کان بادام

دانشنامه عمومی

کانِ بادام ( به تاجیکی: Конибодом ) شهری است در استان سغد کشور تاجیکستان که در شمال تاجیکستان و در غرب دره فرغانه جای گرفته است. این شهر با بادام های خود مشهور است و نام آن نیز به معنی «معدن بادام» است. [ ۱] جمعیت این شهر در سال ۲۰۱۶ میلادی ۵۰ هزار و ۴۰۰ نفر بوده است که از نظر جمعیت در ولایت سغد پس از شهرهای خجند و استروشن در رتبه سوم فرار دارد.
در سمت شمال غربی شهر کان بادام دریاچه سد قیروق قوم ( Кайроккум ) قرار گرفته و در جنوب شرق آن شهر اسفره واقع شده است. در شرق کان بادام منطقه فرغانه جمهوری ازبکستان و در غرب نیز شهر غفوروف قرار دارد.
قدمت این شهر حداقل به قرن پانزدهم بازمی گردد. اقتصاد آن بر فرآوری محصولات کشاورزی محلی، ازجمله پنبه، ابریشم و میوه، به ویژه زردآلو استوار است. [ ۲]
کانال بزرگ فرغانه از امتداد حومه جنوبی شهر کان بادام می گذرد که آب مورد نیاز مردم شهرستان و مزارع آن را تأمین می کند.
شهر کانِ بادام را در قدیم کَند می نامیدند که در زبان های ایرانی به معنی شهر است. قدیمی ترین سندی که نام کند در آن ضبط شده، نامه ای است که در سال ۷۱۲–۷۱۳ به هنگام لشکرکشی عرب ها، قتیبه بن مسلم به دیوشتیج پادشاه سغد نوشته است.
نام کند در کتاب اشکال العالم کتاب جغرافیایی معروفی نوشتهٔ ابوالقاسم بن احمد جیهانی، از روزگار سامانی نیز آمده است. نویسندهٔ این کتاب در توصیف خجند آورده است: «در اعمال آن ( یعنی خجند ) هیچ شهر دیگر نیست مگر کَند. »
شهر کانِ بادام از دیرباز به داشتن بادام خوب معروف بوده است. حکیم سوزنی سمرقندی ( مرگ: ۱۱۷۹ ) و شیخ بابا طبیبی، شاعر کان بادامی سدهٔ ۱۲ آشکارا به بادام این شهر اشاره کرده اند.
یاقوت حموی، جغرافیدان عرب در کتاب خود معجم البلدان دربارهٔ کند نوشته: «کند به سبب فراوانی بادام به نام کان بادام معروف است، بادام این جا بسیار خوش طعم بوده پوستش به سایش دست کنده می شود. »
از متون تاریخی چنین برمی آید که رایج شدن نام کانِ بادام برای کند ظاهراً در سده های ۱۷ و ۱۸ صورت گرفته است. یکی از شاخه های جادهٔ ابریشم به مدت ۳٬۷۰۰ سال از این شهر می گذشت. این راه از خجند و استروشن به سمرقند و بخارا و مرو می رفت. کان بادام در سال ۷۱۲ هنوز به عنوان یک شهر بزرگ تجارتی مشهور بوده است.
بهترین خطاطان خان خجند از کان بادام بوده اند. از بزرگان ادبی این شهر در سده های گذشته می توان افراد زیر را نام برد: مولانا کوشککی، شرف الدین پنج دهی، ملا شاکر کان بادامی، ایشان غریب کان بادامی و غربت معصوم.
عکس کان بادامعکس کان بادامعکس کان بادام
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس