کاخ شیروانشاه ( به ترکی آذربایجانی: Şirvanşahlar sarayı ) بزرگترین بنای شروانشاهان از حکومت های محلی که در شیروان قفقاز مصادف با حکومت عباسیان تشکیل و در دوران صفویان به دست شاه تهماسب یکم برچیده شده بود و امروزه در زمرهٔ میراث جهانی سازمان یونسکو در سال ۲۰۰۰ در کشور جمهوری آذربایجان ثبت شد. مجتمع کاخ به جز کاخ شیروان شاهان شامل دیوان خانه، آرامگاه شیروان شاهان، مسجد شاه، حمام کاخ، آرامگاه دانشمند کاخ «سید یحیی باکوی» و باقی مانده های مسجد «کیقباد» می باشد. [ ۱]
کاخ شیروان شاهان بین قرن های ۱۳ الی ۱۶ میلادی بنا شد. برخی ساختمان ها از جمله کاخ در اوایل قرن ۱۵، در دوره حکمفرمایی شیروانشاه «خلیل الله یکم» بنا شد. [ ۲] [ ۳] پس از استیلای باکو به توسط امپراتوری عثمانی، دروازه ای در قلمروی مجتمع کاخ ساخته و به همراه دیوار کاخ که آن را از سمت شرق احاطه می کرد، نام سلطان مراد یکم بدان گذاشته شد. این بنای باستانی از قرن ۱۹م. تا به حال چند بار مورد بازسازی واقع شد. [ ۴] [ ۵]
مجتمع کاخ شیروان شاهان در سال به سال ۱۹۶۴م. موزه حفاظت شده اعلام گردید. در سال ۲۰۰۰م. این مجموعهٔ باستانی به همراه شهر قدیمی باکو و قلعه دختر در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. در سال ۲۰۰۱م. مجتمع کاخ شیروان شاهان از سوی کابینه وزرای جمهوری آذربایجان به عنوان اثر معماری دارای اهمیت جهانی ثبت شد. امروزه کاخ شیروان شاهان از جملهٔ نمونه های شگرف برانگیز معماری ایرانی به حساب می آید. [ ۶]
از آنجا که هیچ کتیبه ای بر روی ساختمان کاخ باقی نمانده است، تاریخ ساخت کاخ را با اتکا بر تاریخ هایی نوشته شده در کتیبه های دیگر بناهای دخیل مجتمع برآورد می نمایند. [ ۷] از جملهٔ این کتیبه ها دو تا روی آرامگاه و مسجد شاه تا به حال به صورت کامل و دست نخورده پابرجا مانده است. بنابه نوشته های کتیبه ها، نام شیروان شاه خلیل الله یکم ( طول حکومت: ۱۴۱۷ تا ۱۴۶۲م ) به عنوان مبتکر و سفارش دهندهٔ ساخت کاخ ذکر شده است؛ ولی تاریخ ساخت کاخ در کتیبه های موجود روی آرامگاه و مناره های مسجد شاه به ترتیب سال های ۸۳۹ هجری قمری ( سال های ۱۴۳۵–۱۴۳۶م ) و ۸۴۵ هجری قمری ( سال های ۱۴۴۱–۱۴۴۲م ) ذکر شده است. [ ۸]
کاخ شیروان شاهان روی بلندترین تپه در قدیمی ترین بخش باکو که موسوم به قلعه می باشد، قرار گرفته است. در حال حاضر، کاخ در مساحت کوچکی حدود یک هکتاری قرار دارد، که دورتادور آن با قلعه ها شهر قدیمی احاطه شده است. ساختمان های واقع در اطراف کاخ راه های ارتباطی مستقیمی با آن دارند. بدین ترتیب این بناها به همراه کاخ مجموعه ای به وجود می آورند. این مجموعه دربرگیرندهٔ مسجد شاه، آرامگاه شیروان شاهان و آرامگاه سید یحیی باکوی ( این آرامگاه که روزگاری به منزلهٔ «آرامگاه درویش» نیز شهرت داشت، در سمت جنوب کاخ واقع است ) می باشد. در دوران گذشته یک مسجد باستانی در کنار آرامگاه موجود بود، که فقط باقی مانده هایی از آن تا به روز رسیده است. [ ۹] افزون بر اینها، حمام کاخ نیر در نزدیکی ساختمان های دخیل مجتمع کاخ قرار دارد. این حمام در غرب آرامگاه شیروان شاهان واقع است. به خاطر اینکه کاخ روی تپه قرار گرفته است، از جایگاه استراتژیکی در دوران باستان برخوردار بود. ساختمان کاخ در بین بناهای منتسب به دوره قرون وسطی شهر باکو به لحاظ شیوه معماری، طرز ساخت و عظمت خود متمایز می باشد. در دوران گذشته، کاخ شیروان شاهان با دیوارهایی دارای برج ها احاطه شده بود. [ ۱۰] بدین جهت آن را به عنوان استحکام درونی قلعه باکو مورد استفاده قرار می داده اند. هرچند که هیچ علامت یا نشانه ای از این برج ها باقی نمانده است، ولی در عکس های گرفته شده در اوایل سال های ۲۰ قرن ۲۰م. می توان بنیادهای برج ها و اجزای مرتبط با دیوار را در سمت شمال - شرقی مشاهده نمود. [ ۱۱] [ ۱۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفکاخ شیروان شاهان بین قرن های ۱۳ الی ۱۶ میلادی بنا شد. برخی ساختمان ها از جمله کاخ در اوایل قرن ۱۵، در دوره حکمفرمایی شیروانشاه «خلیل الله یکم» بنا شد. [ ۲] [ ۳] پس از استیلای باکو به توسط امپراتوری عثمانی، دروازه ای در قلمروی مجتمع کاخ ساخته و به همراه دیوار کاخ که آن را از سمت شرق احاطه می کرد، نام سلطان مراد یکم بدان گذاشته شد. این بنای باستانی از قرن ۱۹م. تا به حال چند بار مورد بازسازی واقع شد. [ ۴] [ ۵]
مجتمع کاخ شیروان شاهان در سال به سال ۱۹۶۴م. موزه حفاظت شده اعلام گردید. در سال ۲۰۰۰م. این مجموعهٔ باستانی به همراه شهر قدیمی باکو و قلعه دختر در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. در سال ۲۰۰۱م. مجتمع کاخ شیروان شاهان از سوی کابینه وزرای جمهوری آذربایجان به عنوان اثر معماری دارای اهمیت جهانی ثبت شد. امروزه کاخ شیروان شاهان از جملهٔ نمونه های شگرف برانگیز معماری ایرانی به حساب می آید. [ ۶]
از آنجا که هیچ کتیبه ای بر روی ساختمان کاخ باقی نمانده است، تاریخ ساخت کاخ را با اتکا بر تاریخ هایی نوشته شده در کتیبه های دیگر بناهای دخیل مجتمع برآورد می نمایند. [ ۷] از جملهٔ این کتیبه ها دو تا روی آرامگاه و مسجد شاه تا به حال به صورت کامل و دست نخورده پابرجا مانده است. بنابه نوشته های کتیبه ها، نام شیروان شاه خلیل الله یکم ( طول حکومت: ۱۴۱۷ تا ۱۴۶۲م ) به عنوان مبتکر و سفارش دهندهٔ ساخت کاخ ذکر شده است؛ ولی تاریخ ساخت کاخ در کتیبه های موجود روی آرامگاه و مناره های مسجد شاه به ترتیب سال های ۸۳۹ هجری قمری ( سال های ۱۴۳۵–۱۴۳۶م ) و ۸۴۵ هجری قمری ( سال های ۱۴۴۱–۱۴۴۲م ) ذکر شده است. [ ۸]
کاخ شیروان شاهان روی بلندترین تپه در قدیمی ترین بخش باکو که موسوم به قلعه می باشد، قرار گرفته است. در حال حاضر، کاخ در مساحت کوچکی حدود یک هکتاری قرار دارد، که دورتادور آن با قلعه ها شهر قدیمی احاطه شده است. ساختمان های واقع در اطراف کاخ راه های ارتباطی مستقیمی با آن دارند. بدین ترتیب این بناها به همراه کاخ مجموعه ای به وجود می آورند. این مجموعه دربرگیرندهٔ مسجد شاه، آرامگاه شیروان شاهان و آرامگاه سید یحیی باکوی ( این آرامگاه که روزگاری به منزلهٔ «آرامگاه درویش» نیز شهرت داشت، در سمت جنوب کاخ واقع است ) می باشد. در دوران گذشته یک مسجد باستانی در کنار آرامگاه موجود بود، که فقط باقی مانده هایی از آن تا به روز رسیده است. [ ۹] افزون بر اینها، حمام کاخ نیر در نزدیکی ساختمان های دخیل مجتمع کاخ قرار دارد. این حمام در غرب آرامگاه شیروان شاهان واقع است. به خاطر اینکه کاخ روی تپه قرار گرفته است، از جایگاه استراتژیکی در دوران باستان برخوردار بود. ساختمان کاخ در بین بناهای منتسب به دوره قرون وسطی شهر باکو به لحاظ شیوه معماری، طرز ساخت و عظمت خود متمایز می باشد. در دوران گذشته، کاخ شیروان شاهان با دیوارهایی دارای برج ها احاطه شده بود. [ ۱۰] بدین جهت آن را به عنوان استحکام درونی قلعه باکو مورد استفاده قرار می داده اند. هرچند که هیچ علامت یا نشانه ای از این برج ها باقی نمانده است، ولی در عکس های گرفته شده در اوایل سال های ۲۰ قرن ۲۰م. می توان بنیادهای برج ها و اجزای مرتبط با دیوار را در سمت شمال - شرقی مشاهده نمود. [ ۱۱] [ ۱۲]
wiki: کاخ شروان شاهان