟ چنان که می دانیم بحث تشکیک ابتدا در منطق مطرح گردید و بیشتر به عنوان صفت لفظ و حداکثر صفت مفهوم تلقی گردید. روشن است که منطقیین نگاه هستی شناختی به موضوع نداشتند و قصدشان تفکیک بین مفاهیم و ذکر خصوصیات آنها بود؛ زیرا آنچه برای یک منطقی مهم است، بحث از معقولات ثانیة منطقی و خصوصیات مفهوم است، همین سبب شد ایشان مفاهیم کلی را به متواطی و مشکک تقسیم کنند؛ اما وقتی این بحث به دست فیلسوفان افتاد ایشان متوجه این نکته شدند که اختلاف مفاهیم باید ناشی از اختلاف مصادیق آنها باشد؛ زیرا مفهوم شانی جز حکایت از مصداقش ندارد؛ بنابراین درصدد برآمدند کثرت تشکیکی را به نوعی در خارج حل کنند. هر یک از سه مکتب فلسفی موضع خاصی در برابر این سوال اتخاذ کرده اند.
← دیدگاه مشائین
...