کتاب القضاء

[ویکی فقه] کتاب القضاء (آشتیانی). مؤلف کتاب القضاء، (طبع تحقیق شده قدیم) میرزا محمد حسن بن جعفر آشتیانی شاگرد شیخ انصاری می باشد.
میرزا محمد حسن بن جعفر آشتیانی، وی علامه ای محقق و دانشمندی بزرگ، فقیه و اصولی نام آور و از شاگردان شیخ انصاری می باشد. او از علمای آغاز قرن چهاردهم هجری و متوفای سال ۱۳۱۹ هجری قمری می باشد.
شیوه نگارش
مؤلف در این کتاب به سبک کتاب بحر الفوائد بسیار دقیق و علمی و گسترده وارد بحث قضاء می شود و تمام مباحث را مفصل مورد بحث و بررسی قرار می دهد. وی در آغاز معانی لغوی قضاء را مطرح می نماید. و سپس ادله تشریع آنرا از کتاب، سنت، اجماع و عقل بیان می کند. سپس به بررسی آیات و روایات وارده در باب می پردازد. این کتاب اثری ارزشمند برای بررسی مبحث قضاء می باشد.
تقریرات درس خارج
این کتاب تقریرات درس خارج قضاء شیخ انصاری می باشد که در حوزه علمیه نجف اشرف ایراد شده. مؤلف از شاگردان برجسته و از مقررین درس های خارج فقه و اصول ایشان می باشد.
ارزش و اعتبار کتاب
...

[ویکی نور] کتاب القضاء (آشتیانی). کتاب القضاء تألیف میرزا محمد حسن بن جعفر آشتیانی، وی علامه ای محقق و دانشمندی بزرگ، فقیه و اصولی نام آور و از شاگردان شیخ انصاری می باشد. او از علمای آغاز قرن چهاردهم هجری و متوفای سال 1319 هجری قمری می باشد.
مؤلف در این کتاب به سبک کتاب بحر الفوائد بسیار دقیق و علمی و گسترده وارد بحث قضاء می شود و تمام مباحث را مفصل مورد بحث و بررسی قرار می دهد. وی در آغاز معانی لغوی قضاء را مطرح می نماید. و سپس ادله تشریع آنرا از کتاب، سنت، اجماع و عقل بیان می کند. سپس به بررسی آیات و روایات وارده در باب می پردازد. این کتاب اثری ارزشمند برای بررسی مبحث قضاء می باشد.
این کتاب تقریرات درس خارج قضاء شیخ انصاری می باشد که در حوزه علمیه نجف اشرف ایراد شده. مؤلف از شاگردان برجسته و از مقرّرین درسهای خارج فقه و اصول ایشان می باشد.
این کتاب اثری ارزشمند از مؤلف گران قدر و دانشمند آن می باشد. این کتاب یکی از منابع غنی فقهی در باب قضاء و شهادات می باشد.
این کتاب شامل یک مقدمه و هفت بخش می باشد.

[ویکی فقه] کتاب القضاء (ابهام زدایی). کتاب القضاء ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • کتاب القضاء (گلپایگانی)، تألیف سیدعلی حسینی میلانی، تقریرات درس خارج فقه مرحوم آیت الله گلپایگانی (رحمة الله علیه)• کتاب القضاء (آشتیانی)، تألیف میرزا محمدحسن بن جعفر آشتیانی شاگرد شیخ انصاری• کتاب القضاء (ضیاءالدین عراقی)، تألیف آیةالله شیح ضیاءالدین عراقی، شرحی مفصل و مستدل بر کتاب تبصرةالمتعلمین علامه حلی• کتاب القضاء (میرزا حبیب الله)، تألیف آیةالله شیخ میرزا حبیب الله رشتی (قدس سره)
...

[ویکی فقه] کتاب القضاء (ضیاءالدین عراقی). «کتاب القضاء» تالیف حضرت آیة الله شیح ضیاء الدین عراقی ، شرحی مفصل و مستدل بر کتاب تبصره المتعلمین علامه حلی و با تعلیقه آیت الله محمد هادی معرفت در باب قضا، می باشد.
در چهار فصل به نگارش درآمده و قبل از اینکه وارد فصل اول شود، به تعریف واژه قضاء از حیث لغت و اصطلاح و نیز دلیل وجوب قضاوت پرداخته است. مؤلف، در هر فصل مباحث مهم و نسبتا مبتلی به را مطرح کرده است. شیوه اش در نگارش چنین است که بعد از ذکر برخی از اقوال بزرگان به نقد یا تقویت آن پرداخته و در پایان نظر خود را مستدلا بیان می کند.
گزارش محتوا
مؤلف، در مقدمه به تعریف کلمه قضاء و دلیل وجوب قضاوت پرداخته است و بعد از آن، در فصل اول به صفات قاضی می پردازد و در آن مباحثی همچون کیفیت ارتزاق قاضی، رجوع به اعلم، حرمت اخذ رشوه و لزوم احضار خصم را مطرح کرده است. در ادامه ضمن تاکید بر داشتن مترجم برای قضاوت در مورد افرادی که هم زبان قاضی نیستند، برای مترجم شرایطی را ذکر کرده است. از جمله مباحث مطرح شده در فصل اول، کیفیت تزکیه شاهد و شروطی که شاهد برای قبول شهادت لازم دارد می باشد.فصل دوم به بیان کیفیت حکم اختصاص دارد و به مباحثی مانند شرایط صحت دعوا و شنیدن آن، شرایط اقرار و صحت اقرار و دیگر مطالب مربوطه پرداخته است. کیفیت ادعا بر علیه میت ، سکوت منکر به خاطر عذر یا از روی عناد از دیگر مباحث مطرح شده در این فصل می باشد.در فصل سوم پیرامون قسم خوردن مباحثی را همچون شرایط قسم خوردن شرعی، قسم دادن غیر معتقد، کیفیت قسم دادن فرد لال بررسی کرده است.فصل بعدی در مورد مدعی است. او بعد از تعریفی که از مدعی ارائه می کند، به بیان صفات معتبر در مدعی پرداخته و در ضمن این گونه مباحث به این مسئله می پردازد که در صورت تعارض دو بینه حکم چیست؟ سپس بابی را راجع به احکام متعارض اختصاص داده و در یک تتمه ای که بیان می کند فروعی را در موارد اختلاف در عقود، اختلاف در میراث و اولاد مطرح کرده است. در ادامه به بحث تعاقب دست ها بر مال غیر می پردازد که اگر مال غیر چند دست گشت، مالک مال، از چه کسی باید مال یا خسارت خود را بگیرد که مؤلف مباحث مستدلی را ذکر کرده است. در قسمت دوم شانزده مبحث راجع به قضاوت و اهمیت آن ارائه کرده است. از جمله اینکه قضاوت، ولایت شرعی و منصب رسمی در نظام اسلامی می باشد. مؤلف در ادامه به بیان حیطه و محدوده قضاوت قاضی می پردازد و اینکه آیا قاضی می تواند به علم خود عمل کند؛ یا اینکه باید طبق ادله موجود حکم نماید. مؤلف ضمن بیان دیدگاه فقهای شیعه و بیان ادله اربعه، به تحلیل دیدگاه خود در این باره می پردازد. از جمله مسائل مطرح شده، بحث عدالت و مراتب آن است. او در ضمن بیان معنای عدالت در مرجع تقلید، قاضی، شاهد، امام جماعت ، بحثی را پیرامون طریقه و شیوه اثبات عدالت مطرح کرده است. یکی دیگر از مسائل مطرح شده بحث اعتبار طهارت مولد در قاضی می باشد و اینکه آیا فرد ولد الزنا می تواند بر منصب قضاوت بنشیند؟ مؤلف، ضمن بیان دیدگاه برخی از فقها و استناد به برخی از روایات دیدگاه خود را تشریح می کند. بحث بعدی عدم صلاحیت زن برای قضاوت است که در ضمن بیان روایات ، تصریح می کند که ذکر واژه رجل در این قبیل از روایات برای بیان خصوصیت می باشد. از دیگر مباحثی که مطرح شده بحث از گناهان کبیره و صغیره است و در ابتدا تصریح می کند: این بحث قبل از اینکه یک مبحث کلامی باشد، یک بحث فقهی است و بحث مفصلی را راجع به این موضوع مطرح کرده است. سپس بحث فحص از جرایم، برای ریشه کن کردن آن در جامعه را مطرح می کند و در ادامه به بیان چگونگی جمع میان فحص از جرایم و حرمت تجسس در امور مردم می پردازد. در ادامه به شرح و بسط قاعده «درا» پرداخته و علاوه بر بیان ضابطه این قاعده آن را مخصوص باب حدود می داند. از جمله مباحث پایانی آثار حقوقی توبه کردن است؛ در این قسمت به بیان حقیقت توبه و اینکه چگونه باعث سقوط حد می شود، می پردازد. سپس کیفیت استرزاق قاضی را مطرح می کند.

[ویکی فقه] کتاب القضاء (گلپایگانی). «کتاب القضاء»، تقریرات درس خارج فقه مرحوم آیت الله گلپایگانی رحمة الله علیه است که توسط شاگردش سید علی حسینی میلانی، نوه مرحوم آیت الله العظمی سید محمد هادی میلانی رحمة الله علیه، تقریر شده است.
ایشان در سال ۱۴۰۱ ش، آغاز به تقریر این کتاب به زبان عربی نموده اند که مورد استقبال طلاب حوزه های علمیه و سایر اندیش مندان و پژوهش گران مسائل قضایی و حقوقی واقع گردیده است. ناگفته پیداست که مقام علمی و جایگاه رفیع آیت الله گلپایگانی در ارج و قیمت کتاب نقش بسزایی داشته است.
ساختار کتاب
کتاب القضاء، در دو جلد می باشد که جلد اول شامل مقدمه ای از مقرر محترم، تعریف لغوی و اصطلاحی قضا، قضا در شریعت، وجوب قضا، صفات قاضی، مسائلی پیرامون قاضی و قضاوت، آداب قاضی و قضاوت، مسائل دیگری پیرامون آداب قضاوت و قاضی و کیفیت مجلس حکم می باشد. در جلد دوم نیز کتاب یک قاضی به قاضی دیگر، بعضی از احکام قسمت، احکام دعاوی، توسل به حق، اختلاف در دعوای املاک، اختلاف در عقود، دعوای مواریث، اختلاف در ولد، مورد بررسی های فقهی و اصولی واقع گردیده اند. این جلد یک خاتمه نیز دارد که مقرر تاریخ پایان تقریر را در آن یادآوری نموده است.
گزارش محتوا
مقرر محترم، مقدمه ای بر کتاب القضاء نوشته که در بر گیرنده مطالبی حول جایگاه قضاء در دین اسلام و علت اهمیت فوق العاده آن می باشد. ایشان، آیه ۲۵ سوره حدید را هم نشان گر جایگاه قضا در رسالت انبیای الهی می داند که می فرماید: «لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط و انزلنا الحدید فیه باس شدید و منافع للناس».
مفهوم قضا
...

[ویکی نور] کتاب القضاء (للآشتیانی ط قدیم). کتاب القضاء تألیف میرزا محمد حسن بن جعفر آشتیانی می باشد.
وی علامه ای محقق و دانشمندی بزرگ، فقیه و اصولی نام آور و از شاگردان شیخ انصاری می باشد. او از علمای آغاز قرن چهاردهم هجری و متوفای سال 1319 هجری قمری می باشد.
مؤلف در این کتاب به سبک کتاب بحر الفوائد بسیار دقیق و علمی و گسترده وارد بحث قضاء می شود و تمام مباحث را مفصل مورد بحث و بررسی قرار می دهد. وی در آغاز معانی لغوی قضاء را مطرح می نماید. و سپس ادله تشریع آنرا از کتاب، سنت، اجماع و عقل بیان می کند. سپس به بررسی آیات و روایات وارده در باب می پردازد. این کتاب اثری ارزشمند برای بررسی مبحث قضاء می باشد.
این کتاب تقریرات درس خارج قضاء شیخ انصاری می باشد که در حوزه علمیه نجف اشرف ایراد شده. مؤلف از شاگردان برجسته و از مقرّرین درسهای خارج فقه و اصول ایشان می باشد.
این کتاب اثری ارزشمند از مؤلف گران قدر و دانشمند آن می باشد. این کتاب یکی از منابع غنی فقهی در باب قضاء و شهادات می باشد.

[ویکی نور] کتاب القضاء (للآشتیانی ط. قدیم). میرزا محمد حسن بن جعفر آشتیانی، وی علامه ای محقق و دانشمندی بزرگ، فقیه و اصولی نام آور و از شاگردان شیخ انصاری می باشد. او از علمای آغاز قرن چهاردهم هجری و متوفای سال 1319 هجری قمری می باشد.
مؤلف در این کتاب به سبک کتاب بحر الفوائد بسیار دقیق و علمی و گسترده وارد بحث قضاء می شود و تمام مباحث را مفصل مورد بحث و بررسی قرار می دهد. وی در آغاز معانی لغوی قضاء را مطرح می نماید. و سپس ادله تشریع آنرا از کتاب، سنت، اجماع و عقل بیان می کند. سپس به بررسی آیات و روایات وارده در باب می پردازد. این کتاب اثری ارزشمند برای بررسی مبحث قضاء می باشد.
این کتاب تقریرات درس خارج قضاء شیخ انصاری می باشد که در حوزه علمیه نجف اشرف ایراد شده. مؤلف از شاگردان برجسته و از مقرّرین درسهای خارج فقه و اصول ایشان می باشد.
این کتاب اثری ارزشمند از مؤلف گران قدر و دانشمند آن می باشد. این کتاب یکی از منابع غنی فقهی در باب قضاء و شهادات می باشد.
این کتاب شامل یک مقدمه و هفت بخش می باشد.

[ویکی فقه] کتاب القضاء (للآشتیانی). میرزا محمد حسن بن جعفر آشتیانی، علامه ای محقق و دانشمندی بزرگ، فقیه و اصولی نام آور و از شاگردان شیخ انصاری می باشد. او از علمای آغاز قرن چهاردهم هجری و متوفای سال ۱۳۱۹ هجری قمری می باشد.
مؤلف در این کتاب به سبک کتاب بحر الفوائد بسیار دقیق و علمی و گسترده وارد بحث قضاء می شود و تمام مباحث را مفصل مورد بحث و بررسی قرار می دهد. وی در آغاز معانی لغوی قضاء را مطرح می نماید. و سپس ادله تشریع آنرا از کتاب، سنت، اجماع و عقل بیان می کند. سپس به بررسی آیات و روایات وارده در باب می پردازد. این کتاب اثری ارزشمند برای بررسی مبحث قضاء می باشد.

[ویکی نور] کتاب القضاء (للرشتی). کتاب القضاء تألیف آیت الله شیخ میرزا حبیب الله رشتی قدس سره
مبانی قضایی شریعت اسلام با مبانی قراردادی قضاوت در قوانین روز غربی که در بیشتر کشورهای اسلامی نیز متداول است تفاوت بسیار دارد، اسلام برای قاضی و طرفین دعوا و مواد قضایی شرایط بسیاری نهاده که در آنها به جنبه های روحی، تربیتی و پرورشی بیش از جنبه های مادی اهمیت داده شده، البته جنبه مادی را هم رها نکرده و به مقدار معقول بدان پرداخته است.
اسلام در تشریعات فقهی و تعالیم دیگر خود سعی بر این دارد که در ضمیر و باطن هر انسانی یک بازدارنده دینی و اخلاقی قرار داده تا وی را در رفتار و اخلاق و حتی درنیت هایش به سوی خیر و آرامش و حفظ منافع همگانی و فردی هدایت کند، و تنها به گماشتن نگاهبانی بر اعمال و کارهای وی و وضع قوانینی خشک برای جلوگیری از سرکشی های شهوتها و هیجاناتی که بیشتر اوقات بر عقل غالب میشوند کفایت نمیکند.
تجربه نشان داده که وضع قوانین و نگاهبانانی بر رفتار مردم در جلوگیری از فجایعی که دامنگیر بشریت شده کفایت نمیکند، کشورهای پیشرفتهای هستند که به دلیل تکیه بر قوانینی که توسط افرادی بیارتباط با ضمیر و تربیت وجدان بشری وضع شده اند مبتلا به مشکلات اخلاقی و اجتماعی بزرگی گشته اند.
انسان اگر در خود بازدارنده ای نبیند که وی را به خاطر هر کار کوچک و بزرگی بازخواست کند، دیگر هیچ چیزی وی را از انجام خواستهها و منافع شخصیش باز نمیدارد، چنین شخصی همیشه به دنبال مخفی کردن کارهای خلاف خود است، و شاید گاهی شناخته شده و قانون وی را بازخواست کند اما غالبا کارهای مخفیانه اش معلوم نمیشود و تبعاتش وبالی برای جامعه میشود.

[ویکی فقه] کتاب القضاء (للمیرزا حبیب الله). کتاب القضاء تألیف آیة الله شیخ میرزا حبیب الله رشتی قدس سره بوده و درباره مسائل قضاء است.
مبانی قضایی شریعت اسلام با مبانی قراردادی قضاوت در قوانین روز غربی که در بیشتر کشورهای اسلامی نیز متداول است تفاوت بسیار دارد، اسلام برای قاضی و طرفین دعوا و مواد قضایی شرایط بسیاری نهاده که در آنها به جنبههای روحی، تربیتی و پرورشی بیش از جنبههای مادی اهمیت داده شده، البته جنبه مادی را هم رها نکرده و به مقدار معقول بدان پرداخته است. اسلام در تشریعات فقهی و تعالیم دیگر خود سعی بر این دارد که در ضمیر و باطن هر انسانی یک بازدارنده دینی و اخلاقی قرار داده تا وی را در رفتار و اخلاق و حتی در نیت هایش به سوی خیر و آرامش و حفظ منافع همگانی و فردی هدایت کند، و تنها به گماشتن نگاهبانی بر اعمال و کارهای وی و وضع قوانینی خشک برای جلوگیری از سرکشی های شهوتها و هیجاناتی که بیشتر اوقات بر عقل غالب میشوند کفایت نمیکند. تجربه نشان داده که وضع قوانین و نگاهبانانی بر رفتار مردم در جلوگیری از فجایعی که دامنگیر بشریت شده کفایت نمیکند، کشورهای پیشرفتهای هستند که به دلیل تکیه بر قوانینی که توسط افرادی بی ارتباط با ضمیر و تربیت وجدان بشری وضع شده اند مبتلا به مشکلات اخلاقی و اجتماعی بزرگی گشته اند.

[ویکی نور] کتاب القضاء (للمیلانی). کتاب القضاء، تقریرات درس خارج فقه مرحوم آیت الله گلپایگانی(ره) است که توسط شاگردش سید علی حسینی میلانی، نوه مرحوم آیت الله سید محمد هادی میلانی(ره)، تقریر شده است. ایشان در سال 1401ش، آغاز به تقریر این کتاب به زبان عربی نموده اند که مورد استقبال طلاب حوزه های علمیه و سایر اندیش مندان و پژوهش گران مسائل قضایی و حقوقی واقع گردیده است. ناگفته پیداست که مقام علمی و جایگاه رفیع آیت الله گلپایگانی در ارج و قیمت کتاب نقش بسزایی داشته است.
کتاب القضاء، در دو جلد می باشد که جلد اول شامل مقدمه ای از مقرر محترم، تعریف لغوی و اصطلاحی قضا، قضا در شریعت، وجوب قضا، صفات قاضی، مسائلی پیرامون قاضی و قضاوت، آداب قاضی و قضاوت، مسائل دیگری پیرامون آداب قضاوت و قاضی و کیفیت مجلس حکم می باشد. در جلد دوم نیز کتاب یک قاضی به قاضی دیگر، بعضی از احکام قسمت، احکام دعاوی، توسل به حق، اختلاف در دعوای املاک، اختلاف در عقود، دعوای مواریث، اختلاف در ولد، مورد بررسی های فقهی و اصولی واقع گردیده اند. این جلد یک خاتمه نیز دارد که مقرر تاریخ پایان تقریر را در آن یادآوری نموده است.
مقرر محترم، مقدمه ای بر کتاب القضاء نوشته که در بر گیرنده مطالبی حول جایگاه قضاء در دین اسلام و علت اهمیت فوق العاده آن می باشد. ایشان، آیه 25 سوره حدید را هم نشان گر جایگاه قضا در رسالت انبیای الهی می داند که می فرماید: «لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط و انزلنا الحدید فیه بأس شدید و منافع للناس».
مفهوم قضا: مرحوم آیت الله گلپایگانی قضا را به لحاظ معنوی دارای معانی کثیره می داند که لازم است برای اطلاع بیشتر به کتب لغوی مراجعه شود. اما در عرف اصحاب به فصل خصومت بین متخاصمین و تطبیق احکام بر موارد جزئیه اطلاق می گردد در حالی که فتوا به بیان حکم کلی الهی بدون تطبیق بر مصادیق گفته می شود. آیه 26 سوره ص ناظر به این گونه قضاوت است: «یا داود انا جعلناک خلیفة فی الارض فاحکم بین الناس».
ثبوت قضا در شریعت، امری انکارناپذیر است که در آن امکان مناقشه وجود ندارد. اینکه قضاوت امری لازم در بین مردم است و بعضی از انسان ها نیز چنین امکانی برایشان میسّر است، امری واضح می باشد، لکن سئوال این است که آیا بر چنین شخصی قضاوت واجب است یا خیر؟ آقای گلپایگانی حکم به واجب کفایی بودنش کرده اند و علت آن را حفظ نظام می دانند و می گویند: هر چیزی که برای حفظ نظام جامعه مسلمین لازم باشد، واجب کفایی خواهد بود، لکن در صورتی که کسی پذیرای تصدی چنین منصبی نباشد، تبدیل به واجب عینی خواهد شد.

[ویکی فقه] کتاب القضاء (میرزا حبیب الله). کتاب القضاء تألیف آیة الله شیخ میرزا حبیب الله رشتی قدس سره بوده و درباره مسائل قضاء است.
مبانی قضایی شریعت اسلام با مبانی قراردادی قضاوت در قوانین روز غربی که در بیشتر کشورهای اسلامی نیز متداول است تفاوت بسیار دارد، اسلام برای قاضی و طرفین دعوا و مواد قضایی شرایط بسیاری نهاده که در آنها به جنبههای روحی، تربیتی و پرورشی بیش از جنبههای مادی اهمیت داده شده، البته جنبه مادی را هم رها نکرده و به مقدار معقول بدان پرداخته است. اسلام در تشریعات فقهی و تعالیم دیگر خود سعی بر این دارد که در ضمیر و باطن هر انسانی یک بازدارنده دینی و اخلاقی قرار داده تا وی را در رفتار و اخلاق و حتی در نیت هایش به سوی خیر و آرامش و حفظ منافع همگانی و فردی هدایت کند، و تنها به گماشتن نگاهبانی بر اعمال و کارهای وی و وضع قوانینی خشک برای جلوگیری از سرکشی های شهوتها و هیجاناتی که بیشتر اوقات بر عقل غالب میشوند کفایت نمیکند. تجربه نشان داده که وضع قوانین و نگاهبانانی بر رفتار مردم در جلوگیری از فجایعی که دامنگیر بشریت شده کفایت نمیکند، کشورهای پیشرفتهای هستند که به دلیل تکیه بر قوانینی که توسط افرادی بی ارتباط با ضمیر و تربیت وجدان بشری وضع شده اند مبتلا به مشکلات اخلاقی و اجتماعی بزرگی گشته اند.
← لزوم وجود بازدارنده
در تصحیح و مقابله این کتاب از نسخههای زیر استفاده شده: ۱- نسخه آیة الله سید مصطفی حسینی خوانساری، این نسخه به خط پدر بزرگوار ایشان آیة الله سید احمد حسینی خوانساری است، که در ضمن مجموعه ای متضمن قسمت فقهی کتاب" الاقتصاد الهادی الی سبیل الرشاد" شیخ طوسی نوشته شده و در پایان آن اینگونه آمده: " لقد وقع الفراغ من نسخ هذا الکتاب الشریف بتوفیق الله و عونه بید العبد الآثم اقل السادة احمد بن محمد رضا الحسینی فی یوم السابع من ربیع الثانی من عام الخامس و الاربعین و ثلاثمائة بعد الالف". این نسخه، جدا از برخی اشتباهات و تحریفاتی که دارد نسخه کاملی است. ۲- نسخه علامه شیخ رضا استادی، این نسخه از ابتدای کتاب تا چیزی حدود یکسوم آن است، و هی مصححة مقابلة جیدة علیها تملک الشیخ اسحاق ابن المؤلف و لعله هو الذی قابلها و صححها. ما در این کتاب اشتباهات ادبی سهوی مؤلف را تصحیح و احادیث آن را استخراج کرده ایم و با اضافه عناوینی به کتاب خواننده را در شناخت موضوع هر بخش کمک کرده ایم، ضمنا برای مشخص شدن اضافات از اصل کتاب آنها را میان کروشه گذاشته ایم.
منبع
نرم افزار مجموعه جامع فقه اهل البیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).