پژوهش های منطقی

دانشنامه عمومی

پژوهش های منطقی ( به آلمانی: Logische Untersuchungen ) یکی از مهم ترین کتاب های هوسرل است. پژوهش های منطقی از نظر هوسرل، نظریهٔ شناخت ( به آلمانی: Theorie der Erkenntnis ) یا معرفت شناسی است. پرسش از ذات منطق، به صورت بنیادی مطابق با پرسش مهم شناخت شناسی، یعنی معنای ابژکتیویته است. این نظریه برای هوسرل همان منطق محض است، که از آن جا که باید به بررسی صورت شناخت ( به آلمانی: Erkenntnisform ) به خودی خود بپردازد، می توان آن را «نظریهٔ نظریه ها» دانست.
منطق محض از این نظر، در مقابل علوم دیگری قرار می گیرد که از نظر هوسرل تکنولوژی یا آموزهٔ هنر ( به آلمانی: Kunstlehre ) هستند، چراکه هر علمی تنها به حوزهٔ ابژکتیو خود علاقه دارد و به بررسی آن حوزه می پردازد. علم از این دیدگاه، تنها به بررسی «محصولات آگاهانهٔ خود» می پردازد و درگیر فهمی تک ساحتی است. حتی ریاضیات نیز در شکل خام و در جهت طبیعی - عینی خود، هیچ وجه مشترکی با شناخت شناسی و نظریه پردازی ندارد و همچون علوم دیگر تکنولوژی اندیشه است: «ریاضی دان در حقیقت یک تئوری پرداز نیست، او یک تکنیسین نابغه است». نظریه پرداز واقعی کسی است که به علمِ کلیِ علم بپردازد. منطق یک دیسیپلین نظری - صوری، اثبات کننده ( به انگلیسی: demonstrative ) و مستقل از روانشناسی است، در غیر این صورت یک تکنولوژی مبنتی بر روانشناسی است. از نظر هوسرل، روشن سازی پدیدارشناسانه و ساختارهای بنیادین آن در هم پیوندی میان آگاهی و ابژه می تواند ریاضیات خام را به صورت منطق محض درآورد. بدین ترتیب، پرسش از منطق، همچون شناخت شناسی، به پرسش از «معنا و ابژهٔ شناخت» ( به آلمانی: Sinn und Gegenstand der Erkenntnis ) بازمی گردد. از این نظر، منطق علمی در کنار علوم دیگر نیست، بلکه در واقع باید به مطالعهٔ پیشینی و صوری تمام علوم به خودی خود بپردازد. یک علم تا آن جا علم است که صورت منطقی به خود گیرد. منطق اساساً یک تکنیک نیست که مبتنی بر زندگانی و جریان سیال ذهنی باشد، بلکه شامل منطق محض، به عنوان یک دانش نظری از صورت های منطقی ایده آلی است که خود جزئی از زندگانی آگاهی نیستند. دانش بنیادینی که هوسرل در جستجوی آن بود، پیرو اصطلاح شناسی ارسطو و دکارت، همانا فلسفهٔ نخستین ( به آلمانی: erste Philosophie ) است؛ یعنی علمی که به «موجود چونان موجود» می پردازد. از نظر هوسرل «فلسفهٔ نخستین»، همچون یک دانش ( به یونانی: ἐπιστήμη ) ، در معنای ارسطویی آن که به موجود به معنای عام نظر دارد ( به یونانی: θεωρεῖ ) ، «علم سرآغازهای بنیادین» است، که در جستجوی روشن ساختن این موضوع است که چگونه سوبژکتیویته به شناختِ ابژکتیو از جهان، و نیز از خود به عنوان سوژهٔ استعلایی ( فرارونده ) دست می یابد. فلسفهٔ نخستین «فلسفه ای از سرآغازها است که خود را در ریشه ای ترین خودآگاهی فلسفی بنیاد می نهد» تا به «نظریهٔ کلی علم» دست یابد. [ ۱]
عکس پژوهش های منطقی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

پژوهش های منطقی (Logische Untersuchumgen)
کتابی در منطق، تألیف ادموند هوسِرْل، به زبان آلمانی، منتشرشده در ۱۹۰۰ـ۱۹۰۱. چاپ نخست این کتاب با چاپ دوم آن که در ۱۹۱۳ منتشر شد، تفاوت های اساسی دارد. بخش نخست کتاب به نقد آرای پوزیتیویست ها اختصاص دارد. هوسرل، با دغدغۀ یافتن مبنایی برای تفکر ریاضی و منطقی مستقل، نسبی گرایی شکاکانۀ پوزیتیویست ها را به پرسش می گیرد. بخش دوم، که در چاپ دوم به کلی از نو نوشته شده، گویای آرای پدیدارشناسانۀ هوسرل در مقام بنیانگذار پدیدارشناسی است. محور بحث های این بخش، ارائۀ نظریه ای درباب ایدئالیتۀ مفاهیم است. به عقیدۀ هوسرل باید بنیادی نو برای مفاهیم آراست، و این بنیاد نباید بر پایۀ مابعدالطبیعه، حال چه متمایل به واقع گرایی چه متمایل به نام انگاری، بنا شود. این­جاست که هوسرل برای نخستین بار اصطلاحات ویژۀ پدیدارشناسی را به کار می گیرد و از آن به عنوان پیش درآمدی برای آنچه فلسفه نامیده می شود، یاد می کند. ایدۀ رهاکردن فلسفه از قیودات مابعدالطبیعه و نقد ایدئالیسم ذهنی، این اثر را به یکی از مهم ترین آثار فلسفی قرن ۲۰ بدل کرده است. آنچه به عنوان روش پدیدارشناختی از آن یاد می شود، با این اثر مطرح شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس