ابری سازی یا ابری که در واقع یکی از روشهای رنگین کردن کاغذ است، در اصطلاح کتاب آرایی عبارت است از ایجاد نقوشِ درهم شبیه به لکه های ابر که از پاشیدن رنگ های آماده شده ی گیاهی یا معدنی بر سطح آب یا آهارِ ( لعاب ِ ) از پیش مُهیّا شده، حاصل می شود و همچنین شکل دادن به آنها به وسیله سوزن یا شانه، و در نهایت انتقال دادن آن نقوش بر کاغذی که به آرامی و دقت روی سطح آب یا آهار گسترانیده می شود.
کسی را که به امر ابری سازی مشغول است در اصطلاح ابری ساز و کاغذی را که بدین طریق مُنَقّش می شود، کاغذ ابری یا به بیانی ساده تر ابری گویند.
واژه «ابری سازی» غیر از اصطلاح «ابر» و «ابرسازی» که یکی از شاخه های هفتگانه هنر نگارگری ایران به شمار می آید است. کاغذ ابری برای آراستن روی جلد، آستر بدرقه و حاشیه کتابهای خطی نفیس، آراستن حاشیه مرقعات، قطعات خط، نگارگری و تذهیب، آراستن متن قطعات خط و نیز زمینه قلمدان و جعبه های روغنی به کار می رفت.
کاغذ مورد استفاده در ابری سازی باید جاذب و از خمیر درجه یک و فاقد اسید باشد، همچنین زاج خورده و آهار ندیده باشد.
ظرفی است چهارگوشه به عمق ۵ الی ۶ سانتیمتر از جنس چوب، سفال، استیل ضدزنگ یا آهن گالوانیزه متناسب با اندازه کاغذ. طول و عرض حوضچه بهتر است حداقل نیم سانتی متر از ابعاد کاغذ بیشتر باشد.
که به آن آهار، آستر یا لعاب نیز می گویند. متداول ترین مایعی که ابری سازان ایران و شبه قاره هند از آن در ساخت کاغذ ابری بهره می برده اند از تخم شنبلیله فراهم می شده است. اما در دوره عثمانی از همان ابتدای رواج هنر ابری از کتیرا استفاده می شده است تا حدود سال 1990. از این سال به بعد استفاده از کاراگینان در کنار کتیرا متداول شد به طوری که امروزه تنها در موارد خاص از کتیرا استفاده می شود. انتخاب نوع آهار به کار رفته در ابری سازی به دو عامل بستگی دارد: موقعیت جغرافیایی محل زندگی ابری ساز و دیگری ویژگی های منحصربه فرد هر لعاب که می تواند بر بافت لکه های رنگ و نتیجه کار تاثیر بگذارد.
لعاب شنبلیله، بزر کتان، پیاز کوهی، کتیرا، بزر اسفرزه، سحلب، آگار و کاراگینان، متیل سلولز لعابهای مورد استفاده در ابری هستند.
از قلم مو برای پاشیدن رنگها بر سطح آهار استفاده می شود. در ساخت قلم موها از شاه پر پرندگان و یا از موی دم اسب یا گیاه جارو استفاده می شود.
رنگزاهای به کار رفته در ساخت رنگ های ابری سازی دو گونه اند. رنگدانه های معدنی، و رزدانه های گیاهی و حیوانی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفکسی را که به امر ابری سازی مشغول است در اصطلاح ابری ساز و کاغذی را که بدین طریق مُنَقّش می شود، کاغذ ابری یا به بیانی ساده تر ابری گویند.
واژه «ابری سازی» غیر از اصطلاح «ابر» و «ابرسازی» که یکی از شاخه های هفتگانه هنر نگارگری ایران به شمار می آید است. کاغذ ابری برای آراستن روی جلد، آستر بدرقه و حاشیه کتابهای خطی نفیس، آراستن حاشیه مرقعات، قطعات خط، نگارگری و تذهیب، آراستن متن قطعات خط و نیز زمینه قلمدان و جعبه های روغنی به کار می رفت.
کاغذ مورد استفاده در ابری سازی باید جاذب و از خمیر درجه یک و فاقد اسید باشد، همچنین زاج خورده و آهار ندیده باشد.
ظرفی است چهارگوشه به عمق ۵ الی ۶ سانتیمتر از جنس چوب، سفال، استیل ضدزنگ یا آهن گالوانیزه متناسب با اندازه کاغذ. طول و عرض حوضچه بهتر است حداقل نیم سانتی متر از ابعاد کاغذ بیشتر باشد.
که به آن آهار، آستر یا لعاب نیز می گویند. متداول ترین مایعی که ابری سازان ایران و شبه قاره هند از آن در ساخت کاغذ ابری بهره می برده اند از تخم شنبلیله فراهم می شده است. اما در دوره عثمانی از همان ابتدای رواج هنر ابری از کتیرا استفاده می شده است تا حدود سال 1990. از این سال به بعد استفاده از کاراگینان در کنار کتیرا متداول شد به طوری که امروزه تنها در موارد خاص از کتیرا استفاده می شود. انتخاب نوع آهار به کار رفته در ابری سازی به دو عامل بستگی دارد: موقعیت جغرافیایی محل زندگی ابری ساز و دیگری ویژگی های منحصربه فرد هر لعاب که می تواند بر بافت لکه های رنگ و نتیجه کار تاثیر بگذارد.
لعاب شنبلیله، بزر کتان، پیاز کوهی، کتیرا، بزر اسفرزه، سحلب، آگار و کاراگینان، متیل سلولز لعابهای مورد استفاده در ابری هستند.
از قلم مو برای پاشیدن رنگها بر سطح آهار استفاده می شود. در ساخت قلم موها از شاه پر پرندگان و یا از موی دم اسب یا گیاه جارو استفاده می شود.
رنگزاهای به کار رفته در ساخت رنگ های ابری سازی دو گونه اند. رنگدانه های معدنی، و رزدانه های گیاهی و حیوانی
wiki: کاغذ ابر و باد