کاتپسین

کاتپسین ( انگلیسی: Cathepsin ) گروهی از آنزیم های پروتئاز هستند که پروتئین ها را تجزیه می کنند و در بسیاری از جانداران دیده می شوند. در زبان یونانی باستان kata به معنای نزول یا پائین و hepsein به معنای جوشاندن یا آب پز کردن است. این خانوادهٔ آنزیمی چندین عضو دارد که به واسطهٔ ساختار، نحوهٔ عملکرد و مادهٔ هدف، از هم تمیز داده می شوند. بیشتر اعضای این خانواده در شرایط اسیدی ( پی اچ پائین ) که در لیزوزوم ها مهیاست، فعال می شوند و در نتیجه، فقط داخل این اندامک ها ( که چنینی شرایط اسیدی دارند ) فعالیت دارند. تنها استثنای این قاعده، کاتپسین K است که در فضای خارج سلولی بدنبال ترشح از استئوکلاست ها فعالیت می کند. این خانوادهٔ آنزیمی نقش مهمی در عملکرد و تغییروتحولِ سلولی ایفا می کنند.
• Cathepsin A ( سرین پروتئاز )
• Cathepsin B ( سیستئین پروتئاز )
• کاتپسین سی ( سیستئین پروتئاز )
• Cathepsin D ( آسپارتیک پروتئاز )
• Cathepsin E ( آسپارتیک پروتئاز )
• Cathepsin F ( سیستئین پروتئاز )
• کاتپسین جی ( سرین پروتئاز )
• کاتپسین اچ ( سیستئین پروتئاز )
• Cathepsin K ( سیستئین پروتئاز )
• Cathepsin L1 ( سیستئین پروتئاز )
• Cathepsin L2 ( یا V ) ( سیستئین پروتئاز )
• Cathepsin O ( سیستئین پروتئاز )
• Cathepsin S ( سیستئین پروتئاز )
• Cathepsin W ( سیستئین پروتئاز )
• Cathepsin Z ( یا X ) ( سیستئین پروتئاز )
• سرطان؛ کاتپسین D، یک محرک تقسیم سلولی و کاهش دهندهٔ اثرات ضد تومور سیستم ایمنی است. کاتپسین B و L هم در تخریب ماتریکس و تهاجم سلولی نقش دارند. [ ۱]
• سکته مغزی[ ۲]
• بیماری آلزایمر[ ۳]
• التهاب مفصل[ ۴]
• بیماری ویروسی ابولا؛ کاتپسین B و به میزانِ کمتری کاتپسین L برای ورود ویروس ابولا به بدن میزبان ضروری هستند. [ ۵]
• بیماری مزمن انسدادی ریه
• پریودنتایتیس مزمن
• پانکراتیت
• چندین بیماری چشمی: قوز قرنیه، جداشدگی شبکیه، دژنراسیون وابسته به سن ماکولا و آب سیاه[ ۶]