پیترو دلاواله

پیترو دلا واله ( به ایتالیایی: Pietro Della Valle ) ( زاده ۱۵۸۶ - درگذشته ۱۶۵۲ ) نویسنده، شرق شناس و جهانگرد ایتالیایی بود که به چند کشور شرقی سفر کرد.
او در خانواده ای اشرافی در رم به دنیا آمد. مدتی به تحصیل ادبیات پرداخت و زبان های لاتین و یونانی را آموخت. پس از شکست در عشق تصمیم گرفت به زیارت سرزمین مقدس برود. نخست در هشتم ژوئن ۱۶۱۴ با کشتی گران دلفینو از ونیز عازم قسطنطنیه شد و یک سال در آنجا ماند. سپس از آنجا رهسپار آسیای صغیر و مصر شد و از طریق صحرای سینا به فلسطین رفت و پس ار دیدار اورشلیم به بغداد مسافرت کرد و به قصد مشاهده آثار تمدن بابل از شهر حله نیز دیداری نمود. سپس به بغداد مراجعت نمود و با بانو سیتی معانی دوشیزه هجده ساله آسوری مسیحی ازدواج نمود در این مدت زبان ترکی و کمی عربی آموخت.
پیترودلاواله پس از ازدواج در تاریخ ۴ زانویه ۱۶۱۷ مطابق با ۲۵ ذیحجه ۱۰۲۵ به اتفاق همسر و چند تن ار ملازمان با کاروانی از طریق همدان و گلپایگان به اصفهان رفت. در این زمان شاه عباس در اصفهان نبود و در فرح آباد در کنار دریای خزر به سر می برد. بعد از مدتی اقامت و بازدید از شهر اصفهان در اکتبر سال ۱۶۲۱، این شهر را به جنوب ایران و شهر شیراز ترک می کند. در سال ۱۶۲۲ وارد سواحل جنوبی ایران می شود و همسر او به دلیل بیماری فوت می کند.
در زمان جنگ شاه عباس برای بیرون راندن پرتغالی ها از جزیره هرمز، از ایران به سوی هند رفت. مدتی در هند سفر کرد و بعد از راه بصره و بندر اسکندرون و قبرس به رم بازگشت و مورد استقبال پاپ اوربان هشتم قرار گرفت.
گفته می شود نخستین مورد مستند بردن گربه ایرانی به اروپا به دست او بوده است.
او در سال ۱۶۵۲ در شهر رم از دنیا رفت.
سفرنامهٔ وی بنام Cose e parole nei viaggi di Pietro Della Valle حاوی قسمت مهمی در بارهٔ ایران صفوی است.
پیترو دلاواله در یازدهم آوریل سال ۱۵۸۶ در خانواده ای اشرافی و کاتولیک متعصب در شهر روم متولد شد. پدرش پمپئو و مادرش جوانا آلبرینی نام داشتند. خانواده وی یکی از قدیمی ترین و اصیل ترین خانواده های رم محسوب می شد از دوران کودکی پیترو اطلاع زیادی در دست نیست جز این که به اقتضای رسوم اصیل زادگان زمان خود به آموختن لاتین پرداخت و آن زبان را به خوبی یادگرفت. چنان که فرهنگستان ظرفا که از مهم ترین مجامع علمی و ادبی شهر رم به شمار می آمد و شرط پذیرفته شدن در آن علاوه بر اصالت نسب، داشتن پایه و مایه علمی کافی بود وی را به عضویت پذیرفت و خیلی زود پیتروی جوان توانست با ایراد خطبه های بلیغ در این مجمع به چشم بیاید.