چرخه سی ان او

دانشنامه عمومی

سی ان او ( انگلیسی: CNO؛ کربن - نیتروژن - اکسیژن ) یکی از دو واکنش هسته ای است که ستارگان با آن هیدروژن را به هلیم دگرگون می سازند. چرخه دیگر واکنش زنجیری پروتون_پروتون می باشد. در ستارگان، دوگونه واکنش که سبب دگرگونی هیدروژن به هلیوم و سرانجام آزاد شدن انرژی می شود، وجود دارد:
پروتون - پروتون یا زنجیره پی - پی که در ستارگانی با جرم برابر یا کمتر از جرم خورشید نقش مهمی دارند.
• چرخه سی ان او در ابَرستارگان با اجرامی به مراتب بیشتر از خورشید از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
چرخه واکنش های هسته ای سبب فرآوری انرژی در ستاره های رشته اصلی که جرمی بیش از ۱/۱ جرم خورشید دارند، می باشد. این چرخه برای اولین بار به طور مستقل از هم توسط هانس بت و کارل وون در سال ۱۹۳۸ توصیف شده است. در این چرخه همجوشی چهار عدد هسته هیدروژن یا پروتون وتولید یک هسته هلیوم وجود دارد که در دمای بیشتر از ۴ میلیون درجه رخ می دهد. این چرخه به دما بستگی دارد و در دمای بیش از ۲۰ میلیون درجه عامل اصلی تولید انرژی می باشد. جرم یک هسته هلیوم ( ۴٫۰۰۲۷ واحد جرم ا تمی ) کمتر از وزن چهار هسته هیدروژن ( ۴٫۰۳۰۴ واحد جرم اتمی ) است واین تفاوت جرم مطابق رابطه معروف اینشتین به انرژی به صورت تابش گاما تبدیل می شود و ذرات نوترینو و پوزیترون نیز تولید می شوند. حضور کربن به شکل کاتالیزور برای انجام واکنش لازم است. درابتدای چرخه کربن - ۱۲ مصرف می شود؛ ولی بعد از چند واکنش دوباره تولید می شود. ایزوتوپ های کربن، اکسیژن و نیتروژن از موادی هستند که در میانه های چرخه تولید و مصرف می شوند. چرخه سی ان او، بر خلاف واکنش زنجیری پرتون - پروتون یک چرخه کاتالیزور می باشد.
عکس چرخه سی ان او
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس