کاتالوگ ستاره ای

کاتالوگ ستاره ای، نوشتاری مربوط به ستاره شناسی است که فهرستی از ستارگان را در خود دارد. در ستاره شناسی، به بسیاری از ستارگان، فقط با یادکرد شمارهٔ کاتالوگ آن ستاره اشاره می شود. در دوران باستان فهرست های زیادی از ستارگان به دلایل و هدف های مختلف ایجاد شده اند که بابلیان، یونانیان، چینیان، ایرانیان و عرب ها پیش گامان آن بودند. ( تمام کاتالوگ های مدرن از سایت ناسا قابل دانلود هستند ) .
از کاتالوگ های قدیمی، می توان به کاتالوگ ابرخس اشاره کرد. وی اولین کسی بود که ستارگان را بر اساس میزان نورشان دسته بندی کرد و پایه گذار سیستم گروه بندی ستارگان بر حسب قدر ظاهری آن ها شد.
سوریاسیدانتا یک کتاب اخترشناسی هندی به زبان سانسکریت است که سال ۱۸۶۱ به انگلیسی ترجمه شده است. در این کتاب نام بیست وهشت ستاره معروف آن زمان که هنوز هم در هند برای طالع بینی از آن ها استفاده می شود لیست شده است. این بیست وهشت ستاره در بیست تا از معروف ترین صورت فلکی های امروزی قرار دارند.
در مصر باستان تعدادی از صورت های فلکی شناخته شده بودند ومصریان باستان ستارگان پیرا قطبی را هم به خوبی می شناخته اند و به آن ها ستارگانی که نمی توانند غروب کنند می گفتند و با این که از آنان کاتالوگ ستاره ای شناخته شده ای در دست نیست، نمودارهای ستاره ای دقیق و گسترده ای از آسمان شب درآراستن تابوت مومیایی ها و سقف اتاق آرامگاه ها ایجاد کرده اند.
با این که سومریان باستان نخستین کسانی بودند که اولین کاتالوگ های ستاره ای را، در کتیبه های سفالین ثبت کردند، اولین کاتالوگ های پیدا شدهٔ ستارگان را بابلیان باستان میان رودان؛ نزدیک به پایان دو هزارهٔ دوم پیش از میلاد، در دوران کاسیان ( ۱۵۳۱ تا ۱۱۵۵ پیش از میلاد ) ، تدوین کرده اند. این کاتالوگ ها، بیشتر به نام امپراتوری آشوری «هرکدام سه ستاره» شناخته شده اند. این کاتالوگ های ستاره ای، که بر کتیبه های رسی نوشته شده اند لیست ۳۶ ستاره را نشان می دهند: دوازده ستاره برای آنو و با ذکر استوای سماوی، دوازده ستاره برای انکی در جنوب آن، و دوازده ستاره برای انلیل در شمال.